Alergia na pyłki roślin – jak się przed nią bronić?

 4 minuty

Alergiczny nieżyt nosa (AR, allergic rhinitis) jest jedną z najczęstszych chorób alergicznych występujących na świecie. W Polsce szacuje się, że na ANN choruje 25% dorosłych.[1] W naszym klimacie podstawowe znaczenie wśród alergenów sezonowych mają pyłki drzew, traw i bylica spośród których najczęściej dodatnie testy skórne stwierdza się na pyłki traw – ok. 21,3%.[1]

Do głównych objawów sezonowego alergicznego nieżytu nosa zaliczamy:

  • kichanie,
  • wodnisty katar,
  • świąd nosa,
  • przekrwienie błony śluzowej nosa
  • objawy oczne (łzawienie z oczu, świąd oczu czy pieczenie oczu).

ANN jest chorobą uciążliwą dla pacjenta, która ze względu na swój przebieg może powodować zaburzenia snu, zmęczenie, rozdrażnienie, zaburzenia funkcji poznawczych, obniżoną wydajność w szkole i pracy, a w konsekwencji obniżenie jakości życia pacjentów. Należy również pamiętać o tym, że alergiczny nieżyt nosa jest czynnikiem ryzyka wystąpienia astmy. Dlatego rozpoznanie i prawidłowe leczenie ANN jest niezwykle istotne.

W Polsce sezon pylenia drzew takich jak leszczyna i olcha przypada na luty i marzec; brzozy – od połowy kwietnia do maja, trawy od połowy maja do końca lipca, natomiast okres pylenia bylicy to połowa lipca do połowy września. Pacjenci z sezonowym alergicznym nieżytem nosa powinni śledzić komunikaty dotyczące pylenia dla danego regionu, aby zapobiegać wystąpieniu objawów poprzez unikanie narażenia na alergeny oraz odpowiednio wcześnie rozpocząć leczenie. Lekami pierwszego rzutu stosowanymi w leczeniu sezonowego alergicznego nieżytu nosa są doustne leki przeciwhistaminowe II generacji, donosowe glikokortykosteroidy, donosowe leki przeciwhistaminowe oraz leki antyleukotrienowe.

Donosowe glikokortykosteroidy (INCS) są uznawane za podstawowy i najskuteczniejszy lek kontrolujący objawy ANN. Natomiast należy brać pod uwagę, że początek działania INCS zwykle występuje dopiero po ok. 12 godzinach od podania, a szczyt działania leki te osiągają po ok. 7-10 dniach.[2] Do miejscowych działań niepożądanych INCS zaliczamy podrażnienie oraz suchość nosa, krwawienia z nosa, zaburzenia smaku i węchu, natomiast skutki uboczne można minimalizować odpowiednią techniką podawania leku donosowo. Badania wykazują wyższą skuteczność działania glikokortykosteroidów donosowych od doustnych leków antyhistaminowych[3], a ich skuteczność w znoszeniu objawów ANN, niski koszt i niewiele działań powoduje, że stanowią leczenie pierwszego rzutu z silną rekomendacją według International Consensus Statement on Allergy and Rhinology: Rhinosinusitis (ICAR:RS).[3]

Jak wynika z rzeczywistej praktyki klinicznej wielu pacjentów wybiera doustne leki przeciwhistaminowe, które są grupą leków rekomendowanych, jako leczenie pierwszego rzutu obok donosowych glikokortykosteroidów. Do leków przeciwhistaminowych II generacji znajdujących zastosowanie w leczeniu ANN zaliczamy cetyryzynę, lewocetyryznę, loratadynę, desloratadynę, feksofenadynę, bilastynę oraz rupatadynę. Leki te działają na wczesną fazę (natychmiastową) reakcji IgE-zależnej, w której biorą udział mediatory I typu nadwrażliwości w tym między innymi histamina.

Objawami wczesnej fazy ANN są:

  • świąd nosa,
  • wodnisty katar,
  • blokada nosa,
  • kichanie.

Doustne leki przeciwhistaminowe stanowią bardzo dobrą alternatywę dla pacjentów źle tolerujących donosowe glikokortykosteroidy. Przy wyborze doustnego leku przeciwhistaminowego należy brać pod uwagę skuteczność, szybkość działania, bezpieczeństwo stosowania, dostępność oraz cenę preparatu. Lekami spełniającymi powyższe kryteria są preparaty cetyryzyny. Skutecznie łagodzą objawy alergicznego nieżytu nosa, odznaczają się szybkim początkiem działania dając efekt terapeutyczny już po kilku minutach od podania. Cetyryzyna jest dobrze tolerowana przez pacjentów i co bardzo ważne cechuje się niskim kosztem dla pacjenta i jest dostępna bez recepty jako lek OTC co znacząco zwiększa dostępność leku dla pacjenta.[4]

— R E K L A M A —

Piśmiennictwo:
1. Samoliński B, Raciborski F, Lipiec A, et al. Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce (ECAP). Alergol Pol 2014; 1: 10-8.
2. Wallace DV, Dykewicz MS, Bernstein DI, et al. The diagnosis and management of rhinitis: an updated practice parameter. J Allergy Clin Immunol. 2008;122(2 suppl):S1-S84. (6).
3. Wise SK, Lin SY, Toskala E, et al. International Consensus Statement on Allergy and Rhinology: Allergic Rhinitis. Int Forum Allergy Rhinol. 2018;8:108-352. (7)
4. Charakterystyka produktu leczniczego Allertec WZF®.