Zapytaj eksperta

R E K L A M A

autor: Piotr Kamiński
radca prawny

Czy pracownik ma prawo spędzać 15-minutową przerwę wedle własnego uznania, czy też powinna być ona przeznaczona wyłącznie na spożycie posiłku?
Zgodnie z art. 134 k.p., jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. Przerwa może być wykorzystywana na posiłek lub też w innym celu (np. załatwianie spraw osobistych). Pracodawca nie jest uprawniony do ograniczania swobody pracownika w tym zakresie, z tym zastrzeżeniem, że może wprowadzić w regulaminie pracy zakaz opuszczania zakładu pracy podczas przerwy, argumentując to np. kwestią bezpieczeństwa pracowników. Pamiętać należy ponadto, że pracownik powinien po zakończeniu przerwy być zdolny i gotowy do wykonywania pracy.

Rozwiązałem umowę z pracownikiem za porozumieniem stron. Z należnych mu 16 dni urlopu wykorzystał 11, należał mu się zatem ekwiwalent za 5 dni. Niestety przez pomyłkę została wypłacona mu kwota za cały okres urlopowy. Czy mogę domagać się zwrotu nadpłaty?
Owszem. Jeżeli były pracownik nie zechce zwrócić nienależnie wypłaconej kwoty, przysługuje przeciwko niemu pozew o zwrot nienależnie pobranego świadczenia. W opisanej sytuacji zastosowanie będą mieć przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące bezpodstawnego wzbogacenia, tj. art. 405-414. Zgodnie z art. 405 k.c. – kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Skuteczność pozwu będzie zależeć m.in. od tego, czy były pracownik wydał już otrzymane środki i czy miał świadomość, iż otrzymał nienależne świadczenie (por. orzeczenie SN z 8 czerwca 2010 r. sygn. akt I PK 31/10 i orzeczenie SN z 20 czerwca 2001 r., sygn. akt I PKN 511/00).

Wypowiedziano mi umowę o pracę z 3-miesięcznym okresem. Chciałbym wiedzieć, czy mam prawo do odprawy, skoro przez 8 lat pracowałem na umowę o pracę, zaś 23 miesiące na umowę zlecenie?
Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników – pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat. Wysokość odprawy uzależniona jest zatem od okresu, w jakim pracownik pozostawał w stosunku pracy. Do stażu pracy, od którego uzależniona jest wysokość odprawy, nie wlicza się urlopu bezpłatnego ani umów cywilno-prawnych, a więc m.in. umowy zlecenia. Aby skutecznie dochodzić odprawy (gdyby pracodawca uchylał się od jej wypłaty) niezbędne jest, żeby pracodawca zatrudniał co najmniej 20 pracowników, a rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z przyczyn niedotyczących pracowników. Przyczyna niedotycząca pracownika stanowiąca podstawę rozwiązania umowy o pracę powinna istnieć od początku wszczęcia procedury zwolnień grupowych. Nie może być fikcyjna (por. orzeczenie SN z dnia 12 grudnia 2001 r. I PKN 733/2000).

Za dwa miesiące chcę wrócić do pracy z urlopu wychowawczego. Apteka, w której pracowałam, została zamknięta. Pracodawca zarządza jednak kilkoma placówkami w powiecie w tym jeszcze jedną w mojej miejscowości, w której chciałabym pracować po powrocie z urlopu. Czy pracodawca ma obowiązek przyjąć mnie do pracy mimo zamknięcia placówki? Czy mogę być oddelegowana do innego miasta, skoro mam 2-letnie dziecko?
Zgodnie z art. 1864 k.p. pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu wychowawczego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem. W opisanej sytuacji pracodawca zarządzając kilkoma placówkami powinien dopuścić Panią do pracy w jednej z nich z zachowaniem gwarancji określonych w ww. przepisie. Dopuszczenie do pracy w placówce w innej miejscowości, gdzie znajduje się oddział pracodawcy, nie stanowi oddelegowania. W tej sytuacji zatem nie będzie miał zastosowania art. 178 § 2 k.p., zgodnie z którym pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4. roku życia nie wolno bez jego zgody delegować poza stałe miejsce pracy.

Często zdarza się, że lekarze, zamiast umieszczać swój podpis w polu do tego przeznaczonym, robią to w obszarze do wpisania leków lub całkiem poza polami, np. pod nazwą podmiotu drukującego. Czy można bez obaw zrealizować takie recepty? Czy podczas kontroli Fundusz nie będzie ich dyskwalifikował?
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich wystawienie recepty polega na czytelnym oraz trwałym naniesieniu na awersie recepty, w tym za pomocą wydruku, treści obejmującej dane określone w ww. rozporządzeniu i złożeniu na awersie recepty własnoręcznego podpisu osoby wystawiającej receptę. Przepis nie określa tym samym miejsca, w którym lekarz powinien na awersie recepty umieścić swój podpis. W związku z czym należy przyjąć, iż recepta, o której mowa w pytaniu, może zostać zrealizowana, także ze zniżką.

Mój pracownik rozwiązał umowę o pracę i otrzymał świadectwo pracy. Mimo pouczenia, które znajduje się na świadectwie, że na wystąpienie o jego sprostowanie ma 7 dni, dopiero po miesiącu dostarczył wniosek o wypłatę ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Czy taki wniosek zachowuje moc prawną? Czy muszę się do niego w jakiś sposób ustosunkować i odpowiadać na niego?
Stosownie do art. 97 § 21 k.p. pracownik może w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. Spóźniony wniosek pracodawca może uwzględnić, bądź też odrzucić. W tym drugim przypadku pracownikowi nie będzie przysługiwać już droga sądowa, chyba że pracownik bez swojej winy nie złożył wniosku o sprostowanie świadectwa w ciągu 7 dni od dnia jego otrzymania i na podstawie art. 265 k.p. wniesie do sądu pracy wniosek o przywrócenie uchybionego terminu. W opisywanej sytuacji wniosek pracownika potraktować należy jednak nie jako wniosek o przywrócenie terminu, a pozew o wypłatę zaległego wynagrodzenia (ekwiwalentu za niewykorzystany urlop) i wydanie świadectwa pracy. Pracodawca powinien odpowiedzieć na pozew wskazując, iż pracownik uchybił 7-dniowemu terminowi na sprostowanie świadectwa pracy.

Lekarz wypisując receptę na lek refundowany przy wypełnianiu danych pacjenta podał jego imię, nazwisko, ulicę, numer domu i właściwy kod pocztowy, nie wpisując jednak nazwy miasta. Czy mogę ten brak uzupełnić samodzielnie?
Brak ten nie podlega uzupełnieniu. Zgodnie z § 16 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich – jeżeli na recepcie wpisano w sposób nieczytelny lub błędny dane pacjenta, tj. imię i nazwisko, imię i nazwisko, adres (nazwa miejscowości, ulica, numer domu, numer lokalu, jeżeli nadano), numer PESEL, numer paszportu lub innego dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego tożsamość – osoba wydająca zamieszcza je na rewersie recepty oraz składa swój podpis.