Zmiany zasad przepisywania leków psychotropowych

autor: Piotr Kamiński
radca prawny

Do dotychczas obowiązującego rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2006 r. wprowadzono zmiany dotyczące terminu realizacji recepty wystawionej na preparaty zawierające środki odurzające lub substancje psychotropowe, czasu na jaki będzie mogła zostać wystawiona oraz wymogów formalnych, jakie będzie musiała spełniać taka recepta.
Co owe zmiany oznaczają w praktyce dla lekarzy, farmaceutów i pacjentów. Jakie są główne rozwiązania przyjęte w znowelizowanym rozporządzeniu?

1. Wydłużono (poprzednio – miesiąc, obecnie 90 dni) czas, na jaki lekarz będzie mógł wystawić receptę na preparaty zawierając środki odurzające grupy I-N oraz substancje psychotropowe grupy II-P. Pacjenci tym samym nie będą musieli co miesiąc zgłaszać się do lekarza po receptę.

2. Na preparaty zawierające środki odurzające grupy I-N oraz substancje psychotropowe grupy II-P. lekarz będzie mógł wystawić do 3 recept na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 90 dni stosowania.

3. Recepty, na których przepisano preparaty zawierające środki odurzające grupy I-N lub substancje psychotropowe grupy II-P, są realizowane, co do zasady, nie później niż w ciągu 30 dni od daty ich wystawienia, dotychczas termin ten wynosił 14 dni.

4. Obecnie oprócz danych pacjenta, danych świadczeniodawcy, nazwy leku, jego postaci, dawki, ilości, sposobu dawkowania oraz daty wystawienia recepty i własnoręcznego podpisu osoby wystawiającej receptę), recepta musi posiadać również sumaryczną ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej wyrażoną słownie albo ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej wyrażoną słownie za pomocą ilości jednostek dawkowania oraz wielkości dawki.
Wprowadzono zatem dodatkową możliwość wyrażania sumarycznej ilości leku odurzającego lub psychotropowego poprzez wpisanie ilości jednostek dawkowania oraz dawki tych jednostek np. dziesięć tabletek po dziesięć miligramów. Tym samym nie jest już obowiązkowe każdorazowe obliczanie sumy substancji leczniczej.

5. Usunięto obowiązek stawiania wykrzyknika przy przepisaniu jednorazowej lub dobowej dawki leku zawierającego w składzie środki odurzające grupy I-N lub substancje psychotropowe grupy II-P, które przekraczają dawkę maksymalną określoną w:

• Farmakopei Europejskiej,


• Farmakopei Polskiej,


• odpowiedniej farmakopei uznawanej w państwach członkowskich Unii Europejskiej,


• Charakterystyce Produktu Leczniczego,


• lub jeśli ich maksymalna dawka nie jest określona w Farmakopei Europejskiej, Farmakopei Polskiej lub odpowiedniej farmakopei uznawanej w państwach członkowskich Unii Europejskiej albo Charakterystyce Produktu Leczniczego.

6. Jeżeli farmaceuta nie będzie mógł odczytać sposobu dawkowania zapisanego na recepcie (zapis będzie np. niewyraźny lub nieczytelny, nie będzie z niego wynikać konkretna ilość jednostek leku, gdyż lekarz napisze – doraźnie lub 1 tabletka w razie bólu ), co uniemożliwi mu obliczenie sumarycznej ilości przepisanych środków odurzających lub substancji psychotropowych, a co za tym idzie uniemożliwi wydanie leku – pacjent będzie mógł otrzymać:

• w przypadku leku refundowanego – dwa najmniejsze opakowania określone w wykazie leków refundowanych,


• w przypadku leku pełnopłatnego – dwa najmniejsze opakowania dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.