Opieka farmaceutyczna

15.07.2024

4 minuty

Właściwości soli lizynowej ibuprofenu

Skrót informacji

Skuteczna oraz bezpieczna farmakoterapia bólu powinna odznaczać się świadomym oraz skoncentrowanym na danym przypadku chorobowym wyborem leków przeciwbólowych[1]. Na rynku farmaceutycznym znajduje się wiele preparatów do aplikacji miejscowej o działaniu przeciwbólowym. Warto w tym kontekście pamiętać o dostępnej bez recepty, wysokoefektywnej, o korzystnym profilu bezpieczeństwa soli lizynowej ibuprofenu. Żel soli lizynowej ibuprofenu może być stosowany w monoterapii oraz politerapii z lekami przeciwbólowymi o działaniu ogólnym, bez ryzyka kumulacji toksyczności narządowej.

Czym są niesteroidowe leki przeciwzapalne?


Niesteroidowe leki przeciwzapalne są jedną z najczęściej stosowanych grup leków przez pacjentów z uwagi na wysoką skuteczność przeciwzapalną, przeciwgorączkową oraz przeciwbólową. Leki te mogą być stosowane zarówno w farmakoterapii bólu o podłożu zapalnym, jak i niezapalnym. Grupa NLPZ jest jedną z wiodących grup leków, która znalazła zastosowanie w terapii bólu, szczególnie w chorobach narządu ruchu. Powszechna dostępność niesteroidowych leków przeciwzapalnych wiąże się z dużą częstotliwością występowania działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego oraz układu krążenia[2].
Współczesne leczenie bólu, głównie o charakterze zapalnym związane jest z coraz częstszym zastosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych o działaniu miejscowym. Leki te stosowane miejscowo są skuteczne w bólach związanych z narządem ruchu oraz bólach pourazowych. Wysoka efektywność NLPZ o działaniu miejscowym wynika z użycia w technologii postaci leku form, które odznaczają się wysoką skutecznością miejscową i, co ważne, charakteryzujące się niskim ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych, takich jak: gastrotoksyczność, hepatotoksyczność, nefrotoksyczność, negatywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy[3].

Właściwości ibuprofenu


Ibuprofen należy do najliczniejszej i najważniejszej z klinicznego punktu widzenia grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych I generacji, pochodnych kwasu fenylopropionowego. Został wprowadzony w 1962 r. i jest jednym z najstarszych leków tej grupy. Charakteryzuje się korzystnym stosunkiem stężeń hamujących aktywność COX-2/COX-1 (wartość IC50COX-2 : IC50COX-1 wynosi ≤ 2), stosunkowo rzadko wywołuje uszkodzenie przewodu pokarmowego. Jest lekiem preferowanym w leczeniu chorób reumatycznych oraz jest dopuszczony jako lek przeciwgorączkowy nawet u najmłodszych pacjentów z zaznaczeniem, że jest zalecany dopiero w sytuacji, gdy działanie paracetamolu nie jest wystarczające[4]. Mechanizm działania ibuprofenu związany jest z zahamowaniem syntezy prostaglandyn, które biorą udział w rozwoju odczynu zapalnego (np. prostaglandyny E2).

Sól lizynowa ibuprofenu


Sól lizynowa ibuprofenu to rozpuszczalna w wodzie pochodna kwasu propionowego o dobrze znanych przeciwzapalnych, przeciwbólowych oraz przeciwgorączkowych właściwościach, a także dobrym stosunku korzyści do ryzyka w porównaniu z innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi. Ibuprofen (podstawowa forma leku jest postacią kwasową) jest słabo rozpuszczalny w wodzie, tak więc po uwolnieniu z postaci leku wchłania się powoli.

sol-lizynowa-wzory-chemiczne

Sól lizynowa ibuprofenu została opracowana w celu zwiększenia szybkości wchłaniania ibuprofenu, przyspieszenia wystąpienia efektu terapeutycznego oraz osiągnięcia przez substancję czynną stężenia maksymalnego w krótszym czasie[5].

