Opieka farmaceutyczna
Sezon alergii
6 minut
W praktyce aptecznej często spotykamy pacjentów z tzw. polekowym nieżytem nosa (PLNN), spowodowanym „nadużywaniem” leków miejscowo obkurczających błonę śluzową (oksymetazolina, ksylometazolina) lub aminy sympatomimetyczne (efedryna, pseudoefedryna, fenylefryna). PLNN cechuje się obrzękiem błony śluzowej nosa, upośledzeniem jego drożności oraz zmniejszoną skutecznością miejscowych leków obkurczających (paradoksalne nasilenie zatkania nosa). Pacjenci często mylą te objawy z alergią lub nieżytem infekcyjnym, stosując leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa nawet przez wiele tygodni. Zawsze należy uczulić pacjenta, że leki tego typu należy stosować nie dłużej niż 5 dni i zgodnie z zaleceniami.
Leki przeciwhistaminowe mogą hamować również odczyny miejscowe po ukąszeniu owadów (proporcjonalnie do udziału mechanizmów histaminozależnych). Dużą skutecznością i wygodą stosowania cieszą się preparaty do stosowania miejscowego (aerozol na skórę) o działaniu przeciwhistaminowym i obkurczającym naczynia. Zawierają one antazolinę (lek przeciwhistaminowy I generacji, zmniejsza świąd skóry i wysiew bąbli pokrzywkowych) oraz nafazolinę (działanie sympatykomimetyczne, szybko i długotrwale zwęża naczynia krwionośne, hamuje objawy związane ze stanem zapalnym). Stosowane są w stanach podrażnienia skóry po ukłuciu: komarów, mrówek, meszek, pszczół, os i innych owadów.
Gdy efekt leczenia alergii lekami OTC jest niezadowalający lub objawy kliniczne utrzymują się przewlekle, warto pacjentowi zasugerować leczenie specjalistyczne (alergolog, laryngolog).
Przypisy:
1. Zasady postępowania w alergicznym nieżycie nosa, Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce 2012, ISBN 978-83-924782-2-5
2. Consensus statement on the treatment of allergic rhinitis, Allergy, 2000; 55: 116-134