Różnorodność preparatów na przeziębienie – który warto polecić?

Apteki dysponują szerokim wachlarzem preparatów w postaci proszków do sporządzenia roztworów doustnych, które pomagają łagodzić pierwsze, uciążliwe symptomy przeziębienia. Zatem który z nich ma największy potencjał na bycie najskuteczniejszym i powinien być wyborem rekomendowanym przez farmaceutów?

Najczęstsze objawy

Kaszel, gorączka przekraczająca 38 st. C, nieżyt nosa to zespół szybko rozwijających się objawów prezentowanych przez pacjenta z grypą. Dodatkowo pacjent wykazuje objawy ogólne, takie jak dreszcze, uczucie ogólnego rozbicia, bóle głowy, stawów, mięśni^[1]. Przeziębienie z definicji jest ostrym wirusowym zapaleniem błony śluzowej nosa i zatok przynosowych^[2]. Manifestuje się podobnym obrazem klinicznym, choć jego symptomy są łagodniejsze, rozwijają się stopniowo, a temperatura ciała jest nieznacznie podwyższona^[1]. Z kolei katar i kaszel towarzyszące bólowi ucha stanowią przesłankę do podejrzewania u pacjenta ostrego zapalenia ucha środkowego^[3]. Niezależnie od ostatecznie stawianej diagnozy, objawy zgłaszane przez pacjentów często są podobne, a punktem spójnym dla wszystkich dolegliwości, z jakimi zgłaszają się chorzy, jest toczący się w ich organizmie stan zapalny.

Saszetki na przeziębienie – jak wybrać najlepsze?

Popularne na rynku preparaty na przeziębienie, występujące w postaci proszku do sporządzenia roztworu doustnego, zawierają substancje umożliwiające objawowe leczenie głównych symptomów infekcji dominujących szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Można w nich znaleźć sympatykomimetyki obkurczające naczynia – fenylefrynę, którym często towarzyszą antagoniści receptorów histaminowych H1, łagodzący objaw „cieknącego nosa” – jak chlorofenamina. W celu obniżenia temperatury i redukcji dolegliwości bólowych do saszetek stosowanych w przeziębieniu dodawany jest analgetyk. Biorąc pod uwagę różnorodność tego rodzaju produktów leczniczych na rynku, farmaceuta stoi najczęściej przed wyborem medykamentu zawierającego paracetamol lub kwas acetylosalicylowy.

Którą z tych substancji leczniczych może uznać za lepszą opcją terapeutyczną?

Paracetamol powszechnie stosowany od połowy XX w. jest lekiem o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Wykazuje złożony, wydaje się, że wciąż nie w pełni wyjaśniony, mechanizm działania^[4]. Najnowsze dane naukowe pozwoliły postawić tezę, że za działanie przeciwbólowe paracetamolu odpowiada jego aktywny metabolit AM404, który pobudza specyficzne receptory w układzie nerwowym.

Wymienione właściwości analgetyczne paracetamolu pozwalają pacjentowi na walkę z gorączką i bólem, ale uniemożliwiają pokonanie stanu zapalnego, bowiem środek ten nie posiada przeciwzapalnej komponenty działania^[4]. Brak działania przeciwzapalnego paracetamolu wynika z braku wpływu na cykolooksygenazy COX-1 i COX-2^[4].

Natomiast często występujący w preparatach stosowanych w czasie przeziębienia, kwas acetylosalicylowy (ASA), jest jednym z czołowych przedstawicieli niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Będąc inhibitorem enzymów COX-1 i COX-2, blokuje wytwarzanie substancji indukujących proces zapalny, takich jak: prostaglandyny, tromboksan A czy lipoksyny.

Zmniejszenie stężenia mediatorów stanu zapalnego przez ASA pozwala nie tylko na ogólnoustrojową walkę ze stanem zapalnym, ale również na redukcję jego poszczególnych objawów, takich jak ból głowy, mięśni czy obniżenie podwyższonej temperatury ciała. Działanie to jest dawkozależne i występuje w przypadku stosowania 500-1000 mg leku. Niższe dawki nie wykazują takiego działania, za to mają pozytywny wpływ na układ sercowo naczyniowy (dawki kardiologiczne: 75-150 mg).

Biorąc pod uwagę plejotropowe działanie kwasu acetylosalicylowego pozwalające na zwalczenie stanu zapalnego toczącego się w organizmie chorego, można stwierdzić, że ASA będzie bardziej adekwatnym wyborem w łagodzeniu symptomów grypy bądź przeziębienia. Kwas acetylosalicylowy umożliwia nie tylko leczenie objawów, ale również stanu zapalnego, który jest podstawową odpowiedzią obronną organizmu m.in. na infekcję, zatem wybór ASA daje szansę pacjentowi na zwalczania objawów przeziębienia, grypy oraz ich przyczyny. Potwierdzenie korzyści z działania niesteroidowych leków przeciwzapalnych w zwalczaniu bólu głowy, ucha oraz mięśni i stawów można znaleźć chociażby w wytycznych dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej dotyczących diagnostyki i leczenia wybranych infekcji oraz stanów zapalnych dróg oddechowych^[5].