Opieka farmaceutyczna
In Vitro Fertilization, czyli zimna technologia za szczęściem człowieka
10 minut
Wsparcie
Para, która podchodzi do procedury IVF, powinna mieć możliwość właściwej rozmowy z lekarzem, dokładnego określenia szans i możliwości. Właściwy plan działania i konkretne plany redukują stres i dają nadzieję. Dobrze jest też poszukać wsparcia psychologicznego, ale u psychologa, który niepłodnością się zajmuje i pokieruje we właściwą stronę. Nawet duże, prestiżowe kliniki proponują akupunkturę, jogę i terapie grupowe oparte na mindfullness i pracy z ciałem. Obok klinik zajmujących się niepłodnością działają często tzw. kliniki wellbeing. Bardzo to słuszne założenie. Ja zawsze zalecam dietę, zmianę trybu życia, uprawianie sportów. Leczenie to często okres emocjonalnej huśtawki i jeżeli ciąża nie pojawia się szybko, może wystąpić depresja, zwątpienie, kłopoty w związku i zaburzenia seksualne. Myślę, że antidotum na stres emocjonalny to realnie określone plany, myślenie neutralne, nie życzeniowe i po prostu działanie, działanie, działanie… aż do sukcesu.
A teraz czysta technologia…
Celem IVF jest wystymulowanie jak największej ilości pęcherzyków antralnych za pomocą gonadotropin. W stymulacji stosujemy obecnie głównie dwa protokoły, tzw. krótki z antagonistą oraz długi z agonistą do blokowania podwzgórza. W większości przypadków protokół krótki powoli wypiera długi, a rezultaty w postaci ciąży (żywych urodzeń) są takie same. Kiedy co najmniej 3 pęcherzyki jajnikowe osiągną 17 mm, podajemy pacjentce HCG celem wywołania dojrzewania komórki jajowej i w ciągu 34-36 godzin wykonujemy punkcję jajników. Służą do tego specjalne igły, którymi pod kontrolą USG nakłuwamy każdy pęcherzyk, aspirujemy płyn z komórką i… po ich wypłukaniu obserwujemy ich dojrzałość. Komórki dojrzałe zapładniamy plemnikami partnera. Jeżeli mamy niepłodność spowodowaną niedrożnością jajowodów, to stosujemy klasyczne IVF, gdzie plemnik sam wnika do komórki jajowej. Jeżeli mamy tzw. czynnik męski albo niepłodność idiopatyczną, to stosujemy ICSI (intracystoplasmic sperm injection), gdzie specjalną pipetą łapiemy pojedynczy plemnik, unieruchamiamy go i wkładamy do cytoplazmy komórki jajowej pod kontrolą mikroskopu. Teraz hodujemy zarodki w embrioskopie 2-3 doby albo do blastocysty. I jeżeli nie ma przeciwwskazań, to wykonujemy transfer pod kontrolą USG. I czekamy 12 dni, żeby wykonać beta HCG w celu potwierdzenia lub wykluczenia ciąży. Pozostałe zarodki są mrożone, aby mogły być wykorzystane w kolejnym cyklu w przypadku niepowodzenia albo życzenia kolejnej ciąży. Proszę pamiętać, że powodzenie IVF to ok. 30-40% przy bardzo sprzyjających okolicznościach. Żeby zwiększyć szansę implantacji, można zastosować diagnostykę przedimplantacyjną – PGT-A (pre implantation genetic test for aneuploidy). Na chwilę obecną to jednak metoda bardzo kosztowana, zwiększająca implantację zarodka, ale i nie zwiększająca procentu żywych urodzeń dzieci.
Przyszłość
Louis Brown skończy 25 lipca w tym roku 40 lat. Tysiące kobiet na świecie rodzi dzieci pochodzące z zapłodnienia pozaustrojowego, mrozimy komórki jajowe pacjentek i plemniki pacjentów z chorobami nowotworowymi, w ten sposób ratując ich płodność przed chemioterapią czy radioterapią. W tym roku wyhodowano oocyty z komórek macierzystych u myszy i można o tym pisać w nieskończoność… Myślę, że zgodzicie się Państwo ze mną, że IVF to faktycznie technologia, za którą stoi szczęście pojedynczego człowieka.
Piśmiennictwo:
1. Mol BW, Bossuyt PM, Sunkara SK, Garcia Velasco JA, Venetis C, Sakkas D, Lundin K, Simón C, Taylor HS, Wan R, Longobardi S, Cottell E, D’Hooghe Personalized ovarian stimulation for assisted reproductive technology: study design considerations to move from hype to added value for patients. Fertil Steril. 2018 Jun;109(6):968-979. doi: 10.1016/j.fertnstert.2018.04.037. Review.
2. Artini PG, Obino ME, Vergine F, Sergiampietri C, Papini F, Cela V.Art in women of advanced fertility age. Minerva Ginecol. 2018 May 31. doi: 10.23736/S0026-4784.18.04247-8. [Epub ahead of print].
3. Fishel S. First in vitro fertilization baby-this is how it happened.Fertil Steril. 2018 Jun 13. pii: S0015-0282(18)30261-9. doi: 10.1016/j.fertnstert.2018.03.008. [Epub ahead of print] Review.