Opieka farmaceutyczna
Postępowanie w zapaleniu zatok
5 minut
W stanach zapalnych przestrzenie powietrzne zatok mogą wypełniać się wydzieliną z nosa, co jest związane ze znacznie upośledzoną czynnością rzęsek komórek wyścielających zatoki. Powstająca wydzielina może natomiast ulegać wtórnemu nadkażeniu bakteryjnemu, głównie przez bakterie Streptococcus pneumoniae czy Haemophilus influenzae. W przypadku ostrego zapalenia zatok pacjent skarży się na objawy w postaci m.in. niedrożności lub uczucia zatkanego nosa, pojawia się katar z wydzieliną zatykającą lub spływającą, także z zaciekiem na tylnej ścianie gardła, początkowo o charakterze wodnistym, a dalej o gęstej konsystencji. Ponadto występuje bolesność w obrębie twarzy (głównie w okolicy zatok czołowych lub szczękowych) z różnym nasileniem, pogłębiająca się w trakcie ruchu, np. podczas schylania czy kichnięcia, a także upośledzenie lub utrata węchu. Jeżeli objawy zapalenia górnych dróg oddechowych występują dłużej niż 10 dni wraz ze śluzowo-ropną wydzieliną z nosa, a jednocześnie stan pacjenta nie ulega żadnej poprawie, a wręcz pogarsza się, w 5.-7. dniu choroby należy skierować go do lekarza laryngologa w celu ustalenia diagnozy i zastosowania właściwej terapii. Zgodnie z „Europejskimi wytycznymi na temat zapalenia nosa i zatok przynosowych oraz polipów nosa – EPOS 2012” należy u pacjenta rozpoznać na podstawie objawów rodzaj zapalenia oraz wdrożyć odpowiednie leczenie w przebiegu wirusowego, powirusowego lub bakteryjnego zapalenia nosa i zatok.*
Skuteczne leczenie ostrych wirusowych stanów zapalnych zatok (z objawami nieżytu nosa trwającymi krócej niż 10 dni) powinno początkowo obejmować przede wszystkim wyeliminowanie objawów, tj. bólu zatok, ewentualnie występującej gorączki, zmniejszenie obrzęku tkanek w okolicy ujścia zatok, aby ułatwić odpływ zalegającej wydzieliny. Ponadto poprawić funkcjonowanie rzęsek i efektywnie udrożnić ujście zatok, a zatem może być prowadzone z zastosowaniem leków dostępnych bez recepty lekarskiej (OTC).