Nieprawidłowości stwierdzane podczaskontroli aptek, część 2

W kolejnej odsłonie naszego cyklu na temat nieprawidłowości stwierdzanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia podczas kontroli aptek, przedstawiamy uwagi z trzech kolejnych oddziałów NFZ: łódzkiego, pomorskiego i wielkopolskiego.

Łódzki Oddział Wojewódzki NFZ

1. Wydanie leku po terminie ważności recepty, co stanowi naruszenie zapisów §17 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2007 r. w sprawie recept lekarskich (Dz. U. Nr 97, poz. 646 z późn. zm.).

2. Realizacja recepty (w przypadku braku podania dawkowania) w ilości większej niż dwa najmniejsze opakowania leku określone w wykazie leków refundowanych, co jest niezgodne z §18 ust. 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2007 r. w sprawie recept lekarskich (Dz. U. Nr 97, poz. 646 z późn. zm.).

3. Wydanie leku w ilości przekraczającej trzymiesięczną kurację, co jest niezgodne z §18 ust. 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2007 r. w sprawie recept lekarskich (Dz. U. Nr 97, poz. 646 z późn. zm.).

4. Wydanie leku bezpłatnie inwalidzie wojskowemu (IW), przyjmując jego uprawnienia jak inwalidy wojennego (IB), z powodu niewłaściwej interpretacji dokumentów pacjenta ze szczególnymi uprawnieniami. Uchybienie to jest niezgodne z zapisami art. 45 oraz art. 46 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.).

Ad 1. Termin realizacji recepty (z wyjątkiem recept: na antybiotyki i z pomocy doraźnej – 7 dni, na preparaty immunologiczne – 90 dni oraz na leki sprowadzane w ramach importu docelowego – 120 dni) wynosi 30 dni od daty wystawienia recepty lub od naniesionej na recepcie daty realizacji. Do obliczenia terminu realizacji recepty mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego od art. 110 do art. 116. Termin ten jest liczony od dnia następnego po dniu uwidocznionym na recepcie, natomiast w przypadku jeżeli ostatni dzień przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, termin ten upływa dnia następnego.

Ad 2. Jeżeli na recepcie nie podano sposobu dawkowania lub zapisano wiadomo ewentualnie doraźnie, osoba realizująca receptę winna wydać dwa najmniejsze opakowania leku określone w wykazie leków refundowanych.

Ad 3. Jeżeli z ilości opakowań leku i podanego sposobu dawkowania wynika ilość leku przekraczającą trzymiesięczne stosowanie, osoba realizująca receptę winna wydać jedno opakowanie mniej, gdyż opakowania leków nie podlegają dzieleniu, poza antybiotykami i lekami parenteralnymi. Zasada ta nie dotyczy sytuacji, kiedy należy wydać jedno najmniejsze opakowanie leku określone w wykazie leków refundowanych.

Ad 4. Zgodnie z art. 45 cytowanej ustawy osobie z uprawnieniami IW (inwalida wojskowy) przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki do wysokości limitu ceny określonych w wykazie leków podstawowych i uzupełniających. Osobom z uprawnieniami IB (inwalidy wojennego) przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki oznaczone symbolami „Rp” lub „Rpz” dopuszczonymi do obrotu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Osoba realizująca receptę winna sprawdzić oraz zapisać na rewersie recepty rodzaj oraz numer dokumentu potwierdzającego uprawnienia pacjenta.

