Opieka farmaceutyczna
Inteligencja emocjonalna
8 minut
W psychologii podejmowano liczne próby zdefiniowania podstawowych emocji. Stwierdzono, że sześć z nich ma charakter uniwersalny. Są to: SZCZĘŚCIE, ZDZIWIENIE, STRACH, SMUTEK, ZŁOŚĆ i WSTRĘT. Pozostałe (np. miłość, pogarda, oburzenie, wdzięczność, wstyd, poczucie winy, współczucie) sklasyfikowano jako kombinację tych podstawowych. Badania nad emocjami prowadzono w obszarze życia osobistego ludzi zapominając, że emocje towarzyszą nam zawsze, również w pracy.
W 1995 r. Daniel Goleman, amerykański psycholog, wprowadził pojęcie inteligencji emocjonalnej (EQ), które stało się niezwykle nośne i popularne w zarządzaniu. Człowiek o wysokim EQ umie rozpoznawać i rozumieć własne oraz cudze uczucia. Potrafi wybrać zachowania adekwatne do danej sytuacji i właściwie zarządzać energią emocjonalną. Inteligencja emocjonalna zapewnia skuteczność zawodową, umożliwia bezkonfliktową pracę zespołu oraz umiejętność inicjowania i akceptowania zmian.
6 ZASAD INTELIGENCJI EMOCJONALNEJ
1. Emocje są informacją.
Emocje niosą istotne dane i sprawiają, że zwracamy uwagę na wydarzenia w naszym otoczeniu. Kiedy się boimy, lepiej rozpoznajemy możliwe zagrożenia. Natomiast poczucie szczęścia umożliwia dostrzeganie nowych możliwości.
2. Emocje są energią i motorem działania.
Źródłosłów słowa angielskiego e-motion to łacińskie: motus – ruch, movere – poruszać się. Również w języku polskim słowa emocja, motor, motyw, motywacja mają wspólny źródłosłów wskazujący na ruch i działanie. Radość, szczęście, zachwyt to siła napędowa działań, natomiast upokorzenie, żal, rozpacz blokują dążenia.
3. Możemy ignorować emocje, ale to działanie bezskuteczne.
Najwięcej energii pochłania tłumienie emocji bądź ich impulsywne i niekontrolowane wyrażanie. Warto natomiast doświadczać wszystkich emocji i wykorzystać ich energię do pożądanego działania. Zarządzanie emocjami polega na inteligentnym wejściu w uczucia w celu zebrania dodatkowych informacji i wyjściu z niepożądanego stanu.
4. Dobre decyzje muszą zawierać w sobie emocje.
Człowiek podejmuje wszelkie decyzje emocjonalnie i jego działaniem kierują dwie siły związane z emocjami: unikanie przykrości (motywacja OD – np. nie chcę być otyła, biedna, chora) i dążenie do przyjemności (motywacja DO – np. chcę być szczupła, bogata, zdrowa).
5. Emocje rządzą się logicznymi zasadami.
Emocje pojawiają się w logicznych ciągach i można przewidywać dalszy rozwój sytuacji. Bardziej prawdopodobny jest ciąg emocji: zdumienie, zaskoczenie, wstrząs niż sekwencja emocji: zdumienie, zaskoczenie, szczęście, szok, smutek.
6. Istnieją uniwersalne reguły emocjonalne, ale jest też indywidualna specyfika emocjonalna.