Nauka
Nietolerancja laktozy a zespół jelita drażliwego
8 minut
Leczenie nietolerancji laktozy
Istotną rolę w leczeniu zaburzeń wchłaniania laktozy odgrywa ograniczenie spożycia tego dwucukru lub nawet całkowita jego eliminacja z diety (tylko w przypadku wrodzonego niedoboru laktazy). Konieczne jest wyeliminowanie mleka i jego przetworów, a zalecane spożywanie mleka fermentowanego w postaci kefirów lub jogurtów, pozytywnie wpływających na florę bakteryjną i perystaltykę jelit. Równocześnie obecne w niniejszych produktach bakterie probiotyczne wykazują zdolność do wytwarzania laktazy. Możliwe jest także stosowanie egzogennej laktazy w postaci preparatów farmaceutycznych dodawanych do mleka przed jego spożyciem lub przyjmowanych doustnie w trakcie spożywania mleka i jego produktów. Pewnym rozwiązaniem może być także spożywanie mleka o obniżonej zawartości laktozy, a w przypadku wtórnej nietolerancji laktozy konieczna jest okresowa eliminacja mleka. Laktoza jest obecna również w innych produktach spożywczych – niektórych wyrobach piekarskich, płatkach śniadaniowych, margarynie, sosach i innych półproduktach w proszku.
Podsumowanie
Nietolerancja laktozy to stosunkowo często występujące zaburzenie powodujące w wielu przypadkach znaczne obniżenie jakości życia chorego z zespołem jelita drażliwego. Ze względu na częste występowanie laktozy jako wypełniacza wielu leków (~20% leków dostępnych na receptę i ~6% leków OTC, suplementy diety), a także mając na uwadze, że faktyczna obecność laktozy w preparatach farmaceutycznych może być większa niż deklarowana, zarówno lekarz, jak i farmaceuta powinni uważać na zastępowanie leków pozbawionych laktozy w składzie na leki ją zawierające. Przyjmowanie takiego leku w przypadku współwystępującej z leczoną chorobą nietolerancji laktozy może mieć istotne klinicznie konsekwencje, a niniejszy efekt może być nasilony w przypadku przyjmowania kilku różnych preparatów zawierających w swoim składzie laktozę (np. w przypadku osób starszych).
Piśmiennictwo:
1. Maxwell P.R. i wsp. Irritable bowel syndrome. Lancet 1997; 350(9092):1691-5.
2. Agreus L. The epidemiology of functional gastrointestinal disorders. Eur. J. Surg. Suppl. 1998; (583):60-6.
3. Talley N.J. i wsp. 3rd irritable bowel syndrome in a community: symptom subgroups, risk factors, and health care utilization. Am. J. Epidemiol. 1995; 142(1):76-83.
4. Hyams JS, Burke G, Davis PM, Rzepski B, Andrulonis PA. Abdominal pain and irritable bowel syndrome in adolescents: a community-based study. J Pediatr. 1996; 129(2):220-6.
5. Lembo T. i wsp. Symptoms and visceral perception in patients with pain-predominant irritable bowel syndrome. Am. J. Gastroenterol. 1999; 94(5):1320-6.
6. Munakata J. i wsp. Repetitive sigmoid stimulation induces rectal hyperalgesia in patients with irritable bowel syndrome Gastroenterology 1997; 112(1):55-63. Published erratum appears in Gastroenterology 1997 Sep. 113(3): 1054.
7. Schmidt T. i wsp. Abnormal intestinal motility in irritable bowel syndrome. Gastroenterology 1996; 111(5):1400-1.
8. Eadala P., Waud J.P., Matthews S.B., Green J.T., Cambell A.K.: Quantifying the „hidden” lactose in drugs used for the treat ment of gastrointestinal conditions. Alimentary Pharmacology & Therapeutics 2009; 29(6):677-687.
9. Eadala P., Waud J.P., Matthews S.B., Green J.T., Cambell A.K. Quantifying the “hidden” lactose in drugs used for the treatment of gastrointestinal conditions. Alimentary Pharmacology & Therapeutics 2009; 29(6):677-687.
10. http://www.ahrq.gov/downloads/pub/evidence/pdf/lactoseint/lactint.pdf
***
Artykuł w pełnej wersji ukazał się w miesięczniku „Świat Medycyny i Farmacji” nr 2 (189) 2017.