Gojenie pęknięć skóry

Pęknięcie skóry to głęboki, linijny ubytek w naskórku i w skórze właściwej, który goi się niekiedy z pozostawieniem blizny. Pęknięcie należy traktować jako drobną ranę, gdyż wiąże się ono z przerwaniem anatomicznej ciągłości skóry.

Zmiany o charakterze pęknięć najczęściej lokalizuje się na skórze stóp i dotyczą najczęściej miejsc zapalnych lub zrogowaciałych i narażonych na rozciąganie, takich jak:

• pięta,


• skóra między palcami,


• skóra w miejscu przejścia z podeszwy do placów,


• okolica zgięć podeszwowych stawów palców.

Warto podkreślić, że pęknięcia na dłoniach i stopach to problem nawrotowy. To dolegliwość całoroczna, choć w okresie zimowo-jesiennym częściej dotyczy skóry dłoni, która narażona jest na działanie niskich temperatur. Pęknięcia skóry dłoni powoduje również: częsta dezynfekcja, nieprawidłowa pielęgnacja, zimno i zmiana temperatur, kontakt z detergentami, zwierzętami, niedoczynność tarczycy, a także alergie. Latem z kolei problem w większości dotyka skóry stóp. Dolegliwość stosunkowo rzadziej dotyczy okolicy kątów ust lub okolicy odbytu.

Główną przyczyną pękania skóry jest jej nadmierne wysuszenie. Sucha skóra powoduje uczucie znacznego dyskomfortu. W początkowym okresie skóra jest ściągnięta i swędzi, a w kolejnym etapie zaczyna pękać. Pękanie skóry na dłoniach i piętach to nie tylko krępujący, ale i bolesny problem.

Popękana skóra dłoni i pięt wygląda nieestetycznie i powoduje ból, który nasila się głównie przy poruszaniu lub kontakcie z czynnikami zewnętrznymi. U części pacjentów z pęknięciami pięt nasilenie zmian jest tak duże, że uniemożliwia chodzenie. Ponadto wysuszenie skóry dłoni może być wynikiem kontaktu skóry z detergentami i innymi silnymi środkami chemicznymi używanymi w gospodarstwie domowym.

Na kontakt ze środkami chemicznymi szczególnie predysponowane są osoby pracujące przy zmywaniu naczyń. Częste moczenie skóry rąk także może przyczyniać się do ich wysuszenia (zmywanie naczyń, ale także podczas uprawiania niektórych sportów, np. windsurfing). U części osób problem może mieć podłoże medyczne i być objawem niektórych chorób skóry (np. wyprysk, łuszczyca, grzybica) lub schorzeń ogólnoustrojowych (np. niedoczynność tarczycy, cukrzyca). Suchość stóp może ponadto wynikać z nieodpowiedniej pielęgnacji. Przykładowo zbyt agresywny pedicure lub braki w pielęgnacji stóp mogą prowadzić do wysuszania i złuszczania się naskórka.

Długotrwałe stanie, szczególnie na twardej powierzchni, może prowadzić do powstawania bruzd na stopach. Nie sprzyja także noszenie butów na obcasie, gdyż stopa ułożona jest wówczas w nienaturalny sposób, przez co zwiększa się nacisk na piętę i jej skóra jest bardziej narażona na pękanie. Podobnie u osób otyłych na stopy wywierany jest większy nacisk.

W celu zapobiegania pękaniu skóry należy dbać o jej regularne nawilżanie, stosując ogólnodostępne kremy do rąk i stóp. Istotne jest stosowanie produktów mających w swoim składzie m.in. witaminę E będącą doskonałym przeciwutleniaczem, który sprzyja regeneracji skóry oraz olej rycynowy – substancję o działaniu zmiękczającym, zwiększającą sprężystość warstwy ochronnej. W pielęgnacji stóp i pozbyciu się pęknięć na piętach doskonale sprawdzają się preparaty z mocznikiem.

Znaczenie ma także noszenie odpowiedniego obuwia i skarpet z materiałów, które zapewniają odpowiednią cyrkulację powietrza. Obuwie powinno być odpowiednio wyprofilowane i mieć gruba podeszwę.

W celu zapobiegania wtórnym zakażeniom można zabezpieczyć pęknięcia plastrem lub opatrunkiem, ewentualnie nałożyć maść z antybiotykiem, kiedy uznamy takie postępowanie za niezbędne. Doskonałym rozwiązaniem jest opatrunek-plaster w formie żelu, który nie tylko chroni pękniętą skórę przed zabrudzeniem, ale także przyspiesza jej regenerację. Najbardziej nowoczesne produkty tego typu mają postać żelu, który po nałożeniu na miejsce zranienia zasycha i tworzy przezroczystą powłokę, czyli „plasterek”. Plastry te zmniejszą ból (pęknięta skóra pod wpływem ruchu ręki czy stopy nie otwiera się ponownie), są odporne na wodę (nie zmywa się przy codziennym funkcjonowaniu i zabezpieczają ranę na dłużej) oraz elastyczne (nie brudzi się i nie odkleja się jak klasyczny plaster). Pęknięta skóra pod tym plastrem jest skutecznie chroniona przed czynnikami zewnętrznymi, nie rozchodzi się co stwarza lepsze warunki do gojenia, niż przy stosowaniu tradycyjnych plastrów. To skuteczne rozwiązanie, które przyniesie szybką ulgę – zmniejszy ból i skróci czas gojenia pęknięć skóry. Jeżeli nie ma przeciwwskazań, produkty tego typu można stosować również do leczenia niewielkich pęknięć skóry powstałych w wyniku stopy cukrzycowej. Niektóre produkty można stosować także w przypadku drobnych skaleczeń. Jest to niezwykle nowoczesne, skuteczne i bardzo wygodne rozwiązanie w porównaniu z kremami, które głównie nawilżają skórę, ale nie zmniejszają bólu i nie przyspieszają gojenia pęknięć skóry.

W przypadku dużych, obszernych, głębokich bądź silnie zakażonych ran, a także w przypadku wolnego ich gojenia lub ryzyka powikłań, należy zasięgnąć porady lekarza.