Postać soli lizynowej ibuprofenu


Obecnie w aptekach dostępny jest żel w postaci 10% soli lizynowej ibuprofenu. Forma żelowa charakteryzuje się dobrym i szybkim wnikaniem w skórę. Po zastosowaniu żelu na skórę stężenie terapeutyczne ibuprofenu występuje tylko miejscowo, w krótkim czasie dociera do miejsca stanu zapalnego, a co za tym idzie, szybciej niż maść przynosi ukojenie w bólu. Na tę chwilę jest to jedyny dostępny żel na rynku farmaceutycznym, który zawiera tak wysokie stężenie ibuprofenu, co w efekcie przenosi się na skuteczność terapeutyczną leku, czyli bardzo dobre działanie przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. Sól lizynowa stosowana jest w bólach towarzyszących chorobom układu mięśniowo szkieletowego, bólach pleców, nerwobólach, bólach pourazowych, bólach w lekkich postaciach zapalenia stawów[6].

Prowadzono badania w Zakładzie Technologii Postaci Leku UM w Łodzi, które wykazały, że dyfuzja ibuprofenu z hydrożelowych preparatów jest najefektywniejsza, gdy ibuprofen występuje w postaci soli lizynowej. W badaniu porównywano sól lizynową ibuprofenu z solą sodową ibuprofenu oraz z formą molekularnego rozdrobnienia formy kwasowej[7]. Sól lizynowa ibuprofenu spośród pozostałych soli zapewniała najefektywniejsze wchłanianie leku. Porównując sól lizynową ibuprofenu oraz sole sodowe tego leku w określonym czasie, ibuprofen soli lizynowej wchłaniał się dwukrotnie szybciej. Badania dowiodły, że najlepszą formą ibuprofenu o działaniu analgetycznym jest sól lizynowa ibuprofenu[8].


Autor: „mgr farm. Patrycja Antoszek-Jastrzębska”
Kierownik Działu Farmacji Szpitalnej Polsko-Amerykańskiej Kliniki Serca Centrum Sercowo-Naczyniowe

Inne artykuły tego autora

Piśmiennictwo: 1. J. Woroń, K. Wojtasik-Bakalarz, J. Wordliczek, M. Siwek, Najczęstsze błędy w farmakoterapii bólu, „Medycyna po Dyplomie” 2022, nr 1, dostęp on-line, https://podyplomie.pl/medycyna/37052,najczestszebledy- w-farmakoterapii-bolu 2. J. Woroń, Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów a ryzko działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego, „Lekarz POZ” 2019, nr 5, s. 396; M. Zaremba, A. Staniszewska, M. Niewada, Niesteroidowe leki przeciwzapalne – fakty, mity i kontrowerse dotyczące ryzyka sercowo naczyniowego oraz ryzyka powikłań ze strony przewodu pokarmowego, „Choroby serca i Naczyń” 2012, t. 9, nr 3, s. 11; K. Rell, Wybrane aspekty bezpieczeństwa leczenia niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi w świetle ostatnich doniesień, „Lekarz POZ” 2019, nr 3-4, s. 313. 3. http://www.studencimedycyny.pl/a/Leki_miejscowe_w_farmakoterapii_bolu-1091 (dostęp: 14.06.2024) 4. W. Kostowski, Z. S. Herman, „Farmakologia” cz. 1, Warszawa 2010, s. 244. 5. F. Caballero, M. Foradada, M. Miñarro, P. Pérez-Lozano, E. García-Montoya, J. R. Ticó, J.M. Suñé-Negre, Characterization of alginate beads loaded with ibuprofen lysine salt and optimization of the preparation method, „International Journal of Pharmaceutics” 2014, t. 460, nr 1-2, s. 181-186; https://aptekarz.pl/szybkosc-dzialania-ibuprofenu-ktory-lek-jest-najlepszy/ (dostęp: 16.06.2024) 6. http://www.studencimedycyny.pl/a/Leki_miejscowe_w_farmakoterapii_bolu-1091; https://polpharma.pl/wp-content/uploads/2020/08/30042_.pdf 7. Zgoda MM, Kołodziejska J, Nachajski MJ. Lepkość hydrożelowych produktów farmaceutycznych a szybkość procesu dyfuzji hydrotropowego połączenia ibuprofenu przez modelową granicę faz w warunkach in vitro „Polimery w Medycynie” 2007, t. XXXVII, nr 1, s. 2-11. 8. http://www.studencimedycyny.pl/a/Leki_miejscowe_w_farmakoterapii_bolu-1091 (dostęp: 15.06.2024)


Poprzedni artykuł

Ulotki produktów leczniczych

Następny artykuł

Zbadaj tarczycę!

Polecane dla Ciebie

Szkolenia