Nauka
Postępowanie terapeutyczne w bezsenności krótkotrwałej
8 minut
W przypadku bezsenności pierwotnej bądź wtórnej postaci bezsenności przewlekłej (współistnieje z innymi chorobami) rozważa się w odpowiednim czasie wprowadzenie terapii poznawczo behawioralnej zmieniającej tryb życia wraz z treningami relaksacyjnymi, a także prawidłowej farmakoterapii. Najczęściej pacjent ma zalecone leki nasenne lub uspokajające z grupy pochodnych benzodiazepiny. Jednak pochodne benzodiazepiny poza działaniem nasennym wykazują działanie przeciwlękowe, przeciwdrgawkowe, zmniejszają napięcie mięśniowe, ale też pogarszają pamięć i funkcje poznawcze, a także hamują ośrodek oddechowy czy zaburzają koordynację ruchów i równowagę. Stąd należy je stosować z dużą ostrożnością w przypadku bezsenności, a szczególnie ograniczyć ich stosowanie u pacjentów senioralnych czy u pacjentów z zaburzeniami oddychania, np. bezdechem sennym czy obturacyjnym chrapaniem.
W przebiegu bezsenności przygodnej i krótkotrwałej związanej np. ze stresem lub krótko występującymi problemami emocjonalnymi, podróżami czy zmianą pracy, stosuje się u pacjentów powyżej 18. r.ż. najczęściej zolpidem będący lekiem nasennym z grupy imidazopirydyn (Zolpidemi tartras), jednocześnie pod warunkiem jego zastosowania maksymalnie od 2 do 4 tygodni.
W przypadku konieczności prowadzenia u pacjenta dłuższej terapii zolpidemem zaleca się jego przyjmowanie z przerwami bądź nie częściej niż 3 do 4 razy w tygodniu, co jest związane z ograniczeniem powstania tolerancji na lek i obniżeniem poziomu ryzyka uzależnienia. Lek przyjmuje się tuż przed snem w dawce 10 mg (u pacjentów geriatrycznych lub z niewydolnością wątroby należy dawkę obniżyć do 5 mg), nie stosując kolejnej dawki leku tej samej nocy.
U pacjentów z zaburzeniami czynności oddechowej należy zachować ostrożność w zastosowaniu preparatów zawierających winian zolpidemu. Zolpidem podany doustnie szybko wchłania się z przewodu pokarmowego (pokarm zmniejsza jego wchłanianie), a działanie nasenne występuje po ok. 10-30 minutach i trwa do 6 godzin. Lek ma wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów czy obsługiwania urządzeń, może powodować ospałość, uczucie zmęczenia, wydłużenie czasu reakcji czy zawroty głowy, dlatego konieczne jest zachowanie minimum 8-godzinnego odstępu pomiędzy przyjęciem leku a wykonywaniem czynności wymagającej koncentracji, co znacząco obniży takie ryzyko.
Zolpidem skraca czas latencji (zasypiania), zmniejsza liczbę przebudzeń nocnych, wydłuża całkowity czas snu i poprawia jego jakość, stąd wykazuje dobry efekt terapeutyczny u pacjentów z bezsennością, u których po zastosowaniu w znacznym stopniu może ulec poprawie samopoczucie, a także zmniejsza się u nich w ciągu całego dnia dyskomfort spowodowany brakiem snu.