Łupież – wstydliwy problem

 5 minut

Szacuje się, że co trzeci z nas będzie miał łupież. Dla wielu osób dolegliwość jest krępująca i alienująca z życia towarzyskiego. Jak skutecznie jej przeciwdziałać?

1. Skąd się bierze łupież?
Łupież jest powszechnym problemem związanym z nadmiernym drobnopłatkowym łuszczeniem się skóry owłosionej głowy. Łuszczeniu skóry głowy widocznemu w postaci białych płatków na włosach czy ubraniu często towarzyszy zaczerwienienie skóry i przede wszystkim świąd, który niekiedy jest nadto intensywny.

Świąd wywołuje chęć drapania, co w konsekwencji nasila stan zapalny. Podrażniona skóra jest bardziej podatna na działanie grzybów drożdżopodobnych Malassezia furfur. Wspomniane mikroorganizmy są składową fizjologicznej flory skóry i w normalnych warunkach nie stanowią problemu dla człowieka.

Z uwagi na zależność od lipidów dochodzi czasem do nadmiernego ich wzrostu przy wzmożonym łojotoku. Dlatego też przyjmuje się, że nadmierna kolonizacja Malassezia furfur jest główną przyczyną łupieżu.

2. Dlaczego łupież jest problemem sezonowym i nasila się w okresie jesiennym czy zimowo-wiosennym?
Ma to związek z przesuszeniem skóry owłosionej głowy związanym chociażby z centralnym ogrzewaniem i nadmiernym poceniem podczas noszenia czapek w tym okresie. Uciążliwość łupieżu polega też na tym, że jest dolegliwością o charakterze nawrotowym.

3. Dlaczego łupież powraca?
Łuszczenie skóry jest procesem naturalnym, jednakże w przypadku wystąpienia łupieżu dochodzi do zaburzenia (de facto przyspieszenia) złuszczania starych komórek. Dokładne przyczyny powstawania łupieżu nie są do końca poznane. Przyjmuje się, że rolę odgrywają zarówno czynniki zewnętrzne jak i wewnętrzne. Wśród czynników zewnętrznych mogących wywołać lub nasilić łupież wymienia się: niewłaściwą pielęgnację włosów, nadmierne stosowanie lakierów i różnego typu produktów do stylizacji włosów, niewystarczające spłukiwanie szamponów, nadmierne przesuszenie skóry głowy, zbyt suche powietrze w wyniku centralnego ogrzewania. Natomiast do czynników wewnętrznych zalicza się: tendencję do łojotoku, zaburzenia hormonalne, stres, niewłaściwą dietę bogatą w cukry proste i tłuszcze nasycone czy predyspozycje genetyczne.

4. Kto jest najbardziej narażony na występowanie łupieżu i jakie czynniki sprzyjają jego występowaniu?
Biorą pod uwagę wieloczynnikowość powstania łupieżu, nie dziwi fakt, że każdy może być narażony na jego powstanie. Wszystko zależy od indywidualnych cech osobniczych i środowiska, w jakim żyjemy.

5. Jakie preparaty najlepiej działają w przypadku łupieżu?
Ponieważ łupież jest dolegliwością przewlekłą, jego zwalczanie powinno być skoncentrowane nie tylko na usunięciu objawów, ale przede wszystkim na przyczynach. Najczęściej stosuje się preparaty przeciwłupieżowe bazujące na cyklopiroksolaminie, ketokonazolu i pirytonianie cynku. Polskie Towarzystwo Dermatologiczne rekomenduje stosowanie cyklopiroksolaminy zarówno w terapii jak i profilaktycznie.* Substancja działa zarówno przeciwgrzybiczo, przeciwbakteryjnie oraz przeciwzapalnie. Co więcej, właśnie w tym mechanizmie łagodzi świąd i przynosi ulgę.

6. Jak należy używać szamponów przeciwłupieżowych, żeby były skuteczne?
Szampony są szczególnie często polecane z uwagi na łatwość i wygodę aplikacji, a także dodatkowe właściwości. Warto sięgać po produkty, które nie tylko złagodzą objawy, ale także dodatkowo wspomogą pielęgnację skóry owłosionej głowy – nawilżą ją i odżywią. Odpowiednia metoda mycia głowy jest istotna i ma kluczowe znaczenie. Pianę należy utrzymać na skórze owłosionej głowy przez ok. 5 minut, po czym spłukać, a następnie powtórzyć cały cykl. Taka aplikacja powinna mieć miejsce 2 razy w tygodniu przez 1 miesiąc.

7. Czy można raz na zawsze pozbyć się łupieżu?
Całkowite wyeliminowanie dolegliwości nie jest możliwe właśnie z uwagi na liczne czynniki, które go wywołują i przede wszystkim na zależność od Malassezia furfur – naszego naturalnego towarzysza. Można natomiast zapobiegać nawrotom łupieżu. Specjaliści rekomendują, by po zakończonej kuracji stosować wspomniane już szampony, np. z cyklopiroksolaminą, raz w tygodniu i w ten sposób minimalizować ryzyko nawrotów.

* Gliński W., Adamski Z., Baran E., Szepietowski J., Maleszka R., Placek W.: Łojotokowe zapalenie skóry i łupież: konsensus postępowania terapeutycznego. Wytyczne rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Dermatologiczne. Dermatol Klin 2006; 8 (4).