Naturalna pomoc w utrzymaniu zdrowego układu odpornościowego

Niewłaściwa dieta, długotrwały stres, zanieczyszczone środowisko, a także warunki pogodowe w okresie jesienno-zimowym, przyczyniają się do spadku odporności organizmu. Jak w naturalny sposób wspomagać układ immunologiczny?

Właściwe działanie układu odpornościowego jest jednym z kluczowych czynników prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Istnieje wiele sposobów wspomagania funkcjonowania układu immunologicznego. Jednym z nich jest stosowanie naturalnych preparatów roślinnych, takich jak np. jeżówka (Echinacea Moench).

Do rodzaju jeżówki zaliczamy 9 gatunków, z których 3 są uprawiane w Polsce: jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea [L.] Moench), jeżówka blada (Echinaceae pallida Britt.) oraz jeżówka wąskolistna (Echinaceae angustifolia DC.). Poszczególne gatunki jeżówki różnią się nieznacznie składem chemicznym. Przykładowo echinakozyd nie występuje w jeżówce purpurowej, a obecny jest w pozostałych gatunkach, zaś kwas cykoriowy obecny w dużej ilości w jeżówce purpurowej, występuje w znikomej ilości w jeżowce wąskolistnej i jeżówce bladej.

Ze względu na swe właściwości najczęściej uprawianą rośliną tego gatunku jest jeżówka purpurowa. Była ona stosowana już w XVIII w. przez Indian żyjących na preriach Ameryki Północnej.

Jeżówka purpurowa zwana także rotacznicą purpurową (E. purpurea [L.] Moench, Brauneria purpurea [L.] Britton, Rudbeckia purpurea L., Helichroa purpurea [L.] Raf., E. speciosa [Wender.] Paxton, E. serotina [Sweet] D. Don ex G. Don f., E. intermedia Lindl. ex Paxton) to wieloletnia roślina z rodziny astrowatych (Asteraceae), powszechnie występująca w Ameryce Północnej. Uprawiana jest również w Europie oraz Azji. Charakteryzuje się wzniesioną, pojedynczą łodygą o wysokości 60-180 cm ze skrętoległym ulistnieniem oraz dużymi koszyczkami kwiatowymi na szczytach pędów. Posiada języczkowate kwiaty zewnętrzne najczęściej o barwie purpurowo brunatnej oraz wewnętrzne – rurkowate, koloru fioletoworóżowego. Odmiany ozdobne jeżówki purpurowej posiadają kwiaty także w innych kolorach.

Kwitnienie rośliny przypada na okres od lipca do września. Owoc stanowi niełupka. Ze względu na właściwości stosuje się zarówno ziele, jak i korzeń jeżówki purpurowej (Herba et Radix Echinaceae purpureae), a także przetwory galenowe, takie jak: sok ze świeżych części naziemnych i intrakt (otrzymywany przez ekstrakcję surowego surowca alkoholem). Ziele jeżówki zbiera się najczęściej w lipcu i sierpniu w drugim i trzecim roku uprawy, a następnie suszy w suszarniach w temperaturze do 45 st. C lub przetwarza w stanie świeżym.

Z kolei korzeń zbiera się jesienią po 3 lub 4 latach uprawy likwidując plantację. Po oczyszczeniu korzeń tnie się na drobne kawałki, a następnie suszy w temperaturze do 50 st. C. Ziele jeżówki to surowiec zawierający następujące substancje chemiczne: alkiloamidy/alkamidy (izobutyloamidy oraz metyloamidy), pochodne kwasu kawowego (kwas kawoilowinowy, kwas cykoriowy), flawonoidy (pochodne kwercetyny i kemferolu), polisacharydy (metyloglukuronoarabinoksylany, arabinoramnogalaktany, kwaśny ksyloglukan), poliacetyleny, ślady olejku. Z kolei korzeń jeżówki purpurowej zawiera: alkiloamidy (butylo i izobutyloamidy), pochodne kwasu kawowego (kwas cykoriowy), polisacharydy, glikoproteiny (asparaginian, glutaminian, glicyna i alanina w połączeniach z arabinozą, glukozą i glukozominą), ślady olejku (kariofylen, humulen), poliacetyleny, ślady nietoksycznych alkaloidów pirolizydynowych (tusilaginę, izotusilaginę). Pod względem wspomagania układu immunologicznego najważniejszymi związkami w jeżówce są lipofilne alkiloamidy. Te same efekty działania przypisuje się obecności polisacharydów oraz glikoprotein.

Preparaty z jeżówki purpurowej mogą być przyjmowane codziennie. Pamiętajmy jednak, aby nie przyjmowały ich osoby chore na gruźlicę, białaczkę, kolagenozy, stwardnienie rozsiane, w chorobach autoimmunologicznych.