Opieka farmaceutyczna
Zmiany skórne towarzyszące cukrzycy
16 minut
W niektórych postaciach infekcji grzybiczych pomocne są preparaty łączone – przeciwgrzybicze z glikokortykosteroidami. Spośród licznych preparatów przeciwgrzybiczych dostępnych na rynku znacząco wyróżnia się cyklopiroksolamina – ma silne działanie przeciwzapalne oraz działanie przeciwbakteryjne.
Reakcja skóry na zmiany naczyniowe
Pojawiające się u pacjentów z cukrzycą zmiany naczyniowe dotyczą tętniczek, żył i włośniczek prowadząc do upośledzenia funkcji układu naczyniowego i niedożywienia skóry. Dotyczą przede wszystkim skóry podudzia w wyniku mikrowylewów dających przebarwienia czy też na wyprostnych częściach podudzi w przebiegu cukrzycy i cukrzycy utajonej w wyniku obumierania tłuszczowatego skóry. Prowadzi to do powstawania naciekowych, żółtawych ognisk, z zanikiem w części środkowej oraz przeświecającymi naczyniami. Zmiany naczyniowe to także owrzodzenia troficzne i zgorzel, a przede wszystkim stopa cukrzycowa ze zwiększoną skłonnością do nadkażania tkanek.
Zmiany na podłożu naczyniowym wymagają zaopatrzenia lekami na krążenie obwodowe.
Stopa cukrzycowa
Rozwój stopy cukrzycowej w wyniku neuropatii obwodowej i upośledzenia ukrwienia dotyczy około 2% pacjentów z cukrzycą. Nawet najmniejszy i z pozoru błahy uraz może u pacjentów z cukrzycą doprowadzić do poważnych konsekwencji. Dodatkowym problemem jest ryzyko zakażenia owrzodzenia z zapaleniem szpiku kostnego włącznie. Najważniejszym aspektem jest zapobieganie powstawaniu zmian typu stopy cukrzycowej. Pacjenci powinni codziennie oglądać stopy, prawidłowo obcinać paznokcie, nosić wygodne obuwie i kontrolować, czy któryś z elementów obuwia nie uwiera lub nie powoduje obtarć. W sytuacji rozwoju niepokojących objawów zawsze należy zasugerować pacjentowi zasięgnięcie fachowej porady lekarskiej.
Podstępna cukrzyca
Tej chorobie mogą towarzyszyć także inne objawy, które łatwo zaobserwować na skórze. Mogą to być zaburzenia lipidowe, które przejawiają się pojawianiem kępek żółtych symetrycznie na powiekach, łokciach, pośladkach. Niewątpliwie jest to defekt estetyczny. U osób młodych jako wynik źle lub słabo kontrolowanej cukrzycy, zwykle typu 1, na tle mikroangiopatii (zmiany morfologiczne i czynnościowe naczyń krwionośnych jako powikłanie cukrzycowe) pojawiać się może rumień cukrzycowy. Jest to ciemny rumień powstający na twarzy z towarzyszącym żółtawym zabarwieniem dłoni i stóp.
W cukrzycy późnej, insulinozależnej i głównie u pacjentów otyłych może pojawić się obrzęk stwardniały (skóra nie daje się ująć w fałd) na karku, ramionach, twarzy, tułowiu i kończynach. Czasami i najczęściej u osób starszych występują zmiany pęcherzowe w obrębie nie zmienionej skóry na podudziach. Problemem może być także obraz sugerujący porfirię późną skórną, bez stwierdzonych zaburzeń metabolicznych, a także rogowacenie ciemne łagodne. Te ostatnie ma formę przebarwionych ognisk z zaznaczonym brodawkowaniem powierzchni zlokalizowanych w dołach pachowych, zgięciach łokciowych, podkolanowych czy w pachwinach. Uciążliwa może być także skłonność do modzeli na stopach, w miejscach zwiększonego ucisku.
Wpływ farmakologii na skórę pacjenta chorego na cukrzycę
Niestety, czasem samo leczenie cukrzycy może wywoływać zmiany skórne, uciążliwe dla pacjentów. Najczęściej są to: osutki skórne po lekach doustnych (cukrzyca typu 2): pokrzywka po podaniu insuliny pojawiająca się jako odczyn natychmiastowy na insulinę lub na środki konserwujące czy też na obecny w preparacie cynk; nacieki w miejscu wkłucia; zaniki tkanki tłuszczowej w miejscu wkłucia (częściej u dzieci i młodych kobiet); odkładanie się tkanki tłuszczowej w miejscu wstrzyknięć (częściej u mężczyzn).