Zapytaj eksperta

autor: mecenas Bartłomiej Kochlewski
prawnik specjalizujący się w przepisach prawa pracy i regulacjach dotyczących branży farmaceutycznej

Prowadzę aptekę ogólnodostępną. Muszę wyznaczyć jej nowego kierownika. Czy do pełnienia tych czynności można skierować osobę, która jest równocześnie kierownikiem działu farmacji szpitalnej?
Jak mówi art. 88 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, można być kierownikiem jedynie jednej apteki. Literalnie przepis nie wspomina o łączeniu funkcji kierownika apteki i kierownika działu farmacji szpitalnej. Powinno się pamiętać, że celem przepisu art. 88 ust. 1 jest zagwarantowanie, aby farmaceuta pełniący funkcję kierownika apteki poświęcał swój cały czas zawodowy i uwagę tylko jednej placówce. Uzasadnione wydaje się zatem, aby przepisy dotyczące kierownika apteki miały zastosowanie do kierownika działu farmacji szpitalnej. Łączenie funkcji kierownika apteki i kierownika działu farmacji szpitalnej byłoby w praktyce pełnieniem dwóch identycznych funkcji w dwóch placówkach w tym samym czasie. A tego właśnie ustawodawca chciał uniknąć, wprowadzając zakaz łączenia funkcji kierowniczych w większej liczbie aptek niż jedna. Podobne stanowisko zajęła Naczelna Izba Aptekarska w wyjaśnieniu L.dz. P-159/2014.

Czy staż pracy niezbędny do starania się o rękojmię na kierownika apteki sumuje się? Pracuję obecnie w dwóch miejscach łącznie na półtora etatu. Czy jest możliwe, że po wyrobieniu pewnej określonej ilości godzin mogę wcześniej ubiegać się o posadę kierownika apteki?
Wymagania niezbędne do pełnienia funkcji kierownika apteki określa ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne oraz przepisy ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich. Zgodnie z art. 88 ust. 1 i 2 ustawy Prawo farmaceutyczne kierownikiem apteki może zostać farmaceuta, który ma „co najmniej 5-letni staż pracy w aptece lub 3-letni staż pracy w aptece, w przypadku, gdy posiada specjalizację z zakresu farmacji aptecznej”. Kluczowe dla tego pytania jest zatem stwierdzenie „staż pracy”. Oznacza to, że liczyć się powinien staż bez względu na wymiar etatu. Można zatem odpowiedzieć, że pozostałe ½ etatu (czyli ponad pełen etat) pozostaje bez wpływu na staż pracy niezbędny do ubiegania się o stanowisko kierownicze.

W 2013 r. odebrałam dyplom technika farmaceutycznego. Przede mną 2 lata stażu. Czy mogę odbyć tę praktykę w aptece szpitalnej, czy może to być wyłącznie apteka otwarta?
Sposób odbywania praktyki w aptece uprawniającej do wykonywania zawodu w pełnym zakresie określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 lipca 2002 r. w sprawie odbywania praktyki w aptece przez technika farmaceutycznego. W § 4 tego rozporządzenia ustawodawca wskazał, że praktykę odbywa się w aptece zapewniającej świadczenie usług farmaceutycznych co najmniej w zakresie, o którym mowa w art. 86 ust. 2 ustawy Prawo farmaceutyczne. Oznacza to, że co do zasady praktyka powinna odbywać się w aptece, w której sporządzane są leki recepturowe. Jeżeli praktyka nie może być kontynuowana w aptece, w której praktykant ją rozpoczął, możliwe jest jej ukończenie w innej placówce, pod warunkiem, że zmiana ta umożliwi pełną realizację programu. W przepisach nie jest wskazane czy apteka, w której odbywa się staż, jest apteką ogólnodostępną, czy też apteką szpitalną. Kluczowe jest pojęcie „realizacji programu”, czyli zapoznania technika farmacji z wszystkimi niezbędnymi zagadnieniami praktycznymi, które musi opanować. Formuła apteki – szpitalna czy otwarta, jest dla trybu nauczania umiejętności praktycznych drugorzędna.

Prowadzę aptekę jako osoba fizyczna. Jak wygląda przeniesienie placówki do nowego lokalu i założenie spółki cywilnej? Czy muszę zlikwidować dotychczasową działalność i wystąpić o nowe pozwolenie?
Jeśli apteka ma być prowadzona w formie spółki cywilnej, to w praktyce o zezwolenie mają ubiegać się przedsiębiorcy, którzy są wspólnikami w spółce cywilnej i w tej formie chcą prowadzić działalność. Spółka cywilna jako taka nie ma odrębnej osobowości prawnej (w obrocie występują przedsiębiorcy będący wspólnikami, a nie spółka cywilna jako taka). W przypadku „przeniesienia” apteki do nowego lokalu niezbędne jest ubieganie się o zmianę treści zezwolenia na prowadzenie apteki (w formie decyzji administracyjnej) poprzez wystąpienie na podstawie art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 102 pkt 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, gdyż adres prowadzenia apteki stanowi element treści zezwolenia. Nie jest zabronione, aby przedsiębiorca prowadził więcej niż jedną aptekę, ale na prowadzenie każdej z nich musi uzyskać odrębne zezwolenie. Oznacza to, że można nadal prowadzić aptekę jako osoba fizyczna w dotychczasowym lokalu oraz założyć spółkę cywilną i prowadzić kolejną aptekę w nowym lokalu, ale tylko pod warunkiem, że uzyska się kolejne zezwolenie.

Jak powinna wyglądać recepta weterynaryjna na lek psychotropowy? Wiem, że na pewno musi mieć słownie oznaczoną ilość substancji czynnej oraz dawkowanie. Ale czy taka recepta musi również zawierać PESEL właściciela zwierzęcia?
Zgodnie z Prawem farmaceutycznym produkt leczniczy weterynaryjny to substancja lub mieszanina substancji przedstawiana jako mająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u zwierząt. Zaopatrzenie lekarzy weterynarii w recepty i wymogi formalne, jakim powinna odpowiadać recepta wystawiona przez lekarza, reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 9.05.2003 r. w sprawie wystawiania przez lekarzy weterynarii recept na produkty lecznicze lub leki recepturowe przeznaczone dla ludzi, które będą stosowane u zwierząt. Rozporządzenie to w § 4 wspomina o konieczności wpisania danych firmy właściciela, a w przypadku osoby fizycznej – jej imienia, nazwiska oraz adresu. Nie ma w tym miejscu mowy o numerze PESEL. Jednak § 7 ust. 2 rozporządzenia stwierdza, że wzór recept weterynaryjnych, na podstawie których apteki wydają preparaty zawierające środki odurzające lub substancje psychotropowe, określają przepisy właściwe dla recept lekarskich, a tutaj numer PESEL wymagany jest zawsze. Rozporządzenie stanowi także, że „recepty na produkty lub leki przeznaczone do stosowania u zwierząt oraz na produkty lub leki zawierające środki odurzające bądź substancje psychotropowe wystawia się z kopią, która pozostaje u wystawiającego receptę.”. „Blankiet recepty na produkty lub leki zawierające w swym składzie środki odurzające lub substancje psychotropowe jest w kolorze różowym, z biegnącym po przekątnej jasnozielonym paskiem”.