Zasady żywienia w cukrzycy

 9 minut

autorka: dr Joanna Bajerska
adiunkt w zakładzie dietetyki Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalista dietetyk z zakresu żywienia człowieka

Cukrzyca (diabetes mellitus) jest chorobą metaboliczną, której cechą charakterystyczną jest hiperglikemia, czyli podwyższony poziom glukozy w ustroju oraz pojawienie się z upływem czasu przewlekłych powikłań tej choroby w układzie naczyniowym, nerwowym, narządzie wzroku i innych. Bezpośrednią przyczyną cukrzycy jest upośledzenie wydzielania lub działania insuliny. Na skutek niedoboru insuliny w wyniku zniszczenia komórek beta trzustkowych wysp Langerhansa następuje rozwój cukrzycy typu 1. Z kolei w patogenezie cukrzycy typu 2 rozróżnić można dwa podstawowe defekty metaboliczne, tj. upośledzone wydzielanie insuliny i spadek wrażliwości na ten hormon w tkankach obwodowych. Celem stosowania diety w cukrzycy jest osiągnięcie docelowych wartości glikemii jak również parametrów gospodarki lipidowej i ciśnienia tętniczego poprzez zrównoważenie spożycia żywności z działaniem insuliny, doustnych leków hipoglikemizujących i aktywnością fizyczną. Zapotrzebowanie na energię osób cierpiących na cukrzycę uzależnione jest od stopnia wyrównania dolegliwości i stanu odżywienia pacjenta. U osób cierpiących na cukrzycę insulinozależną na skutek niewyrównania cukrzycy i znacznego nasilenia diurezy można obserwować niedobory masy ciała. Natomiast chorych na cukrzycę typu 2 zwykle charakteryzuje nadwaga lub otyłość.

Współwystępowanie tych dwóch jednostek chorobowych określa się mianem diabesity, a postępowanie terapeutyczne powinno przewidywać stosowanie diety ubogoenergetycznej wraz z odpowiednio zaplanowaną aktywnością fizyczną. Takie postępowanie pozwoli stopniowo zmniejszyć masę ciała, co jest niezbędne do złagodzenia zaburzeń metabolicznych gospodarki węglowodanowej i lipidowej.

Podaż energii z białka powinna stanowić 15-20% ogółu spożytej energii z zachowaniem proporcji pomiędzy białkiem pochodzenia zwierzęcego a roślinnego jak 1:1. Podaż białka w diecie powinna pokrywać dzienne zapotrzebowanie wynoszące 0,8-1,0 g/kg masy ciała.
Tłuszcze powinny dostarczać 30-35% energii w całodobowej diecie. Ze względu na częste współwystępowanie chorób sercowo-naczyniowych niezbędne jest ograniczenie spożycia kwasów tłuszczowych nasyconych (występujących w tłuszczach zwierzęcych) oraz wyeliminowanie z diety izomerów trans kwasów tłuszczowych nienasyconych, których źródłem mogą być fast foody, produkty cukiernicze przemysłowo przygotowane i margaryny twarde.

Strony: 1 2 3