Pomorski Oddział Wojewódzkiego NFZ

W ostatnim kwartale 2009 r. i 1. kwartale 2010 r. Wydział Gospodarki Lekami Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ szczególnej kontroli w aptekach poddał realizację recept wystawianych dla pacjentów posiadających dodatkowe uprawnienia, wynikających z art. 43-46 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DZ. U. 2008, nr 164, poz. 1027). Z zapisu ustawy wynika, że aptekarz realizujący taką receptę obowiązany jest na jej rewersie odnotować numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego dodatkowe uprawnienia pacjenta. Nie wszyscy aptekarze prawidłowo realizują zapisy w/w ustawy. Często w ogóle brak na recepcie takiej adnotacji, czasami jest tylko numer, brak natomiast rodzaju dokumentu. Bywa, że odnotowano na recepcie rodzaj i numer dokumentu, który nie uprawnia do zniżki, np. legitymację, która nie została wystawiona przez organ rentowy. Ponadto dokładnie sprawdzana jest zgodność danych umieszczonych na receptach z danymi przekazanymi przez aptekę drogą elektroniczną, w szczególności:

– data wystawienia recepty (np. w trakcie kontroli stwierdzamy, że przekazane drogą elektroniczną daty wystawienia są niezgodne z receptą),

–zaszeregowanie poszczególnych recept do odpowiednich rodzajów (zdarza się, że recepty wystawione dla lekarza „pro auctore” i „pro familia” nie są sprawozdawane zgodnie z opisem recepty, a w rubryce dotyczącej sprawozdawczości leków sprowadzanych na import docelowy sprawozdawane są leki recepturowe lub preparaty z listy leków refundowanych).

Wielkopolski Oddział Wojewódzki NFZ

1. Brak odnotowania na rewersie recepty numeru i rodzaju dokumentu potwierdzającego uprawnienia; IB, IW, ZK, PO (Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; Dz. U. Nr 210 poz. 2135 ze zm.; art. 43 ust. 3, art. 44 ust. 5, art. 45 ust. 5a, art. 46 ust. 6).

2. Wydanie leków w nadmiarze, tj. w ilości większej niż na trzymiesięczną kurację, niezgodnie ze sposobem dawkowania podanym na recepcie (Rozporządzenie MZ z dnia 17 maja 2007 r. w sprawie recept lekarskich; Dz. U. Nr 97 poz. 646 ze zm.; §18 ust. 4).

3. Przy poprawkach dokonywanych na receptach brak podpisu i pieczątki lekarza (Rozporządzenie MZ z dnia 17 maja 2007r.w sprawie recept lekarskich; Dz. U. Nr 97 poz. 646 ze zm.; §2 ust. 2).

4. Wydanie leku w niepełnym opakowaniu, dzielenie opakowań (Rozporządzenie MZ z dnia 17 maja 2007 r. w sprawie recept lekarskich, Dz. U. Nr 97 poz. 646 ze zm.; §18 ust. 2).

5. Niezgodność podpisu osoby realizującej receptę z osobą znajdującą się na otaksowaniu recepty. Brak podpisu osoby realizującej receptę (Rozporządzenie MZ z dnia 17 maja 2007 r. w sprawie recept lekarskich; Dz. U. Nr 97 poz. 646 ze zm.; §14 ust. 2).

6. Przekazanie nieprawdziwych danych w raportach do WOW NFZ; PESEL, data wystawienia recepty, data realizacji recepty, identyfikator oddziału NFZ, kod EAN.

Analiza raportów i kontrola recept wykazuje, że nadal istnieją przypadki przekazywania w danych o obrocie lekami refundowanymi przez apteki innej nazwy leku i innego kodu EAN niż faktycznie będący na otaksowaniu recepty. Popełniane błędy wynikają z tego, że na „wolną kartę” leku OTC wprowadzane są nowe leki refundowane, które zakupiła apteka (Rozporządzenie MZ z dnia 28 września 2004 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych i przekazywanych przez apteki podmiotom zobowiązanych do finansowania świadczeń ze środków publicznych recept lekarskich; Dz. U. Nr 213 poz.2167 ze zm.; §2 ust.1 pkt 7, §2 ust.1 pkt 17, §2 ust.1 pkt 4, §2 ust.1 pkt 8, §2 ust.1 pkt 18, §2 ust. 1 pkt 12).