Nauka
Konsekwencje zdrowotne niedoborów witaminy D
7 minut
Odpowiednie przyjmowanie witaminy D i utrzymanie właściwego stężenia 25(OH)D3 znacząco obniża ryzyko wystąpienia nowotworów jelita grubego, sutka i prostaty[3]. Deficyt witaminy D zwiększa ryzyko zapadalności na choroby górnych dróg oddechowych, grypę i gruźlicę[4]. Kalcytriol wpływa na produkcję immunogennego białka-katelicydyny, które wpływa na zmniejszenie ryzyka infekcji, szczególnie w sezonie jesienno-zimowym. Zmniejsza o połowę ryzyko powstania poważnych infekcji, tj. grypy, zapalenia zatok, zapalenia płuc, a w momencie zaistniałej choroby znacznie łagodzi jej objawy i chroni przed powikłaniami.
Niedobór witaminy D zmniejsza płodność kobiet i mężczyzn, jest czynnikiem ryzyka powikłań ciąży, tj. stan przedrzucawkowy, poronienie, cukrzyca ciążowa. U dzieci z kolei niedobór witaminy D związany jest ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia astmy, chorób autoimmunologicznych, zespołu ADHD. U osób dorosłych z odnotowanym deficytem witaminy D zauważono zwiększoną skłonność do tycia, nadwagi, a nawet otyłości.
Osoby z niedoborem witaminy D częściej ulegają zakażeniom. Zbyt niski poziom witaminy D stwierdzany jest w przypadku chorób autoimmunologicznych (reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń, choroba Hashimoto). Odnotowano także zwiększone ryzyko epizodów neurologicznych w przebiegu depresji, choroby Alzheimera oraz stwardnienia rozsianego[5].
Wśród osób starszych, u których obserwowana jest znikoma efektywność syntezy skórnej, utrudnione procesy wchłaniania leków, schorzenia współistniejące oraz wzrastający negatywny udział tkanki tłuszczowej, niski poziom witaminy D powoduje spadek nastroju, obniżenie siły mięśniowej oraz pogorszenie kondycji psychofizycznej.
Długotrwały niedobór witaminy D niesie za sobą niekorzystne konsekwencje dla pacjentów praktycznie na każdym etapie życia. Badanie poziomu kalcytriolu we krwi oraz odpowiednie przyjmowanie mogą stać się niezwykle korzystną profilaktyką nie tylko chorób układu kostno-szkieletowego, ale także schorzeń immunologicznych i nowotworowych.
Piśmiennictwo:
1. Mohr S, Gorham E, Alcaraz J, [et al.]. „Serum 25-hydroxyvitamin D and prevention of breast cancer: pooled analysis”. Anticancer Res. 2011, 31, 2939-2948.
2. Krishnan A, Feldman D. Review Mechanisms of the anti-cancer and anti-inflammatory actions of vitamin D. Annu Rev Pharmacol Toxicol. 2011, 51, 311-336.
3. Moreno J, Krishnan A, Feldman D. „Molecular mechanisms mediating the anti-proliferative effects of Vitamin D in prostate cancer”. J Steroid Biochem Mol Biol.
2005, 97, 31-36.
4. Bergman P, Norlin AC, Hansen S, Björkhem-Bergman L. „Vitamin D supplementation improves well-being in patients with frequent respiratory tract infections: a post hoc analysis of a randomized, placebo-controlled trial”. BMC Res Notes. 2015, 8, 498.
5. Munger K.L., Zhang S.M., O’Reilly E., Hernán MA, Olek MJ, Willett WC, Ascherio A. „Vitamin D intake and incidence of multiple sclerosis”. Neurology. 2004, 13, 60-65.