Nowy walsartan dostępny dla polskich pacjentów

Walsartan jest jednym z przedstawicieli grupy syntetycznych niepeptydowych związków będących selektywnymi antagonistami receptora angiotensyny II. Powinowactwo do receptora AT1 jest ok. 20 tys. razy większe niż w stosunku do receptora AT2, co ma spore znaczenie, biorąc pod uwagę fakt, że pobudzenie poszczególnych typów przez angiotensynę II wywołuje przeciwstawny efekt. Zablokowanie receptora AT1 przez walsartan prowadzi do ograniczenia możliwości pobudzenia go przez angiotensynę II, najsilniejszą substancję działającą presyjnie w układzie renina – angiotensyna, czyli ogranicza wzrost ciśnienia. Równocześnie praktycznie marginalne powinowactwo walsartanu do drugiego typu receptora i utrzymywanie wysokiego stężenia angiotensyny II na skutek zablokowania receptorów AT1, prowadzi do pobudzenia przeciwstawnych receptorów AT2, a w efekcie do rozkurczu naczyń krwionośnych i spadku ciśnienia krwi. W dotychczasowych badaniach wykazano również, że aktywacja receptora AT2 związana jest ze zwiększonym wytwarzaniem NO i bradykininy, wzrostem aktywności cyklazy guanylanowej, otwarciem kanałów potasowych i zahamowaniem aktywności kanałów wapniowych typu T.

Mniej działań niepożądanych

Przewagą sartanów nad grupą inhibitorów konwertazy angiotensynowej jest mniejsza liczba wywoływanych przez nie uciążliwych działań niepożądanych. Szczególnie charakterystycznym i częstym jest suchy kaszel stymulowany przez inhibitory ACE, którego pojawienie się jest argumentem za zamianą leku na sartan. Grupa inhibitorów ACE wywołuje kaszel u 7,9 proc. leczonych. W przypadku walsartanu odsetek pacjentów sygnalizujących działanie niepożądane, jakim jest suchy kaszel, jest trzykrotnie mniejszy. Taka różnica wynika z faktu, iż enzym konwertujący angiotensynę I nie jest swoisty i oprócz przekształcenia angiotensyny I w II, rozkłada również wazodylatacyjną bradykininę,która jednocześnie powoduje silny skurcz oskrzeli. Walsartan, nie wpływając na enzym konwertujący, powoduje, że bradykinina jest rozkładana przez ACE, a spadek jej stężenia oznacza mniejsze prawdopodobieństwo pojawienia się kaszlu i innych działań niepożądanych. Zachęca to pacjenta do wytrwałości w terapii. Wyniki badań wskazują, że antagoniści receptora angiotensyny II zwiększają aktywność reninową osocza i stężenie angiotensyny II, natomiast zmniejszają stężenie aldosteronu w osoczu. Walsartan podawany doustnie wchłania się szybko, a średnia biodostępność wynosi około 23 proc. Ma długi okres półtrwania i może być podawany raz na dobę, bez obaw o kumulację. Jest to ważny argument dla pacjentów, którzy nie są zdyscyplinowani i konieczność przyjmowania częstszych dawek wiąże się z ryzykiem ich pominięcia, a w efekcie nieskutecznością terapii hipotensyjnej.

Właściwości i interakcje

Stężenia leku w surowicy u kobiet i mężczyzn są podobne. Walsartan wiąże się z białkami osocza w 94-97 proc., głównie z albuminami. Po podaniu walsartanu podczas posiłku AUC zmniejsza się o 48 proc., ale od ósmej godziny od podania leku stężenia już są takie same, zarówno u osób przyjmujących go razem z posiłkiem, jak i na czczo. Zmniejszeniu AUC nie towarzyszy, z perspektywy działania terapeutycznego, znacząco słabsze działanie kliniczne i w związku z tym tabletki mogą być przyjmowane niezależnie od posiłków. Po podaniu doustnym 83 proc. Leku wydalane jest z kałem, a 13 proc. z moczem głównie w postaci niezmienionej.

