Wybór inhalatorów do wziewnego stosowania leków

 5 minut

autorka: dr n. med. Magdalena Wołoszko

Wziewna droga podania leku jest o wiele skuteczniejsza i bezpieczniejsza niż droga doustna czy pozajelitowa, gdyż pozwala na depozycję leku wybiórczo w oskrzelach i płucach, osiągnięcie dużego stężenia leku w drogach oddechowych, przy jednoczesnym ograniczeniu ogólnoustrojowych skutków niepożądanych. Podawane w ten sposób leki uzyskują minimalne stężenie preparatu we krwi, co w zasadzie pozbawia je ogólnoustrojowych działań ubocznych. Z wyżej wymienionych powodów w wytycznych leczenia astmy i POCHP leczeniem pierwszego  rzutu jest leczenie wziewne, a dopiero potem leczenie doustne czy w dalszej kolejności podskórne, domięśniowe i dożylne. Głównymi lekami podawanymi tą drogą są leki rozszerzające oskrzela (beta2-mimetyki) oraz glikokortykosteroidy wziewne.

Wadami leczenia wziewnego są trudności techniczne w jego podawaniu. W zależności od wieku pacjenta, jak również jego możliwości wykonania energicznego wdechu, aby mógł on opanować prawidłową technikę wykonania wdechu leku, konieczna jest za każdym razem indywidualna ocena sytuacji chorego.

W tym celu powstało kilka typów systemów podawania leków wziewnych. Kluczowym zagadnieniem jest dotarcie właściwej dawki leku do drzewa oskrzelowego. Możliwe jest to przy wystarczająco łatwym i przyjaznym dla pacjenta stosowaniu leku wziewnego. Nawet najlepszy lek nieprawidłowo przyjęty nie zadziała. Z tego wynika, iż niezmiernie istotna jest właściwa edukacja pacjenta, któremu zlecony jest dany lek.
Przy przepisywaniu recepty na dany lek lekarz powinien dokładnie i szczegółowo wyjaśnić pacjentowi technikę przyjęcia leku. Można w tym przypadku posłużyć się nawet pustymi próbkami leku w inhalatorze. Obecnie w praktyce klinicznej oprócz nebulizatorów dyszowych i ultradźwiękowych stosowane są głównie inhalatory ciśnieniowe z dozownikiem (pMDI – pressurized metered dose inhaler) lub inhalatory suchego proszku (DPI – dry powder inhaler).

Inhalatory ciśnieniowe z dozownikiem (pMDI)
Wielu chorych, szczególnie w najmłodszym, jak i podeszłym wieku, nie radzi sobie z przyjmowaniem leków w postaci pMDI. Według różnych danych tylko około 20-40% pacjentów prawidłowo wykonuje inhalacje tym sposobem. Stosowanie leku podawanego przez inhalator ciśnieniowy z dozownikiem pMDI wiąże się z koniecznością precyzyjnego skoordynowania podania dawki leku z wykonaniem efektywnego wdechu. Aby podanie leku w tej postaci u dzieci było możliwe, zalecane jest stosowanie komory przedłużającej (przystawki objętościowej, spacer`a). Jej zastosowanie skutecznie zwiększa depozycję leku wziewnego w drogach oddechowych, a co za tym idzie poprawia efekt kliniczny oraz zmniejsza depozycję leku w gardle. Zaletami inhalatora ciśnieniowego z dozownikiem są mały, kompaktowy kształt, powtarzalność wymierzonej dawki, małe ryzyko skażenia zawartości. Do wad należy wspomniana wyżej konieczność koordynacji wdechu z podaniem dawki leku, duża depozycja leku w gardle, zwykle brak licznika dawek. Wadami jednoczesnego stosowania z MDI przystawki objętościowej jest jej duży rozmiar oraz konieczność mycia i wymieniania zastawek tuby.

Strony: 1 2