Trudny moment – likwidacja apteki

Decyzja o zamknięciu apteki może wynikać z wielu powodów: biznes przestał być opłacalny, właściciel chce zmienić profil działalności, z powodów osobistych, nie może poświęcić tej sferze swojego czasu i zdolności bądź też postanowił zmienić własną działalność na etat w czyjejś firmie. Bez względu na to, co zdecyduje o zamknięciu placówki, procedura likwidacji apteki zawsze jest podobna.

Kogo powiadomić o likwidacji apteki?

Pierwszym krokiem, który powinien wykonać właściciel apteki w tej sytuacji jest pisemne powiadomienie o swojej decyzji wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego. W piśmie tym powinna znaleźć się informacja o dacie zamknięcia placówki, a także data wygaśnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki. O tym ostatnim fakcie można także poinformować inspektora farmaceutycznego oddzielnym pismem. Jak informuje Śląski Inspektor Farmaceutyczny, właściciel ma możliwość w terminie 7-14 dni przed planowaną likwidacją złożyć wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia udzielonego zezwolenia na prowadzenie apteki. Takie pismo należy opłacić opłatą skarbową i przedłożyć dowód wpłaty. Dodatkowo należy wysłać pismo do Powiatowego Inspektora Sanitarnego o zakończeniu działalności apteki. Takie samo pismo w terminie 14 dni od zamknięcia apteki powinno trafić również do wydziału zdrowia starostwa powiatowego, właściwego dla miejsca prowadzenia placówki, ponadto  do organu prowadzącego ewidencję działalności gospodarczej oraz miejscowo właściwego urzędu skarbowego.

Decyzja organu o wykreśleniu właściciela apteki z rejestru przedsiębiorców wymaga zazwyczaj 14 dni roboczych. Jeżeli właściciel wynajmuje lokal na prowadzenie apteki, powinien z odpowiednim wyprzedzeniem (przewidzianym w umowie) powiadomić właściciela lokalu o wypowiedzeniu umowy najmu. Chyba że zamierza prowadzić w lokalu inną działalność lub nie ma możliwości wcześniejszego jej wypowiedzenia. Jeżeli apteka zatrudnia pracowników powinni oni dostać wypowiedzenia umów o pracę z powodu likwidacji zakładu pracy, zgodne z wymaganiami kodeksu pracy. Dokumenty o wyrejestrowaniu pracowników i ewentualnie także właściciela apteki z ubezpieczenia społecznego, należy dostarczyć do właściwego miejscowo ZUS w terminie 7 dni od daty zaprzestania prowadzenia działalności. Ponadto, przedsiębiorca który kończy działalność powinien zwrócić oryginał i kopię zezwolenia na prowadzenie apteki, a także wyrejestrować książkę narkotyczną i ewidencję pracowników.

Co z zapasami leków?

Zamknięcie apteki wiąże się także z likwidacją zapasu leków, które są na stanie placówki. Jeżeli do dnia zamknięcia apteka nie wyprzeda zamówionych wcześniej lekarstw, może starać się zwrócić je do hurtowni farmaceutycznej, w której leki były zakupione. Wypowiadał się na ten temat Główny Inspektor Farmaceutyczny, twierdząc, iż hurtownie nie powinny robić z tym problemów. Oczywiście hurtownia może odmówić przyjęcia produktów, zwłaszcza gdy mają zbyt krótki termin ważności lub których opakowania zbiorcze zostały zniszczone. Produkty można zwrócić po cenie pierwotnej zakupu. Według GIF nie jest to umowa sprzedaży, lecz zwrot niewykorzystanych towarów i tak należy to ująć w rozliczeniach finansowych.

W przypadku leków i środków farmaceutycznych, których opakowania zostały napoczęte, apteka może zwrócić się do WIS z wnioskiem, by wydał zgodę na odsprzedaż tych produktów innej aptece. W piśmie należy wskazać substancję określając jej serię, datę ważności oraz ilość. Niesprzedane i niezwrócone produkty lecznicze należy zabezpieczyć w sposób zgodny z prawem. Leki i wyroby medyczne, które nie mogą zostać zwrócone lub odsprzedane, powinny zostać przekazane bezpłatnie, np. do szpitali lub innych placówek ochrony zdrowia lub zlikwidowane. Inna procedura obejmuje środki psychotropowe i odurzające.

Zgodnie z rozporządzeniem resortu zdrowia, leki odurzające i psychotropowe muszą być poddane procedurze utylizacji. O ich występowaniu w magazynie apteki trzeba powiadomić WIS. Do czasu przekazania tych środków do unieszkodliwienia apteka musi je zabezpieczyć w szczelnie zamkniętym pojemniku zbiorczym z banderolą „Do unieszkodliwienia”. Pojemnik z lekami należy umieścić w magazynie, sejfie lub metalowej zamkniętej szafie. Tak zabezpieczony pojemnik oplombowuje Inspektor Farmaceutyczny. Z zabezpieczenia sporządza się protokół w trzech egzemplarzach. Pojemnik wraz z protokołem należy przekazać firmie zajmującej się utylizacją leków. Z przeprowadzonego unieszkodliwienia sporządza się protokół w dwóch egzemplarzach i jeden z nich przesyła do WIS. Warto wspomnieć w tym miejscu, że za likwidację zapasów w aptece odpowiedzialny jest kierownik placówki.

Jak to policzyć?

W związku z likwidacją apteki zmianie ulegają także obowiązki podatkowe właściciela apteki. Opodatkowaniu podlegają wyłącznie te towary, w stosunku do których podatnikowi w momencie ich nabycia przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Wśród towarów, które należy objąć opodatkowaniem w przypadku likwidacji działalności, są również środki trwałe, jeżeli podatnik w chwili ich nabycia miał prawo do odliczenia podatku naliczonego. Likwidacja apteki wymaga wyceny majątku i spisu towarów, który należy przekazać do urzędu skarbowego. Jeżeli urząd zakwestionuje przedstawioną wartość, może wydać decyzję o konieczności odprowadzenia skorygowanego podatku.

Właściciel apteki, który likwiduje działalność, powinien zmienić sposób wyceny składników majątku w sprawozdaniu finansowym i jest zobowiązany dokładnie opisać, że sprawozdanie było sporządzone w momencie podjęcia decyzji o likwidacji firmy. Ponadto należy podać dane o wycenie i podać szczegółowe informacje o poszczególnych pozycjach sprawozdania finansowego i rachunku zysków i strat.