Śródziemnomorska bakteria zabija komary

Odkryta na Krecie bakteria może pomóc w zwalczaniu komarów – informuje pismo „Applied and Environmental Microbiology”.

Biopestycydy – bezpieczniejsza alternatywa

Całkowita liczba komarów na Ziemi oceniana jest nawet na biliard (10 do potęgi 15, czyli milion miliardów). Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na przenoszone przez nie choroby – zwłaszcza malarię – umiera rocznie ponad 700 tysięcy osób. Zwalczanie komarów jest trudne, bo często rozwijają odporność na insektycydy. W dodatku chemiczne środki owadobójcze szkodzą ludziom i środowisku, na przykład pszczołom.

Bezpieczniejszą dla ludzi i środowiska naturalnego alternatywą mogą być biopestycydy – środki ochrony roślin oparte na naturalnych substancjach, bakteriach, wirusach czy grzybach. Na biopestycydy trudniej się także uodpornić. Jednak w przypadku komarów możliwości ich stosowania są ograniczone.

Bakterie, których metabolity szybko zabijają larwy komarów

Naukowcy z Johns Hopkins University w Baltimore (USA) oraz Institute of Molecular Biology and Biotechnology (IMBB) w Heraklionie (Grecja) niedawno zidentyfikowali na wyspie Krecie bakterie, których metabolity szybko zabijają larwy komarów Culex pipiens molestus w warunkach laboratoryjnych. W testach laboratoryjnych ekstrakty zawierające metabolity bakterii zabiły 100 proc. larw komarów w ciągu 24 godzin od narażenia.

Być może na bazie tych związków uda się opracować nowe biopestycydy. Jak podkreślają autorzy badań, bakteryjne metabolity rozpadają się szybciej w środowisku, a zatem się nie kumulują. Często także nie zabijają tak szerokiej gamy gatunków owadów jak insektycydy chemiczne

Przebieg badań

Badania nad bakteriami zabijającymi komary zostały przeprowadzone w ramach projektu MicroBioPest, finansowanego przez Unię Europejską. Naukowcy zebrali 186 próbek z 65 lokalizacji na Krecie. Próbki pochodziły z wierzchniej warstwy gleby, gleby wokół korzeni roślin, tkanek roślinnych, próbek wody i martwych owadów.

Następnie wystawiono larwy C. pipiens molestus na działanie wodnych roztworów zawierających niektóre z najbardziej obiecujących izolatów znalezionych w próbkach. Ponad 100 izolatów zabiło wszystkie larwy komarów w ciągu 7 dni, a 37 z nich zabiło larwy w ciągu 3 dni. Te 37 izolatów reprezentowało 20 rodzajów bakterii, z których wiele nie zostało wcześniej zidentyfikowanych jako potencjalne biopestycydy.

Dalsze analizy wykazały, że szybko działające bakterie zabiły larwy nie poprzez infekcję, ale poprzez produkcję związków, takich jak białka i metabolity. To sugeruje, że potencjalny insektycyd nie będzie zależał od utrzymania się przy życiu mikrobów. Odkrycia mają znaczenie nie tylko dla zwalczania komarów, ale także jako bezpieczne biopestycydy do stosowania w zwalczaniu szkodników roślin uprawnych.

Biopestycydy często ulegają szybkiej degradacji i wymagają wielokrotnych zastosowań, toteż – jak zaznaczają autorzy – konieczne będzie znalezienie właściwego sposobu stosowania tych związków. (PAP)