Letnie ukąszenia – co zagraża pacjentom ze strony stawonogów?

 7 minut

autorka: lek. Małgorzata Marcinkiewicz
dermatolog

Narażenie na bezpośredni kontakt z insektami jest różne w zależności od obszaru i pory roku. Mucha tse-tse, która przenosi śpiączkę afrykańską, doprowadziła do wyludnienia niektórych terenów Afryki. Skorpiony preferują kraje o klimacie suchym i gorącym. Komary zaś potrzebują do życia i rozwoju obecność wody, przy czym nawet niewielka jej ilość, jak choćby kałuża, wystarczy im do zasiedlenia. W warunkach polskich najbardziej uciążliwe są wiosną i latem. Z kolei pchły czy wszy spotykane są całorocznie. Nie bez znaczenia są zaniedbania w zakresie higieny osobistej, które prowadzą do zwiększonego ryzyka ekspozycji.
Ryzyko ekspozycji wzrasta także w okresie urlopowym. Wiosna i lato sprzyjają dłuższemu i bliższemu kontaktowi ze stawonogami, zwłaszcza kleszczami, komarami czy osami. W związku z tym częściej obserwuje się schorzenia skórne powodowane przez wspomniane organizmy.

Komary
Komary odgrywają istotną rolę jako rezerwuar i wektor chorób zakaźnych. Spośród schorzeń o największym znaczeniu w skali globalnej przenoszonych przez te owady wymienia się: malarię, filariozę, żółtą gorączkę, dengę i zapalenia mózgu o różnej etiologii. Warto zaznaczyć, że tylko nieliczne gatunki komarów są nośnikami chorób infekcyjnych, które w zasadzie nie występują w warunkach klimatu umiarkowanego. Ciekawostką jest fakt, że samice komarów żywią się krwią i to one stanowią utrapienie dla człowieka, bowiem pożywieniem samców są soki roślin. Ukłucia komarów wywołują swędzące zmiany skórne. Na ogół są liczne, a świąd jest na tyle uciążliwy, że prowadzi do drapania, a czasem wtórnych infekcji bakteryjnych. Objawy można złagodzić kremami i płynami przeciwświądowymi lub miejscowymi glikokortykosteroidami. Szybką ulgę i zmniejszenie nasilenia objawów, jak świąd, pieczenie i obrzęk, przynoszą leki przeciwhistaminowe do stosowania miejscowego, zwłaszcza antazolina i nafazolina, która łagodzi także stan zapalny. Przy dużym nasileniu świądu konieczne może się okazać zażycie doustnych leków przeciwhistaminowych. Najlepszą metodą uniknięcia przykrych objawów skórnych jest stosowanie repelentów, które mają za zadanie odstraszyć komary i są skuteczne.

Meszki
Meszki są małymi owadami o rozmiarach 2-6 mm. W Polsce żyje ok. 50 gatunków. Podobnie do komarów zasiedlają wilgotne tereny. Także w przypadku meszek to samice żywią się krwią. Atakują chmarami krowy, konie, świnie, owce, drób i ludzi. Ze względu na małe rozmiary wchodzą w nozdrza i uszy. Ukąszenie meszki jest bolesne z uwagi na aparat gębowy, który jest przystosowany do rozcinania skóry. Nie przenoszą chorób, lecz ich ślina ma właściwości toksyczne. Może dochodzić do powstania zaczerwienienia, obrzęków, a nawet wysokiej temperatury ciała. Odczyn na skórze utrzymuje się od 5 do 7 dni. W celu złagodzenia uciążliwych objawów występujących po ukąszeniu przez meszki (jak również po ukłuciu komarów, mrówek, pszczół, os i innych owadów) warto sięgnąć po miejscowe preparaty zawierające substancje przeciwhistaminowe (dimetynden, antazolina czy nafazolina).

Strony: 1 2