Nieprawidłowości stwierdzane podczas kontroli aptek, część 1

Wydział Gospodarki Lekami, Dział Monitorowania, Analiz i Kontroli Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, na podstawie art. 62 pkt 2 i 3 oraz art. 107 ust. 5 pkt 13, w związku z art. 63 b i art. 189 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.08.164.1027), przeprowadza kontrole aptek oraz punktów aptecznych.

Przedmiotem kontroli w wymienionych wyżej podmiotach jest:

• sprawdzenie prawidłowości realizacji recept na refundowane leki i materiały medyczne,
• sprawdzenie zgodności recept objętych kontrolą z przedstawionymi do Małopolskiego OW NFZ zbiorczymi zestawieniami recept podlegających refundacji i przesyłanymi danymi elektronicznymi, celem stwierdzenia zgodności postępowania kontrolowanego podmiotu z obowiązującymi przepisami prawa, a w szczególności z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2007 r., w sprawie recept lekarskich (Dz.U.2007.97.646 z póź. zm.).

Podstawa prawna

Do kontroli recepty typowane są na podstawie przedstawionych przez aptekę zbiorczych zestawień zrealizowanych recept podlegających refundacji, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 28 września 2004 r., w sprawie sposobu oraz terminów przedstawiania przez apteki podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych zbiorczych zestawień zrealizowanych recept podlegających refundacji, a także wzoru zbiorczego zestawienia recept podlegających refundacji (Dz.U.04.213.2165) oraz przekazanych do Małopolskiego OW NFZ informacji gromadzonych i przekazywanych przez apteki, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 28 września 2004 r., w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych i przekazywanych przez apteki podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych (Dz.U.04.213.2167 z późn. zm.).

Małopolski OW NFZ zawiadamia podmiot o planowanej kontroli najpóźniej w chwili jej rozpoczęcia. Postępowanie kontrolne prowadzone jest w siedzibie podmiotu lub w miarę potrzeby w siedzibie Wydziału Gospodarki Lekami, Dział Monitorowania, Analiz i Kontroli Małopolskiego OW NFZ.

Najczęstsze nieprawidłowości

Podczas kontroli dokonywanych przez NFZ w małopolskich aptekach najczęściej stwierdzane są następujące nieprawidłowości:

• Realizacja recept z poprawkami nieopatrzonymi podpisem i pieczątką lekarza wystawiającego receptę.
• Realizacja recept, na podstawie których wydano więcej niż dwa najmniejsze opakowania leku z listy leków refundowanych, przy braku podanego na recepcie sposobu dawkowania.
• Realizacja recept, na których nie wpisano pełnego adresu pacjenta.
• Realizacja recept bez podpisu i/lub pieczątki lekarza wystawiającego receptę.
• Realizacja recept z brakiem daty wystawienia.
• Realizacja recept, na podstawie których, zgodnie z podanym dawkowaniem, wydano ilość leku przekraczającą zapotrzebowanie pacjenta na trzymiesięczną kurację.
• Realizacja recept po terminie ich ważności.
• Realizacja recepty, na której ilość leku określono cyfrą rzymską, a apteka wydała opakowanie leku większe niż najmniejsze określone w wykazach leków refundowanych.
• Realizacja recepty na leki psychotropowe, na których nie podano sposobu dawkowania.
• Realizacja recept zgodnie z uprawnieniami z tytułu choroby przewlekłej pacjentom nieuprawnionym.
• Realizacja recept na kolejne miesięczne kuracje, na podstawie których, zgodnie z podanym dawkowaniem, wydano ilość leku przekraczającą zapotrzebowanie pacjenta na miesięczną kurację.
• Wydanie większego opakowania niż najmniejsze zarejestrowane, przy braku podanej przez lekarza wystawiającego receptę wielkości opakowania.
• Realizacja recept, na których wypisano więcej niż 5 leków gotowych lub lek gotowy i recepturowy.
• Realizacja recept, na których brak numeru ewidencyjnego PESEL pacjenta.
• Realizacja recept z kodem uprawnień dodatkowych IB bez odnotowania na rewersie recepty przez osobę realizującą receptę numeru i rodzaju dokumentu potwierdzającego przedmiotowe uprawnienia.

Protokół umotywowanych zastrzeżeń

Nieprawidłowości związane z realizacją recept, o których mowa powyżej, kontroler opisuje w protokole kontroli, który przedstawia się do podpisania kierownikowi podmiotu kontrolowanego. Przed podpisaniem protokołu kontroli kierownikowi podmiotu kontrolowanego przysługuje prawo zgłoszenia w terminie 7 dni od daty doręczenia protokołu umotywowanych zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli. Ponadto prawo odmowy podpisania wymienionego wyżej protokołu, która nie stanowi jednak przeszkody w podpisaniu protokołu przez kontrolera i realizacji ustaleń kontroli, które polegają na sporządzeniu zaleceń pokontrolnych, stanowiących dokument wzywający do zapłaty wartości nienależnie wypłaconej refundacji, w terminie 14 dni od dnia wezwania. W przypadku stwierdzenia w kontrolowanym podmiocie rażących nieprawidłowości Małopolski OW NFZ przekazuje zalecenia pokontrolne do Centrali NFZ, Okręgowej Izby Aptekarskiej lub Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego. Jeżeli przeprowadzone czynności kontrolne wskazywałyby na podejrzenie popełnienia przestępstwa, Małopolski OW NFZ sporządza zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa i przekazuje zebrane w toku kontroli materiały do właściwych organów ścigania. Zarówno aptece, jak i punktowi aptecznemu, nie przysługuje prawo wnoszenia zastrzeżeń do ocen i wniosków zawartych w zaleceniach pokontrolnych.