Walsartan wykazuje również stosunkowo niewiele interakcji z innymi lekami. Spośród istniejących należy zwrócić uwagę na jednoczesne stosowanie leków podnoszących poziom potasu, gdyż może to doprowadzić do hiperkaliemii. Ostrożność wymagana jest także przy stosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W przypadku jednoczesnego podawania antagonistów receptora angiotensyny II z NLPZ może nastąpić osłabienie działania hipotensyjnego. Ponadto jednoczesne stosowanie antagonistów receptora angiotensyny II i NLPZ może prowadzić do podwyższonego ryzyka pogorszenia się czynności nerek i zwiększenia stężenia potasu w surowicy krwi. Z tego względu zaleca się kontrolę czynności nerek na początku leczenia, jak również zapewnienie odpowiedniego nawodnienia pacjenta. Również zaburzenia poziomu sodu, np. na skutek stosowania leków moczopędnych, nieprawidłowości w nawodnieniu organizmu, powinny być wyrównane przed wdrożeniem do terapii walsartanu, gdyż podanie go w stanie hiponatremii może wywołać objawowe niedociśnienie tętnicze. Nie stwierdzono istotnych klinicznie interakcji pomiędzy walsartanem a cymetydyną, warfaryną, furosemidem, digoksyną, atenololem, amlodypiną i glibenklamidem. Antagonistów receptora angiotensyny II nie powinno się podawać kobietom w ciąży. W drugim i trzecim trymestrze powoduje działanie fetotoksyczne, poprzez osłabienie funkcji nerek, małowodzie, opóźnienie kostnienia czaszki.

Wskazania

Wskazaniem do stosowania walsartanu jest nadciśnienie tętnicze lub stan po świeżo przebytym zawale mięśnia sercowego. W drugim przypadku leczenie walsartanem podejmuje się u pacjentów w stanie stabilnym klinicznie z objawową niewydolnością serca lub bezobjawową niewydolnością skurczową lewej komory po świeżo przebytym (12h do 10 dni) zawale mięśnia sercowego. W przypadku niemożności stosowania inhibitorów konwertazy angiotensynowej lub w skojarzeniu z nimi przy braku możliwości zastosowania leków blokujących receptory B-adrenergiczne walsartan wskazany jest również do leczenia objawowej niewydolności serca u dorosłych. European Society of Hypertension/EuropeanSociety of Cardiology w wytycznych z 2007 r. zaleca stosowanie sartanów w leczeniu nadciśnienia tętniczego, oprócz przypadków wymienionych powyżej, dodatkowo jeszcze przy jednoczesnym istnieniu takich stanów jak nefropatia cukrzycowa, białkomocz / mikroalbuminuria, przerost lewej komory serca, migotanie przedsionków, zespół metaboliczny, nietolerancja inhibitorów ACE.

Podsumowanie

W metaanalizach walsartan wykazuje lepsze działanie obniżające ciśnienie krwi w porównaniu z losartanem przejawiające się niższymi wartościami ciśnienia zarówno w ciągu dnia, jak i w porze nocnej. Efekt działania jest również bardziej homogenny niż w przypadku losartanu (mniej skoków ciśnienia) oraz wyraźniej utrzymuje się 24 godzinne działanie walsartanu. Skuteczność leczenia jest widoczna po 2 tygodniach, a umacnia się i stabilizuje do 4 tygodni od rozpoczęcia leczenia. Dla pacjenta ważny może okazać się argument ekonomiczny, który będzie sprzyjać powodzeniu terapii. Preparaty walsartanu dostępne w formie powlekanych tabletek występują w różnych dawkach. Opakowania 28 tabl., jeżeli będą w cenie nie wyższej niż limit (dla dawki 160 mg – 39,58 zł, dla dawki 80 mg – 19,79 zł), będą miały odpłatność 50 proc.