Nauka
Kardioseksuologia – cz. 1
6 minut
Zaburzenia erekcji – definicja i patofizjologia
Zaburzenia erekcji (ED – erectile dysfunction) definiowane są jako brak możliwości uzyskania lub utrzymania wzwodu w stopniu wystarczającym do odbycia satysfakcjonującego aktu seksualnego. Autorzy tej definicji podkreślają, że w przypadku zaburzeń erekcji współistnieją dysfunkcja techniczna oraz psychologiczna. Patofizjologia zaburzeń erekcji jest złożona, mogą mieć one przyczyny neurologiczne, endokrynologiczne, mechaniczne, naczyniowe, czysto psychologiczne lub złożone.
Zaburzenia erekcji jako czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego
Badania epidemiologiczne wskazują, że wystąpienie zaburzeń erekcji może nawet o 5 lat wyprzedzać incydent sercowo-naczyniowy. Warto podkreślić więc, że zaburzenia erekcji można traktować nie tylko jako skutek, czy wczesny rewelator chorób układu sercowo-naczyniowego, ale również ich niezależny czynnik ryzyka. Według metaanalizy przeprowadzonej przez Dong i współpracowników, obejmującej w sumie populację 36 tysięcy pacjentów, zaburzenia erekcji w istotny sposób zwiększają ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu oraz, co warto podkreślić, wpływają negatywnie na całkowitą umieralność (RR 1.19; 95% CI: 1,05-1,34). Kolejnym istotnym aspektem kardioseksuologicznym są jatrogenne, polekowe zaburzenia erekcji. Leków potencjalnie wpływających negatywnie na sprawność seksualną mężczyzn jest bardzo dużo. Wśród nich najczęściej wymienia się leki przeciwpsychotyczne, antydepresyjne i przeciwlękowe oraz szereg leków hipotensyjnych. W przypadku tych ostatnich najczęściej mówimy o lekach hipotensyjnych o działaniu ośrodkowym (klonidyna, rezerpina, metyldopa – rzadko obecnie stosowane), beta-adrenolitykach, antagonistach aldosteronu i diuretykach, przede wszystkim tiazydowych i tiazydopodobnych. Leki te mogą powodować lub nasilać już wcześniej występujące zaburzenia erekcji. Stosowanie leków, w tym leków hipotensyjnych oraz przeciwcukrzycowych, jest prawdopodobnie drugim po wieku, głównym czynnikiem ryzyka występowania zaburzeń erekcji u mężczyzn. W zasadzie należałoby jednak powiedzieć, iż ryzyko zaburzeń erekcji zwiększa stosowanie niewłaściwych leków. Dane odnośnie wpływu leków hipotensyjnych na aktywność seksualną mężczyzn są co prawda rozbieżne, dominuje jednak pogląd, iż należy unikać leków starej generacji. Stosowanie antagonistów wapnia wydaje się być obojętne, z kolei stosowanie inhibitorów konwertazy i sartanów może pozytywnie wpływać na aktywność seksualną mężczyzn z nadciśnieniem tętniczym. Warto również pamiętać, trochę paradoksalnie, o beta-adrenolitykach, ale tylko o cząsteczkach najnowszej generacji. Konkretnie o nebiwololu, którego dodatkowy mechanizm działania zwiększa stężenie tlenku azotu, co może pozytywnie wpływać na omawianą sferę funkcjonowania mężczyzn z nadciśnieniem tętniczym.