Na terenie Polski znajduje się wiele pasiek, które specjalizują się w produktach pszczelich przeznaczony do celów medycznych. Hodowla pszczół i wytwarzanie farmaceutyków prowadzone jest tam pod ścisłą kontrolą specjalistów. Uzyskane w laboratoriach preparaty są dostępne w aptekach, w sklepach zielarskich i ze zdrową żywnością pod postacią mleczka, kitu, pyłku pszczelego, a przede wszystkim miodu.
Słodki i zdrowy
Miód jest najbardziej popularnym lekarstwem „z ula”. Wytwarzany jest przez pszczoły z nektaru oraz ze spadzi (słodkich i lepkich odchodów owadów występujących na igłach i liściach drzew). Badania naukowców wykazały, że zawiera enzymy, aminokwasy, cukry proste - między innymi łatwo przyswajalną glukozę i fruktozę, co ważne jest szczególnie dla cukrzyków, ale również pierwiastki i minerały (wapń, fosfor, żelazo, sód, magnez), witaminy (zwłaszcza B2, C, H i PP). Zawiera też inhibinę (substancje hamujące rozwój drożdży, pleśniaków oraz bakterii), przyspieszającą gojenie ran i oparzeń, a razem z substancjami antybakteryjnymi i witaminie H jest wykorzystywany w kosmetyce – ma właściwości zwiększające przepływ krwi w tkance skórnej, dostarcza też jej cennych substancji, np. glikogenu, co wygładza skórę. Miód wzmacnia i poprawia metabolizm, dzięki zawartości kwasów organicznych i enzymów (np. laktozy) jest lekiem na problemy żołądkowe, ma też właściwości detoksykacyjne, tzn. ułatwia wydalanie z wątroby substancji toksycznych. Jest znany jako lek na przeziębienie, grypę i choroby gardła, przez obecność olejków eterycznych działających wykrztuśnie oraz substancji antybakteryjnych walczących z mikroorganizmami znajdującymi się w gardle.
Nie tylko miód
Apiterapia wykorzystuje jednak również inne produkty pszczele. Np. mleczko, czyli wydzielinę pszczół-karmicielek produkowaną w gruczołach gardłowych, która stanowi pożywienie larw, ale również królowej matki i trutni. To właśnie tym ostatnim daje ponoć niezwykłą witalność i płodność: kropla mleczka składa się bowiem z 14-18 proc. białka, 2-5 proc. tłuszczy, 0,7-1,2 proc. związków mineralnych, wielu aminokwasów i witamin: B1, B2, B6, B12, PP i kwasu foliowego. Dlatego jest świetnym lekiem na anemię. Kwas foliowy stymuluje bowiem organizm do produkcji krwinek czerwonych, a witaminy odżywiają cały ustrój. Enzymy i znajdująca się w mleczku biotyna (witaminy, której niedobór powoduje zapalenia jelit i skóry) leczy wrzody żołądka. Witaminy i hormony sprawiają, że mleczko leczy także choroby skóry, usuwa zmęczenie, bezsenność, poprawia wzrok i koncentrację. Pszczeli wosk to również rodzaj pszczelej wydzieliny, zawiera wiele nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz karotenoidów (prekursorów witaminy A). Dzięki tym ostatnim składnikom wykorzystuje się go w kosmetyce, leczeniu ran i problemów skórnych – witamina A jest bowiem odpowiedzialna za stan skóry oraz naprawę nabłonka i jego wzrost. Regeneruje również niektóre warstwy śluzówki, dlatego wosk przydaje się w leczeniu stanów zapalnych górnych dróg oddechowych.
Pierzga dla kobiet w ciąży
Pierzga, czyli sfermentowany pyłek kwiatowy, jest głównym pokarmem larw, ze względu na zawarty w niej tłuszcz (100 g pyłku to ok. 340 kilokalorii). Ma też dużą ilość aminokwasów, mikroelementów, witamin (z grupy B, PP, P, C, D), białka roślinnego, węglowodanów (glukoza, fruktoza) oraz hormonów wzrostowych. Dlatego pierzga jest stosowana przez osoby starsze oraz kobiety w ciąży, w celu odżywienia organizmu, usunięcia anemii i poprawienia morfologii krwi. Pierzga ma też inhibiny, enzymy trawienne, kwasy organiczne oraz witaminy B,K i E dzięki czemu jest ona naturalnym antybiotykiem oraz skutecznym lekiem na choroby układu pokarmowego i wątroby.
Przeciwzapalny propolis
Propolis powstaje z żywicy drzew i, jako substancja bakteriobójcza, antywirusowa i antygrzybicza, chroni zarówno ludzi jak i pszczoły przed chorobami. Propolis zwiększa odporność organizmu na wirusy oraz bakterie, ma działanie przeciwzapalne. Często stosuje się go przy infekcjach górnych dróg oddechowych, ale też przy oparzeniach, odmrożeniach, a nawet trądziku młodzieńczym i WZW.
Żądło
Cenne dla medycyny naturalnej są również żądła pszczół – leczenie jadem zwane jest apitoksynoterapią. Jego składniki rozrzedzają krew i zmniejszają ryzyko tworzenia się skrzepów krwi, dlatego wykorzystuje się go w leczeniu miażdżycy. Jad od dawna stosuje się też w leczeniu reumatyzmu, artretyzmu, a także astmy i nadciśnienia.
Uwaga na alergie
Warto pamiętać, że produkty pszczele często uczulają. Najczęściej dotyczy to osób cierpiących na sezonowe alergie wziewne: głównie na pyłki, które są obecne w miodzie. Pierzga może być jednak swego rodzaju szczepionką dla alergików, gdyż znajdujące się w nie ilości pyłku zdaniem specjalistów mogą uodparniać na te alergeny.