Opieka farmaceutyczna

22.06.2021

4 minuty

Co dzieje się ze skórą po ukąszeniu przez owady?

Skrót informacji

Zarówno w domu jak i na zewnątrz jesteśmy stale narażeni na ukąszenia i użądlenia przeróżnych owadów. Jakie są ich najczęstsze objawy i jak sobie z nimi radzić?

Niektóre z nich, takie jak komary, meszki, pchły czy też pluskwy żywią się krwią człowieka. Kąsając swoją ofiarę, owady te wstrzykują w skórę człowieka ślinę, która zapobiega krzepnięciu krwi. Ciało człowieka wytwarza wówczas histaminę i inne substancje chemiczne, które są odpowiedzialne za objawy swędzenia i podrażnienia skóry. Pszczoły, osy i szerszenie żądlą w samoobronie i wstrzykują niewielką ilość jadu, który jest odpowiedzialny za reakcje alergiczne skóry, a użądlenia mogą być bardzo bolesne.

Do najczęściej występujących objawów po ukąszeniu i użądleniu przez owady należy:


  • zaczerwienienie,

  • miejscowy stan zapalny,

  • obrzęk,

  • swędzenie.


W przypadku ukąszeń przez komary czy meszki mogą występować także objawy ogólne, takie jak:

  • gorączka,

  • ogólne osłabienie,

  • zawroty głowy,

  • nudności,

  • wymioty,

  • bóle brzucha.


U większości osób, w przypadku objawów skórnych, zmiany po paru dniach ustępują. Sytuacja staje się bardziej poważna w przypadku osób uczulonych na jad owadów, np. na jad pszczół. Może pojawić się wówczas duży obrzęk w miejscu użądlenia, wysypka alergiczna na całym ciele, nasilony stan zapalny skóry, zawroty głowy, nudności oraz gorączka. W skrajnych przypadkach może dochodzić do wstrząsu anafilaktycznego, który może bezpośrednio zagrażać życiu osoby uczulonej (patrz: koniec artykułu).

Zdecydowanie gorzej użądlenia owadów znoszą dzieci. Czując ból i swędzenie nierzadko rozdrapują zmiany, co może prowadzić do wtórnych zakażeń bakteryjnych i grzybiczych.

Szczególną uwagę należy zwrócić na ukąszenia owadów, które zostawiają w skórze żądło, np. pszczoły i trzmiele. W takich przypadkach trzeba jak najszybciej je usunąć. Prawidłowym sposobem jest podważenie żądła za pomocą paznokcia, noża czy chociażby kawałka twardego kartonu. Nie wyciskamy ani nie wysysamy żądła, ponieważ w taki sposób łatwo możemy uszkodzić woreczek jadowy i uwolnić jad do skóry, co nasili dolegliwości.

W przypadku łagodnych objawów po ukąszeniu przez owady jednym z pierwszych obserwowanych objawów jest obrzęk. Warto zacząć działać od razu. Dobrze byłoby na początek odkazić miejsce użądlenia. Można w tym celu przemyć miejsca po ugryzieniach zimną wodą z mydłem lub roztworem sody oczyszczonej albo wykorzystać gotowe, apteczne preparaty odkażające. W celu złagodzenia nieprzyjemnych dolegliwości dobrym rozwiązaniem jest przykładanie kostek lodu w celu schłodzenia miejsca ugryzienia.

W aptekach dostępne są liczne żele oraz maści, które skutecznie i szybko łagodzą podrażnienia. Najbardziej skuteczne preparaty zawierają substancję czynną dimetyndenu maleinian, który hamuje działanie histaminy, odpowiedzialnej za reakcje alergiczne. Lek działa miejscowo przeciwuczuleniowo, silnie przeciwświądowo, zmniejsza obrzęki oraz szybko łagodzi podrażnienia skóry. Ponadto lek ten wykazuje miejscowe właściwości znieczulające. Dodatkowo chłodzi skórę. Żel stosuje się zwykle 2 do 4 razy na dobę, nanosząc cienka warstwę preparatu na zmieniona chorobowo i swędzącą powierzchnię skóry. Preparat może być stosowany u dzieci, przy czym należy unikać stosowania u małych dzieci na duże obszary skóry, szczególnie w przypadku zranień i stanów zapalnych.

***

Wstrząs anafilaktyczny
To silna reakcja organizmu na kontakt z uczulającym alergenem, w którego przebiegu dochodzi do aktywacji komórek tucznych poprzez produkcję przeciwciał klasy IgE. Największe niebezpieczeństwo dotyczy osób z chorobą niedokrwienną serca, astmą oraz osób z wysokim ciśnieniem tętniczym. Osoby uczulone na jad owadów powinny zachować szczególną ostrożność w okresach aktywności owadów oraz zawsze posiadać przy sobie zestaw pierwszej pomocy (adrenalina). Zawsze w przypadku osoby uczulonej i użądlonej przez owady należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe.

--- R E K L A M A ---


Autor: „dr n. med. Oliwia Jakubowicz”
specjalista dermatologii i wenerologii

Inne artykuły tego autora

Poprzedni artykuł

Czasem słońce, czasem wiatr... Dlaczego i jak warto dbać o oczy latem?

Następny artykuł

Famotydyna w objawowym leczeniu zgagi

Polecane dla Ciebie

Szkolenia