Opieka farmaceutyczna
Zdrowie kobiety między 40. a 50. rokiem życia
8 minut
Nadciśnienie tętnicze
Częstym problemem pojawiającym się w wieku średnim jest nadciśnienie. Mówimy o nim, kiedy wartości ciśnienia tętniczego wykraczają ponad górną granicę normy, czyli powyżej wartości 140/90 mmHg. O ile zbyt niskie ciśnienie nie wywołuje znaczących efektów zdrowotnych, o tyle nadciśnienie jest niebezpieczne. Mogą pojawić się arytmie, bóle głowy, omdlenia, problemy naczyniowe, np. żylaki. Nieleczone nadciśnienie może prowadzić do poważnych powikłań, jak zmiany w narządach wewnętrznych (np. nerki). Łagodne nadciśnienie często można wyrównać za pomocą zmiany trybu życia, diety (ograniczenie spożycia soli, tłuszczów trans, zwiększenie spożycia roślinnych tłuszczów nienasyconych). Konieczne jest także rzucenie papierosów. Poważniejsze nadciśnienie wymaga leczenia farmakologicznego. Konsultacja lekarska jest także istotna z tego względu, że nieprawidłowe ciśnienie może być wynikiem poważnych schorzeń (jak choroby tarczycy).
Co może zrobić farmaceuta?
Istotne jest namawianie pacjentek do regularnego badania ciśnienia, gdyż często nieprawidłowe ciśnienie początkowo nie daje żadnych widocznych objawów lub daje objawy nieswoiste (bóle głowy). Ważne jest także uczenie pacjentek prawidłowego pomiaru ciśnienia, ponieważ częstym problemem u pacjentów jest brak tej umiejętności i lęk z nim związany.
Cukrzyca
Jest to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się podwyższonym lub wysokim poziomem glukozy we krwi (hiperglikemią). Przewlekła hiperglikemia wiąże się z zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych. Wyróżniamy dwa typy cukrzycy: cukrzycę typu 1. i cukrzycę typu 2. Należy pamiętać, że o ile cukrzyca typu 1. jest chorobą pojawiającą się u dzieci i osób młodych (powoduje ją brak wytwarzania insuliny), o tyle cukrzyca typu 2. może wystąpić w każdym wieku (zwykle późnym) i jest spowodowana czynnikami dziedzicznymi oraz m.in. brakiem aktywności fizycznej, otyłością, niewłaściwym odżywianiem.
Objawami cukrzycy typu 2. są:
– niewyjaśniona utrata wagi, pomimo normalnego odżywiania,
– wzmożone pragnienie zmuszające do wypijania ponad 3 l płynów dziennie,
– częste oddawanie dużych ilości moczu,
– osłabienie,
– częste zakażenia i trudne gojenie się ran,
– senność w ciągu dnia nie do opanowania.
Co może zrobić farmaceuta?
Ważne jest nie tylko namawianie pacjentek do podejmowania zdrowego trybu życia. Pamiętajmy także, że większość osób boi się cukrzycy, ponieważ wydaje im się, że z tą chorobą nie można normalnie żyć. Dlatego ważne jest tłumaczenie, że jest to co prawda choroba przewlekła, ale nie musi oznaczać radykalnej zmiany trybu życia. Niewielkie podwyższenie poziomu glukozy można wyrównać za pomocą zmiany trybu życia i diety, zrzucenia wagi czy zwiększenia (lub rozpoczęcia) aktywności fizycznej. Dobrze jest także uczyć pacjentów, jak prawidłowo wykonać pomiar poziomu glukozy we krwi.