Prawo
Zapytaj eksperta
9 minut
Podobnie jak moja koleżanka, jestem zatrudniona w aptece na umowę o pracę. Kierownik coraz częściej sugeruje nam, byśmy brały nadgodziny. Jak ta kwestia wygląda od strony prawnej? Czy istnieje jakiś ograniczony przepisami miesięczny czy też roczny limit przepracowanych nadgodzin?
Przede wszystkim należy wskazać, że praca w godzinach nadliczbowych to nie jest norma, a jedynie rodzaj pewnego stanu nadzwyczajnego. Dlatego ustawodawca w Kodeksie Pracy wyraźnie dopuszcza tylko dwie sytuacje, gdy możliwa jest praca w godzinach nadliczbowych. Jest to konieczność prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii oraz szczególne potrzeby pracodawcy. Sytuacje zagrożenia życia i mienia, które są ze swojej natury ekstremalne i nieprzewidywalne, nie podlegają żadnym ograniczeniom, jeśli chodzi o liczbę godzin nadliczbowych. Drugi powód, dla którego pracodawca może żądać od nas pracy w godzinach nadliczbowych, to szczególne potrzeby pracodawcy. I tu ustawodawca zaznaczył, że maksymalny roczny (kalendarzowo) limit godzin nadliczbowych wynosi 150 godzin.
Jednocześnie Kodeks Pracy stanowi, że tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin (40 godzin standardowych plus maksymalnie 8 godzin nadliczbowych) w przyjętym okresie rozliczeniowym, a pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Ograniczenie tygodniowego czasu pracy nie dotyczy pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy, czyli pracowników kierujących jednoosobowo zakładem pracy, ich zastępców lub pracowników wchodzących w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem pracy oraz głównych księgowych. Przy czym w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, jest dopuszczalne ustalenie innej niż 150 liczby godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym.