Skrót informacji
„Mam umowę o pracę na cały etat. W umowie nie ma informacji, w jakich godzinach mam pracować, ale dotychczas pracowałem w godz. 9.00 do 17.00. Pracodawca ma zamiar wprowadzić system zmianowy 24/7, obejmujący weekendy. Czy mam to traktować jak polecenie służbowe, czy mogę się nie zgodzić? Czy przy takiej zmianie powinnam oczekiwać aneksu do umowy?”
Zgodnie z art. 128 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy[1], poprzez pracę zmianową należy rozumieć wykonywanie pracy według ustalonego rozkładu czasu pracy przewidującego zmianę pory wykonywania pracy przez poszczególnych pracowników po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni[2].
Przy czym praca zmianowa jest dopuszczalna bez względu na stosowany system czasu pracy (art. 146 k.p.). Niektóre systemy czasu pracy zakładają wręcz stosowanie pracy zmianowej (system czasu pracy w ruchu ciągłym lub dla ciągłego zaspokajania potrzeb ludności – art. 138 k.p.).
Pracownikowi wykonującemu prace w ramach pracy zmianowej zapewnia się minimalny dobowy (11 godzin nieprzerwanego odpoczynku) i tygodniowy odpoczynek od pracy. Co do zasady pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. W przypadku jednak zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy, tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krótszy niż 24 godziny.
Odpoczynek powinien przypadać w niedzielę. Niedziela obejmuje 24 kolejne godziny, poczynając od godziny 6:00 w tym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. W przypadkach dozwolonej pracy w niedzielę odpoczynek może przypadać w innym dniu niż niedziela (art. 132-133 k.p.). Co istotne, zgodnie z art. 15112 k.p. pracownik pracujący w niedziele powinien korzystać co najmniej raz na 4 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy.
Systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy (art. 150 § 1 k.p.). Warunkiem niezbędnym do wdrożenia pracy zmianowej jest więc uprzednie wprowadzenie regulacji do odpowiedniego aktu zakładowego (układu zbiorowego pracy, regulaminu albo obwieszczenia).
Tryby zmiany:
Recepta od asystenta medycznego