Opieka farmaceutyczna
Naturalne procesy zachodzące w jamie ustnej i ich wspieranie
7 minut
Obecnie obowiązujące zalecenia stosowania ilości pasty z fluorem w odniesieniu do wieku:
- 6-36 miesięcy: śladowa ilość pasty na szczoteczce (1000 ppm F–)
- 3<6 lat: ziarno groszku na szczoteczce (1000 ppm F–)
- ≥6 lat (w tym osoby dorosłe): 1-2 cm pasty na szczoteczce (1450 ppm F–)
- >16 lat i duże ryzyko próchnicy: 5000 ppm
Metody dodatkowe to płukanki, pianki i żele do profilaktyki domowej lub gabinetowej. Płyny powinny być stosowane w ilości ok. 10 ml: 100 ppm F– dwa razy dziennie, 225 ppm F– jeden raz dziennie i ok. 900 ppm F– jeden raz w tygodniu.[3]
Drugą substancją o udokumentowanym naukowo działaniu jako związek wspierający remineralizację początkowych zmian próchnicowych, a także zmian erozyjnych na powierzchni szkliwa jest kompleks fosfopeptydu kazeiny i amorficznego fosforanu wapnia CPP-ACP.[4, 5] Dodawany jest do past, prowadzone są także badania nad płukankami i gumami do żucia zawierającymi tę substancję.[4] Produkty bogate w CPP-ACP dostarczają aktywną formę minerałów, dzięki którym neutralizowane są kwasy bakteryjne oraz kwasy wywołujące zmiany erozyjne.
Istnieją również inne metody wpływające pośrednio na proces remineralizacji i demineralizacji, jak np. żucie bezcukrowej gumy do żucia lub też gum z ksylitolem. Wspomaga to wydzielanie śliny, pobudzając układ buforowy jamy ustnej do podwyższenia pH. Ponadto ksylitol, w przeciwieństwie do cukrów, nie jest przekształcany do kwasów, dzięki czemu nie powoduje obniżenia pH w jamie ustnej poniżej 5,7. Dzięki spożywaniu napojów i żywności, w której cukry zastąpiono np. ksylitolem, pomaga zachować prawidłową mineralizację zębów zmniejszając ich demineralizację. Inne metody to: odpowiednie nawadnianie organizmu stymulujące organizm do prawidłowej produkcji śliny, zmniejszenie częstości konsumpcji łatwo ulegających fermentacji węglowodanów, unikanie spożywania dużej ilości kwaśnych soków i napojów gazowanych o bardzo niskim pH.
Piśmiennictwo:
1. Olivier Lavigne, Anh M. Vu, Lindsay Richards, and Zonghan Xie, Effect of demineralization time on the mineral composition and mechanical properties of remineralized dentin, Journal of Oral Science, Vol. 60, No. 1, 121-128, 2018
2. Agnieszka Wasiluk, Fluoride compounds in dental caries prophylaxis in children and adolescents- review of polish literaturę, przegl epidemiol 2017;71(4): 603-611
3. prof. dr hab. Dorota Olczak-Kowalczyk i prof. dr hab. Urszula Kaczmarek, Stanowisko polskich ekspertów dotyczących indywidualnej profilaktyki fluorkowej u dzieci i młodzieży, Warszawa 2015
4. Agnieszka Mielczarek, Marcin Aluchna, Anna Kwiatkowska, Wpływ wybranych preparatów na remineralizację zmian erozyjnych szkliwa, © Borgis – Nowa Stomatologia 2/2008, s. 34-38
5. William R. Aimutis, Bioactive Properties of Milk Proteins with Particular Focus on Anticariogenesis, The Journal of Nutrition, Volume 134, Issue 4, 1 April 2004, Pages 989S-995S
6. Oliver Hochrein, Dirk Zahn, On the molecular mechanisms of the acid-induced dissociation of hydroxy-apatite in water, Journal of Molecular Modeling, June 2011, Volume 17, Issue 6, pp 1525 1528
7.Carlos González-Cabezas, The Chemistry of Caries: Remineralization and Demineralization Events with Direct Clinical Relevance, Dental Clinics of North America, Volume 54, Issue 3, July 2010, Pages 469-478
8. Zbigniew Jańczuk, Stomatologia zachowawcza zarys kliniczny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007