Błonnik w profilaktyce zaparć

Ze względu na coraz powszechniejsze występowanie, zaparcia zaliczane są do chorób cywilizacyjnych. Przyczyny tego zjawiska są bardzo różne. U ich podłoża leży najczęściej nieprawidłowa dieta ubogoresztkowa, bogata w tłuszcze i węglowodany proste, zbyt mała aktywność fizyczna oraz stres, a także nieprawidłowe nawyki związane z aktem defekacji, mające niejednokrotnie swój początek w dzieciństwie. Szczególnie popularne latem – wielogodzinne podróże, często w przymusowej pozycji, zmiana otoczenia, wody i diety, nieregularne pory posiłków, niskie spożycie warzyw i owoców czy upały oraz konieczność korzystania z toalet publicznych sprawiają, że dolegliwości te dodatkowo nasilają się.

Niedobory błonnika wśród Polaków a zaparcia

Najczęściej stosowaną metodą w leczeniu zaparć jest przyjmowanie leków przeczyszczających dostępnych bez recepty. W profilaktyce zaparć pomóc może jednak dobrze zbilansowana dieta zawierająca odpowiednią ilość włókien pokarmowych, czyli cennego błonnika. Nie powinno w niej zabraknąć owoców, warzyw oraz produktów zbożowych.

Dawka błonnika zalecana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wynosi 25-40 g na dobę, podczas gdy w Polsce spożycie błonnika jest znacznie niższe od wartości zalecanych i wynosi 15 g na dobę. Aby dostarczyć 25 g błonnika każdy powinien spożyć dziennie pół kg owoców i warzyw lub 3 łyżki otrąb pszennych i 250 g owoców. Często jednak na wyjeździe nie zawsze możemy zapewnić sobie odpowiednią ilość warzyw i owoców, o regularnych porach posiłków nie mówiąc. Warto wtedy zabrać ze sobą sprawdzone środki, które nie tylko pomogą w sytuacjach awaryjnych, ale też zapobiegną pojawieniu się zaparć w czasie podróży.

Suplementacja błonnikiem zapobiega powstawaniu zaparć

Preparaty błonnikowe są w pełni bezpieczne w każdej grupie wiekowej, również u kobiet w ciąży. W przeciwieństwie do leków pochodzenia roślinnego zawierających związki antrachinowe, preparaty błonnika nie powodują uzależnienia i nie rozleniwiają jelit. Mogą być stosowane przez długi okres czasu, dlatego też znajdują zwolenników wśród coraz większej grupy pacjentów, jak również lekarzy.

Dieta bogata we włókna roślinne przyspiesza pasaż jelitowy, pozwala na zwiększenie liczby wypróżnień i uzyskanie pełnego wypróżnienia (lignina, celuloza), zmienia także konsystencję stolca poprzez zwiększoną zawartość wody (pektyny). Błonnik prowadzi też do wzrostu wydalania z kałem kwasów żółciowych (gumy i ligniny) oraz obniża poziom cholesterolu we krwi. Włókna pokarmowe regulują ponadto florę bakteryjną jelita, obniżają poziom glukozy we krwi (gumy, pektyny), działają jako wymiennik jonowy (absorbent) ograniczający wchłanianie toksycznych substancji np. Metali ciężkich (Hg, Pb) z pożywieniem.

Wygoda stosowania, cena i smak wyborem pacjenta

Ze względu na przewlekłe stosowanie preparatów błonnikowych ważny dla pacjentów jest ich smak. Te o smaku owoców, np. jabłka, można dodawać do ulubionych potraw, jogurtów, mleka lub zjeść prosto z łyżeczki. Wielu pacjentów pyta również o dawkowanie polecanego preparatu. Część z producentów zaleca spożywanie nawet 12 łyżeczek produktu dziennie, co z czasem staje się dość uciążliwe, zdarzają się jednak znacznie wygodniejsze np. 1-2 łyżeczki dziennie. Opakowanie 100 g wystarczy wtedy nie na kilka dni stosowania, a nawet na 2-3 tygodnie.

Należy pamiętać, aby każdą porcję błonnika popić szklanką płynu, w celu zwiększenia skuteczności leczenia. Istotna dla pacjentów jest także cena preparatu. Obecnie na rynku produkty kosztują około 20-30 zł, ostatnio jednak pojawiło się kilka nowości, nieprzekraczających ceny kilkunastu złotych za opakowanie.

Zawartość błonnika w błonniku?

Ważnym aspektem odpowiedniego doboru preparatu dla pacjenta jest jego skład oraz zawartość błonnika. Można wybierać spośród tych oferujących kilka gram błonnika w całym opakowaniu lub jednej łyżeczce. Najczęściej występujące na rynku to preparaty jednoskładnikowe. Zdarzają się też bardziej kompleksowe – wieloskładnikowe, zawierające nawet kilka rodzajów rozpuszczalnego błonnika wykazujące różnokierunkowe korzystne działanie.

Dobry skład

Na uwagę zasługują produkty zawierające np. łuski babki jajowatej, zwiększające swoją objętość w jelitach i pobudzające perystaltykę jelit, nutriozę, która oprócz regulacji rytmu wypróżnień, poprawia przemianę materii i ułatwia proces odchudzania i inulinę mającą właściwości prebiotyczne, co korzystnie wpływa na florę bakteryjną przewodu pokarmowego oraz przyczynia się do zachowania naturalnej odporności organizmu. Inulina zmniejsza tym samym ryzyko zakażeń wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych i pasożytniczych przewodu pokarmowego oraz rozwoju chorób wynikających z zaburzeń immunoregulacji, do których należą m.in. Nieswoiste zapalenia jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna).

Ciekawym rozwiązaniem są preparaty, które w swoim składzie mają len (wpływający korzystnie na metabolizm tłuszczów w organizmie) oraz sprzyjające prawidłowej przemianie materii. Len zawiera substancje śluzowe, które powlekają błonę śluzową przewodu pokarmowego i wykazują działanie osłaniające. Ma to szczególne znaczenie u osób starszych, u których często dochodzi z wiekiem do zmian zanikowych błon śluzowych, a tym samym do zmniejszenia wydzielania śluzu.

Optymalnym wyborem dla pacjentów cierpiących na przewlekłe zaparcie jest preparat o wysokiej zawartości błonnika, pozwalający na wielokierunkowe działanie, nie tylko zapobiegające powstawaniu zaparć, ale też osłaniający przewód pokarmowy, o łatwym dawkowaniu, dobrej cenie i o przyjemnym smaku. Dokładając do tego, co najmniej 2 litry wody dziennie i dłuższy spacer, np. po plaży, możesz liczyć na udany urlop.