E-zwolnienie z datą wsteczną?

Aktualnie w związku z trwającą pandemią koronawirusa znacząca ilość zwolnień lekarskich jest wystawiana po uzyskaniu przez pracownika „teleporady”. Czy lekarz uprawniony do orzekania o czasowej niezdolności do pracy ubezpieczonego może wystawić e-zwolnienie lekarskie z datą wsteczną?

Zasady wystawiania zwolnień lekarskich określone zostały w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa[1] oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie sposobu i trybu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim.[2]

Zgodnie z art. 54 i 54a ustawy o świadczeniach pieniężnych do wydawania zaświadczeń lekarskich uprawnieni są lekarze, lekarze dentyści, felczerzy i starsi felczerzy. Stosownie do art. 55 ust. 1 ww. ustawy zaświadczenie lekarskie jest wystawiane zgodnie ze wzorem ustalonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych[3], za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego bezpłatnie przez ZUS, w formie dokumentu elektronicznego (e-zwolnienie) podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym ZUS.

Z kolei zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia z dnia 10 listopada 2015 r. zaświadczenie lekarskie wystawia się na okres od dnia, w którym przeprowadzono badanie lub od dnia bezpośrednio następującego po dniu badania. Zaświadczenie lekarskie może być wystawione na okres rozpoczynający się po dniu badania, nie później jednak niż 4. dnia po dniu badania, jeżeli bezpośrednio po dniu badania przypadają dni wolne od pracy lub badanie jest przeprowadzane w okresie wcześniej orzeczonej czasowej niezdolności do pracy (ust. 2).

Wreszcie – zgodnie z § 7 ust. 3 ww. rozporządzenia zwolnienie lekarskie może obejmować okres nie dłuższy niż 3 dni poprzedzające dzień, w którym przeprowadzono badanie, jeżeli jego wyniki wykazują, że ubezpieczony w tym okresie niewątpliwie był niezdolny do pracy.

Okres orzeczonej czasowej niezdolności do pracy przez lekarza psychiatrę może obejmować okres wcześniejszy niż 3 dni przed badaniem, w przypadku stwierdzenia lub podejrzenia zaburzeń psychicznych ograniczających zdolność ubezpieczonego do oceny własnego postępowania (ust. 4).

Reasumując, lekarz uprawniony do orzekania o czasowej niezdolności do pracy ubezpieczonego, również w rezultacie teleporady, może wystawić e-zwolnienie z data wsteczną, co do zasady do 3 dni wstecz. Ograniczenie to nie dotyczy lekarza psychiatry.