Jak dbać o oczy w sezonie jesienno-zimowym?

Okres jesienno-zimowy to trudna pora dla oczu. Głównie ze względu na to, że pojawia się w tym czasie wiele dodatkowych czynników mogących powodować bądź nasilać ich suchość.

Dyskomfort, pieczenie i zaczerwienienie oraz uczucie suchości lub paradoksalnie łzawienie – to najbardziej powszechne objawy, na które skarżą się pacjenci z problemem suchych oczu. W bardziej zaawansowanym stadium dolegliwościom mogą towarzyszyć uczucie ciała obcego lub/i piasku pod powiekami, zaburzenia widzenia, światłowstręt, a nawet nietolerancja soczewek kontaktowych.

W okresie jesienno-zimowym powyższe objawy mogą potęgować dodatkowe czynniki, wśród których wymienić można:

• ogrzewanie pomieszczeń,


• zanieczyszczenie środowiska,


• zmiany temperatur,


• krótki dzień i mniej światła słonecznego,


• spędzanie więcej czasu w pomieszczeniach ze sztucznym oświetleniem, często przed ekranem telewizora czy komputera.

Wszystkie te elementy wpływają negatywnie na film łzowy, który odgrywa istotną rolę w procesie komfortowego widzenia. Łzy nawilżają powierzchnię gałki ocznej i zapobiegają jej wysychaniu. Zapewniają prawidłowe funkcjonowanie rogówki, dzięki czemu jest ona przezroczysta i zachowuje swoje właściwości optyczne.

Film łzowy składa się z trzech warstw – lipidowej, która zapobiega parowaniu wody oraz wodnej i mucynowej. Warstwa wodna obmywa rogówkę, zaopatruje ją w tlen i składniki odżywcze, zawiera również składniki o działaniu przeciwbakteryjnym. Z kolei warstwa mucynowa zapewnia idealne przyleganie filmu łzowego do powierzchni oka.

W okresie jesienno-zimowym nadmierne przesuszenie śluzówek, a tym samym powierzchni oka, zdarza się częściej z powodu przebywania w ogrzewanych pomieszczeniach. Ogrzewanie i unikanie otwierania okien powoduje wysuszenie powietrza, a kiedy jest ono suche, film łzowy zbyt szybko wyparowuje i pojawiają się objawy suchego oka. Dodatkowo krótsze dni powodują konieczność korzystania ze sztucznego oświetlenia. Czynniki te połączone z pracą przy monitorze potęgują uczucie dyskomfortu oczu.

Dlatego w sezonie grzewczym warto szczególnie zadbać o prawidłową wilgotność pomieszczeń oraz nawilżać oczy. Dodatkowo należy pamiętać o odpowiednim nawadnianiu organizmu, co ma korzystny wpływ na produkcję łez.

W okresie jesienno-zimowym, gdy rozpoczyna się sezon grzewczy, wiele aglomeracji miejskich w Polsce boryka się z problemem znacznego przekraczania norm zanieczyszczenia powietrza. Na temat niekorzystnego działania smogu na organizm człowieka najczęściej mówi się w kontekście chorób układu oddechowego, sercowo-naczyniowego oraz nowotworów. Niewiele natomiast wspomina się o jego wpływie na oczy, podczas gdy jest to narząd bardzo wrażliwy na zanieczyszczenia środowiska.

Cząsteczki pyłu smogowego zawierają m.in. metale ciężkie, związki siarki, wielopierścieniowe węglowodory nasycone i wiele innych alergenów, które mogą doprowadzać do przesuszenia oczu, a nawet zapaleń powierzchni oka. Szczególnie szkodliwy jest pył PM10, który drażni i prowadzi do wysuszenia powierzchni oka poprzez nadmierne parowanie i upośledzenie produkcji łez.

Walka ze smogiem jest procesem złożonym, wymagającym czasu i przedsięwzięć społecznych prowadzących do poprawy jakości powietrza. Można jednak starać się ograniczać negatywne działanie smogu na nasze oczy poprzez stosowanie kropli nawilżających, które dodatkowo będą wypłukiwać zanieczyszczenia z ich powierzchni.

Podsumowując, by wspomóc oczy w okresie jesienno-zimowym należy:

• stosować krople nawilżające,


• pamiętać o wietrzeniu pomieszczeń i nawilżaniu powietrza w ich wnętrzach,


• robić przerwy od patrzenia w monitory komputerów i urządzeń elektronicznych.

Z kolei krople nawilżające do oczu warto zalecić pacjentom, gdy skarżą się na:

• suchość,


• uczucie piasku pod powiekami,


• łzawienie,


• podrażnienie,


• zmęczenie wzroku.

Krople nawilżające mogą być stosowane długotrwale. Wpływają bowiem korzystnie na poprawę komfortu widzenia, zapobiegając występowaniu dyskomfortu oczu poprzez ich nawilżanie i wypłukiwanie czynników drażniących.