Zatrudnienie obcokrajowca w aptece

R E K L A M A

autor: Piotr Kamiński
radca prawny

Co zatem w przypadku, gdy właściciel apteki będzie chciał zatrudnić farmaceutę bądź technika farmaceutycznego z zagranicy w swojej aptece? O czym należy wiedzieć w takim przypadku? Jakich formalności należy dopełnić, aby nie narazić siebie i zatrudnionego pracownika na sankcje?

Procedura związana z uznawaniem wykształcenia
Pracodawca zamierzający zatrudnić pracownika z zagranicy na stanowisku farmaceuty bądź technika farmaceutycznego musi mieć na względzie, że obcokrajowca będzie obowiązywać procedura związana z uznawaniem wykształcenia i uzyskiwaniem prawa do wykonywania zawodu w naszym kraju. W przypadku osób będących obywatelami jednego z krajów członkowskich UE sytuacja jest prostsza, gdyż zasady, na podstawie których obcokrajowcy mogą być zatrudniani w naszych aptekach (a obywatele polscy w aptekach w innych krajach), określa dyrektywa unijna 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. Obywatele spoza UE, którzy zechcą podjąć zatrudnienie w aptece muszą natomiast dokonać nostryfikacji dyplomu. Szczegółowe informacje w sprawie uznania w Polsce kwalifikacji zawodowych farmaceuty i technika farmaceutycznego (na przykładzie Ukrainy) znajdują się w piśmie z Ministerstwa Zdrowia, które jest dostępne na stronach internetowych poszczególnych Okręgowych Izb Aptekarskich.^[1]

Zezwolenie na zatrudnienie cudzoziemca
Obywatele UE (a także EOG i Szwajcarii) mają m.in. prawo do podejmowania pracy w innym państwie członkowskim UE – bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę oraz zamieszkania w innym państwie członkowskim UE ze względu na podjętą pracę.^[2] Pracodawca zatem odciążony jest od obowiązków w tym zakresie.

W przypadku chęci zatrudnienia farmaceuty lub technika farmaceutycznego niebędącego obywatelem kraju UE (EOG, Szwajcaria) sytuacja jest bardziej sformalizowana. Cudzoziemcy tacy mogą wykonywać pracę w Polsce, jeśli otrzymają zezwolenie na pracę i pobyt. Pracodawca w takim wypadku ma obowiązek złożyć wniosek o wydanie odpowiedniego zezwolenia na pracę do właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy wojewody. Na podstawie tego dokumentu cudzoziemiec ma z kolei obowiązek uzyskania odpowiedniej wizy w polskim konsulacie znajdującym się w kraju jego pochodzenia lub kraju stałego pobytu. Pracodawca powinien przechowywać kserokopię dokumentu uprawniającego cudzoziemca do pobytu na terenie naszego kraju.

Pracodawca przed złożeniem dokumentów do Urzędu Wojewódzkiego o zezwolenie na pracę dla cudzoziemca ma, co do zasady, obowiązek zbadania lokalnego rynku pracy. Oznacza to, że musi sprawdzić czy na miejsce pracy, na które aplikuje cudzoziemiec, nie ma polskich pracowników (tzw. test rynku pracy). Wymagana jest bowiem informacja od starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy. Zezwolenie jest wydawane w 3 egzemplarzach, z których 2 otrzymuje pracodawca. Jest on zobowiązany do przekazania cudzoziemcowi 1 egzemplarza zezwolenia i uwzględnienia w umowie z nim warunków określonych w zezwoleniu, w tym wysokości wynagrodzenia.

Procedura uproszczona
Warto wiedzieć też, że w przypadku obywateli takich krajów jak Armenia, Białoruś, Gruzja, Mołdawia, Rosja i Ukraina, a więc krajów, z których przybywa do nas największa liczba osób poszukujących pracy, możliwe jest zastosowanie tzw. procedury uproszczonej (brak wymogu uzyskiwania informacji od starosty). Zatrudnienie pracowników w/w państw następuje na podstawie zarejestrowanego we właściwym Powiatowym Urzędzie Pracy oświadczenia pracodawcy o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi.

Oświadczenie musi zawierać określenie nazwy zawodu, miejsca wykonywania pracy, datę rozpoczęcia i okres wykonywania pracy, rodzaj umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy oraz wysokość wynagrodzenia brutto za pracę, jak również informację o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych w oparciu o lokalny rynek pracy oraz zapoznaniu się z przepisami związanymi z pobytem i pracą cudzoziemców. Po zarejestrowaniu oświadczenia z Powiatowego Urzędu Pracy pracodawca powinien je odebrać i przekazać cudzoziemcowi. Procedura rejestracji oświadczenia jest bezpłatna.

***

1. Zawarcie umowy o pracę
Umowa powinna być zawarta na piśmie. Minimalne wymogi w tym zakresie określa art. 29 § 1 k.p. Pracodawca ma także, stosownie do art. 29 § 3 k.p. obowiązek poinformowania pracownika w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy m.in. o obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę czy też wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego.

2. Skierowanie pracownika na wstępne badania lekarskie przed podjęciem pracy
Badania przeprowadza lekarz medycyny pracy na koszt pracodawcy na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Zgodnie z art. 229 § 4 k.p. pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu.

3. Szkolenia BHP i obowiązki o charakterze informacyjnym
Zgodnie z art. 237³ § 2 k.p. pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie BHP przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie.  Na pracodawcy ciąży również szereg obowiązków informacyjnych względem pracownika (m.in. informowanie o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy^[3]).

4. Prowadzenie akt osobowych pracownika (art. 94 pkt 9a k.p.)
Jest to bardzo istotny obowiązek z uwagi na jego znaczenie dowodowe w razie sporów o roszczenia ze stosunku pracy.

5. Zgłoszenie pracownika będącego obcokrajowcem do ZUS w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, tj. od dnia nawiązania stosunku pracy (formularz ZUS ZUA)

6. Prowadzenie ewidencji czasu pracy (art. 149 § 1 k.p.)

7. Uregulowanie porządku i organizacji pracy na zasadach określonych w art.104-1043 k.p.

Piśmiennictwo:
1. http://katowice.oia.pl/aktualnosci/informacja_w_sprawie_uznania_w_polsce_kwalifikacji_zawodowych_farmaceuty_i_technika_farmaceutycznego_z_ukrainy
2. Jeśli pobyt obywatela UE w Polsce jest dłuższy niż 3 miesiące, ma on obowiązek zarejestrować swój pobyt w Urzędzie Wojewódzkim (właściwym ze względu na miejsce swojego pobytu), po czym zameldować się. Następnie w ciągu miesiąca od zameldowania się obcokrajowiec otrzyma numer PESEL, który jest niezbędny do celów podatkowych w naszym kraju.
3. Art. 207-2093 k.p.