Nauka
Jak poprawić skuteczność prewencji i leczenia chorób układu krążenia?
5 minut
Zarówno zmiana stylu życia (zmniejszenie spożycia soli, ograniczenie spożycia alkoholu w przypadku jego nadużywania, zbilansowany sposób odżywiania, redukcja masy ciała w przypadku nadwagi i otyłości, regularny wysiłek fizyczny oraz rzucenie palenia), jak i leczenie farmakologiczne mają korzystny wpływ na wyżej wymienione czynniki ryzyka, a w konsekwencji zapobiegają wielu chorobom układu krążenia, m.in. ostrym zespołom wieńcowym, niewydolności serca i udarowi mózgu. W ostatnich dekadach byliśmy świadkami niesamowitego postępu w zakresie terapii chorób układu krążenia. Wprowadzono nowe klasy leków, których skuteczność udokumentowano w randomizowanych badaniach klinicznych. Zalecenia kardiologiczne opierające się na Evidence Based Medicine precyzyjnie określają zasady diagnostyki terapii chorób układu krążenia.
Niestety leki i przejrzyste zalecenia nie gwarantują sukcesu w codziennej praktyce klinicznej chociażby z powodu różnych form nieprzestrzegania zaleceń lekarskich.[2]
Szacuje się, że co drugi chory nie przestrzega prawidłowo zaleceń terapeutycznych. W Polsce odsetek ten jest jeszcze wyższy i w przypadku niektórych chorób może sięgać ponad 70%. Polepszenie współpracy można osiągnąć prowadząc dialog motywujący i angażując chorego w ustalanie planu terapii[3], a także wykorzystując potencjał zarówno pielęgniarek, jak i farmaceutów. Wydaje się, że zwłaszcza szersze zaangażowanie tej ostatniej grupy zawodowej może przyczynić się do lepszej prewencji chorób układu krążenia w Polsce.
W kolejnych wydaniach przedstawimy wybrane leki, które zmieniły oblicze współczesnej kardiologii.
Formy nieprzestrzegania zaleceń:
- niezrealizowane recepty,
- nierozpoczynanie leczenia,
- opóźnianie rozpoczęcia leczenia,
- pomijanie pojedynczych dawek leku,
- zmiana częstości dawkowania leku,
- zmiana pory przyjmowania leku,
- okresowe zmniejszanie lub zwiększanie dawki leku,
- dłuższe przerwy w leczeniu („wakacje” od leków),
- przedwczesne kończenie terapii.
/na podstawie[2]/
Piśmiennictwo:
1. Yusuf S., Hawken S., Ounpuu S. i wsp. Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART study): case-control study. Lancet 2004; 364: 937-952.
2. Kardas P. Rozpowszechnianie i następstwa nieprzestrzegania zaleceń terapeutycznych. W: Gaciong Z., Kardas P. (red.). Nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych. Naukowa Fundacja Polpharmy, Warszawa 2015: 25-34.
3. Winnicki M, Basiński K, Szyndler A, Chrostowska M, Narkiewicz K. Jak poprawić stopień przestrzegania zaleceń terapeutycznych i jakość współpracy lekarz–pacjent? Choroby Serca i Naczyń 2016; 13: 28-36.
4. Epidemiologia i prewencja chorób układu krążenia pod red. Grzegorza Kopcia, Piotra Jankowskiego, Andrzeja Pająka i Wojciecha Drygasa. Medycyna Praktyczna, Kraków 2015.