Opieka farmaceutyczna
Łysienie mężczyzn – skąd się bierze i jak sobie z nim radzić?
7 minut
autorka: dr n. med. Joanna Czuwara
specjalista dermatolog, Katedra i Klinika Dermatologiczna Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Charakterystycznym dla tej odmiany łysienia jest fakt, że faza aktywnego wzrostu włosa skraca się istotnie i włosy stają się coraz krótsze, a ich średnice charakteryzują się różnorodną grubością i stają się coraz cieńsze. W miarę czasu trwania łysienia typu męskiego obszary przerzedzenia włosów zaczynają się ze sobą łączyć, prowadząc do ubytku owłosienia na całym czole i na szczycie głowy. Ten proces trwa na przestrzeni wielu lat i z czasem może prowadzić do nieodwracalnej utraty włosów.
Do oceny stopnia nasilenia łysienia typu męskiego, nazywanego też łysieniem androgenowym (ponieważ rolę w tej odmianie łysienia odgrywają hormony męskie nazywane androgenami oraz wrażliwość mieszków włosowych na ich obecność) służą odpowiednie skale, które mają ocenić stopień jego zaawansowania. U mężczyzn stosuje się skalę Hamiltona-Norwooda, aby mieć punkt obiektywizacji i porównania efektów po stosowanym leczeniu.
Łysienie androgenowe w różnym stopniu zaawansowania dotyczy 80% mężczyzn, przy czym 30% wykazuje pierwsze objawy ok. 30. r.ż., 40% mężczyzn w wieku 40 lat i 50% po 50. r.ż. Przyczyna łysienia androgenowego jest złożona. Należy do niej predyspozycja genetyczna pod postacią zwiększonej wrażliwości mieszków włosowych na hormony męskie i ich lokalną przemianę w silnie hamujący wzrost mieszków włosowych dihydrotestosteron. Gen receptora dla androgenów decyduje o wrażliwości komórek mieszków włosowych na szczycie głowy i na czole na działanie androgenów i hamuje wzrost włosów, podczas gdy receptory mieszków włosowych zarostu pod wpływem androgenów się stymulują i rosną obficie. Jak wykazują liczne badania populacyjne, utrata włosów owłosionej skóry głowy istotnie zmniejsza jakość życia pacjentów, dlatego poszukują oni skutecznych lub obiecujących metod leczniczych lub pielęgnacyjnych na swoje przerzedzone włosy.
Łysienie androgenowe jest najczęściej występującą odmianą łysienia u mężczyzn, ale warto pamiętać, że przewlekłe stany zapalne owłosionej skóry, a nawet pocieranie kaskiem lub pociąganie włosów związane z praktykowanym uczesaniem, mogą dodatkowo nasilać problem wypadania włosów u mężczyzn. Z innych rzadszych przyczyn łysienia u mężczyzn należy wymienić przyczyny zapalne wypadania włosów, które tworzą jednostki chorobowe prowadzące do łysienia wynikającego ze zniszczenia mieszków włosowych. Te odmiany łysień zapalnych wymagają specjalistycznej diagnostyki dermatologicznej, rozpoznania i skojarzonego leczenia miejscowego i ogólnego.
U mężczyzn w przeciwieństwie do kobiet zdecydowanie rzadziej obserwuje się łysienie wynikające z niedoborów witamin, żelaza i mikroelementów, ponieważ z zasady nie stosują oni wymyślnych i eliminacyjnych diet, jak robią to kobiety. Ale niektóre leki, zwłaszcza stosowane w leczeniu chorób przewodu pokarmowego (refluks, choroba wrzodowa) mogą zmieniać kwaśność w przewodzie pokarmowym i naruszać wchłanianie różnych substancji odżywczo- -witaminowych z diety prowadząc do względnych niedoborów. A więc podejście do problemu łysiejącego mężczyzny jest bez wątpienia złożone i wymaga dokładnie zebranego wywiadu, badania włosów i skóry owłosionej oraz diagnostyki w przypadku podejrzenia współistnienia kilku odmian łysienia.