Naturalne wsparcie krążenia żylnego kończyn dolnych

 4 minuty

Coraz większa grupa pacjentów trafiających do apteki skarży się na bolesność oraz uczucie „ciężkości nóg”. Szacuje się, że problemy z funkcjonowaniem układu żylnego dotyczą ok. 20-30% populacji. Tylko w Polsce z ich powodu cierpi 8-12 mln ludzi.

Siedzący tryb życia, otyłość, palenie tytoniu, praca w pozycji stojącej, przyczyniają się do występowania dysfunkcji układu żylnego. Dolegliwości te zdecydowanie częściej dotyczą kobiet, a ciąża dodatkowo sprzyja występowaniu problemów z krążeniem żylnym. Pacjenci odwiedzający aptekę skarżą się zwykle na świąd, ból, uczucie ciężkich, nabrzmiałych i zmęczonych nóg, obrzęk wokół kostek, nocne skurcze, wysypkę, pajączki, przebarwienia, a nawet rany na nogach. Aby utrzymać prawidłowy stan naczyń krwionośnych kończyn dolnych, warto zadbać o odpowiednią aktywność fizyczną oraz dietę. Ruch korzystnie wpływa na krążenie obwodowe, a także zmniejsza masę ciała, która w nadmiarze stanowi jeden z czynników negatywnie wpływających na krążenie żylne.

Istotną rolę w profilaktyce, odgrywają także odpowiedni ubiór i obuwie. Należy unikać noszenia obcisłych ubrań a także obuwia na wysokim obcasie. W przypadku pań warto zacząć  stosować rajstopy uciskowe, które charakteryzują się różnym stopniem kompresji w zależności od stopnia dolegliwości. Dodatkowo w czasie odpoczynku albo snu ulgę przynosi leżenie z nogami uniesionymi do góry, tak aby znajdowały się powyżej serca. Warto pamiętać, aby dieta była bogata w substancje o aktywności antyoksdacyjnej oraz roślinne związki wazoprotekcyjne. Dlatego we wspomaganiu prawidłowych funkcji naczyń kończyn dolnych pomocne mogą być zioła. Pacjenci coraz częściej i chętniej sięgają dziś po produkty pochodzenia roślinnego. Jedną z roślin zasługujących na szczególną uwagę jest stosowany od starożytności ruszczyk kolczasty, którego właściwości były opisywane już przez uczonych, m.in. przez Theophrasta, Dioscoridesa oraz Pliniusza Starszego.

Ruszczyk kolczasty (Ruscus aculeatus L.) zwany inaczej myszopłochem kolczastym to zimozielony półkrzew z rodziny szparagowatych (Asparagaceae Juss.). W literaturze spotyka się również łacińskie nazwy synonimiczne: Oxymyrsine pungens Bubani, R. aculeatus var. angustifolius Boiss., R. aculeatus subsp. laxus (Sm.) K.Richt., R. aculeatus f. pumilus Druce, R. flexuosus Mill., R. laxus Sm., R. parasiticus Gueldenst. oraz R. ponticus Woronow. Krzew ten posiada również inne popularne nazwy, takie jak: Sweet broom, Jews Myrtle czy Butcher’s broom.

Ruszczyk kolczasty rośnie do jednego metra wysokości, posiada charakterystyczne, skórzaste, liściopodobne, ostro zakończone pędy. Owocem jest czerwono zabarwiona kulista jagoda pozostająca na roślinie przez całą zimę. Krzew ten występuje powszechnie w obszarze śródziemnomorskim. W innych regionach świata został rozpowszechniony jako roślina ozdobna, a także włóknodajna. W Polsce ruszczyk kolczasty uprawia się jako roślinę doniczkową.

Dzięki obecności saponozydów, zwłaszcza ruskogeniny i ruscyny, kłącze i korzeń ruszczyka wykazują aktywność w stosunku do układu krążenia. Pomaga on więc utrzymać prawidłowe napięcie ścian naczyń żylnych, a dzięki temu wpływa korzystnie na krążenie żylne oraz wspiera prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych. Co więcej, poprawia szczelność naczyń włosowatych. Dzięki temu pomaga złagodzić objawy takie jak uczucie ciężkości nóg. Kłącze ruszczyka przeznaczone jest zwłaszcza dla osób prowadzących siedzący lub stojący tryb życia, zażywających mało ruchu, ze zwiększonym obciążeniem nóg.

Egzotyczne surowce zielarskie, takie jak kłącze i korzeń ruszczyka kolczastego, coraz częściej trafiają dziś do naszych aptek. Powstałe w oparciu o nie preparaty można niejednokrotnie zastosować we wspomaganiu prawidłowych funkcji organizmu. Jeśli do apteki trafi pacjent skarżący się na takie dolegliwości jak obolałe, zmęczone i ciężkie nogi, warto polecić mu preparat zawierający w swoim składzie kłącze i korzeń ruszczyka kolczastego.

Piśmiennictwo:
1. Chudek J., Ziaja D. Farmakoterapia przewlekłej choroby żylnej w świetle medycyny opartej na faktach. Chirurgia Polska. 2013. 15(1): 58-65.
2. Facino R., Carini M., Stefani R., Aldini G., Saibene L. Anti-elastase and anti-hyaluronidase activities of saponins and sapogenins from Hedera helix, Aesculus hippocastanum, and Ruscus aculeatus: Factors contributing to their efficacy in the treatment of venous insufficiency. Arch. Pharm. 1995. 328: 720-724.
3. Kowalczyk B. Ruszczyk kolczasty i jego zastosowanie. Panacea. 2010. 3(32): 24-26.
4. Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J. Fitoterapia i leki roślinne. Wydawnictwo lekarskie PZWL. 2007.
5. Nowak G. Surowce roślinne stosowane w chorobach układu krążenia i serca. Herba Polonica. 2009. 55(2): 100-120.
6. Strzelecka H., Kowalski J. Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. Wydawnictwo Naukowe PWN. 2000.
7. Tomkowski W. Treatment of venous insufficiency with Ruscus aculeatus, hesperidin methylchalcone and ascorbic acid – review article Acta Angiol.
2014. 20(3): 106-111.
8. Żmudzińska M., Czarnecka-Operacz M. Przewlekła niewydolność żylna – aktualny stan wiedzy, Część I – patomechanizm, objawy, diagnostyka. Postępy Dermatologii i Alergologii. 2005. 22: 65-69.
9. http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-286704