Opieka farmaceutyczna
Morwa biała – w trosce o prawidłowy poziom cukru
6 minut
Oprócz klasycznej farmakoterapii wspomagająco w postępowaniu terapeutycznym cukrzycy typu II stosuje się surowce roślinne. Roślinne związki chemiczne posiadające aktywność hipoglikemizującą nazywane są glukokininami. Substancje te hamują powstawanie i zaburzają funkcje glukagonu, który w organizmie bierze udział w rozkładzie glikogenu do glukozy. Do surowców roślinnych bogatych w glukokiny należą m.in.: liść borówki czernicy (Folium Myrtilli), ziele rutwicy lekarskiej (Herba Galegae), owocnia fasoli zwyczajnej (Pericarpium Phaseoli), korzeń cykorii podróżnika (Radix Cichonii), liść i korzeń pokrzywy (Folium et Radix Urticae). Obecnie coraz większym zainteresowaniem pacjentów cieszą się preparaty otrzymywane z morwy białej – rośliny wykorzystywanej od wieków w medycynie Dalekiego Wschodu. Morwa biała (Morus alba L.) jest drzewem liściastym pochodzącym z Azji. Najczęściej stosowanym surowcem farmaceutycznym jest liść morwy (Folim Mori albae), rzadziej owoce, nasiona i kora korzeni. W liściu morwy zidentyfikowano: flawonoidy (kwercetyna, kemferol, rutyna, astragalina), depsydy (kwas chlorogenowy), polihydroksyalkaloidy (1-dezoksynojirimycyna), kwas askorbinowy oraz znaczne ilości makro i mikroelementów. Duża różnorodność związków o zróżnicowanej budowie chemicznej czyni morwę białą rośliną o wielokierunkowej aktywności biologicznej. Opisano między innymi jej działanie przeciwwolnorodnikowe, przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne oraz przeciwwirusowe. Jednakże głównym wskazaniem do stosowania preparatów z liści morwy jest podwyższony poziom cukru we krwi. Substancje zawarte w liściach morwy korzystnie wpływają na gospodarkę węglowodanową, ułatwiając kontrolę właściwego poziomu cukru we krwi. Głównymi związkami odpowiedzialnymi za to działanie są: 1-dezoksynojirimycyna zwana również moranoliną oraz jeden z najczęściej spotykanych w roślinach aglikonów flawonoidowych – kwercetyna.
Mechanizm działania tych związków polega na inhibicji aktywności enzymów (maltazy oraz glukozydazy), które biorą udział w przekształcaniu cukrów złożonych do glukozy w jelicie cienkim. Dzięki temu dochodzi do spowalniania uwalniania i wchłaniania glukozy do krwi, a co za tym idzie zmniejszenia stężania tego cukru we krwi po posiłku. Niezwykle istotne jest to, że nie stwierdzono toksycznego działania 1-dezoksynojirimycyny i kwercetyny w zalecanych dawkach liścia morwy. Dlatego też morwa biała może być wykorzystywana jako surowiec wspomagający utrzymanie prawidłowego poziomu cukru w cukrzycy typu II. Dzięki obecności związków flawonoidowych morwa biała wpływa korzystnie na profil lipidowy oraz ciśnienie tętnicze krwi.
Podsumowując, należy stwierdzić, że suplementy diety produkowane na bazie liści morwy białej wpływają korzystnie na stan zdrowia chorych na cukrzycę poprzez hamowanie enzymatycznego rozkładu cukrów złożonych w świetle jelita, jak również poprzez silną aktywność antyoksydacyjną. Preparaty te powinny więc stać się nieodłącznym elementem diety diabetyków, jak również osób z rozpoznanym stanem przedcukrzycowym.