Trychologia – nauka z misją

autorka: Kinga Estera Jach-Skrzypczak
diagnosta obrazowy, technik trichologii analitycznej, asystent medyczny chirurgii odtwórczej włosów, wykładowca Trichology Clinical Education Collegium Cosmeticum, prezes ISAT, Międzynarodowego Stowarzyszenia Trichologii Estetycznej

Ponieważ przemawia przeze mnie 25 lat doświadczenia zawodowego w trychologii medycznej, wiem, co znaczy praca z tzw. pacjentem „włosologicznym”, z często występującymi zaburzeniami dysmorficznymi. W trakcie specjalistycznych kursów, które prowadzimy, mieliśmy już wielkrotnie przyjemność szkolić farmaceutów, którzy wykorzystują nabytą wiedzę w swoich aptekach. W obrębie swoich placówek wyznaczają specjalną przestrzeń na punkt diagnostyczno-konsultacyjny, świadcząc odpowiednio ukierunkowaną opiekę farmaceutyczną.

Trikhos – włos, logos – nauka. Z tych słów wywodzi się termin trychologia (trichologia), czyli dziedzina nauki zajmująca się anatomią, fizjologią, patologią włosów i skóry głowy. Według źródeł historycznych termin ów, jak i tematyka dotycząca schorzeń włosów, zaczynają pojawiać się pod koniec XIX w. Profesor Wheeler w Anglii jako pierwszy rozpoczął badania naukowe nad procesami wypadania włosów i opracowywał metody leczenia.

Trychoterapia jako dyscyplina narodziła się zaś we Włoszech w latach 70. ub.w., a za jej ojca uznawany jest Enzo Formentini – dermatolog, kosmetolog, profesor Uniwersytetu w Mantui, który pierwszy stworzył profesjonalną linię preparatów do trichoterapii. Trychologia jest więc stosunkowo nową i bardzo interdyscyplinarną nauką. Wymaga ścisłej współpracy wielu specjalistów w celu kompleksowej terapii skóry głowy i włosów.

Z uwagi na zakres działania trychologię dzieli się na medyczną, której zadaniem jest leczenie określonych patologii skóry głowy i włosów oraz estetyczną, która ma to działanie wspomagać. W Polsce niestety brak jest stosownych uregulowań prawnych odnośnie zawodu trychologa. Międzynarodowe Stowarzyszenie Trychologii Estetycznej (ISAT) postanowiło jednak to zmienić: chcemy edukować i działać na rzecz kształtowania ustawodawstwa w celu powstania zawodów trychologicznych.

Poza wskazaniami wymienionymi w ramce specjalista trycholog zajmuje się również stymulacją wzrostu nowych włosów, hamowaniem miniaturyzacji mieszków włosowych i przedłużaniem procesu fizjologicznego wzrostu włosa. Zabiegi trychologiczne to zarówno profilaktyka, jak i wsparcie leczenia farmakologicznego skóry głowy.

Piękne, mocne, grube włosy świadczą o dobrostanie naszego organizmu. Pełnią one nie tylko rolę estetyczną, ale wpływają także na samoocenę oraz nasz wizerunek. Niestety, jak pokazują badania, coraz więcej osób cierpi z powodu chorób ogólnoustrojowych, cywilizacyjnych, a to odzwierciedla się zaburzeniami funkcjonowania naszej skóry i przede wszystkim skóry głowy, która jest receptoro- i hormono wrażliwa. Konsekwencją tego są zaburzenia struktury wewnętrznej skóry głowy jak i jej powierzchni, co niestety odzwierciedla się zmianami i osłabieniem włosów.

Należy mieć świadomość, że włosy mogą wypadać z różnych powodów. Jednym z nich jest stres i sytuacje kryzysowe w naszym życiu. Nieprzemyślane diety stosowane bez wykonania uprzedniego testu na nietolerancję pokarmową, odchudzanie się, przewlekłe stany zapalne, nieleczone uzębienie, zatoki, niedobór lub nadmiar witamin i pierwiastków śladowych, zaburzenia krążenia krwi, zażywanie leków, szczególnie z beta-blokerami, niestabilna baza hormonalna w organizmie, operacje/narkozy, nikotyna, alkohol czy późno zdiagnozowana cukrzyca, mogą być także odpowiedzialne za nadmierną utratę włosów. Nie można pominąć farbowania, rozjaśniania, trwałej ondulacji – działania te mogą podrażnić skórę głowy, zaburzyć fazy wzrostu włosów oraz naruszyć florę bakteryjną, warstwę hydrolipidową jak i strukturę włosa. Pamiętajmy też o wymianie fizjologicznej włosa u kobiet, która prawidłowo odbywa się co 5-7 lat, natomiast u mężczyzn co 3-5 lat. Nie należy też sugerować się opinią, że ilość 100 włosów dziennie to norma przy wypadaniu i nie ma powodu do niepokoju! Ilość włosów na głowie jest zróżnicowana, więc każda zwiększona ilość wypadających włosów, którą zauważamy w umywalce, wannie, na szczotce czy pościeli, powinna nas zaniepokoić i w takim przypadku warto udać się po poradę do specjalisty trychologa.

Warto pamiętać:
Najczęstszymi wskazaniami do leczenia trychologicznego są:

• ciemieniucha dziecięca lub starcza,


• atopowe zapalenie skóry,


• wypadanie włosów w czasie dojrzewania i po porodzie,


• łysienie – alopecja,


• łupież suchy, łupież tłusty,


• łojotok, przetłuszczanie,


• łuszczyca,


• grzybica,


• egzema,


• hiperhydroza – nadmierne wydzielanie gruczołu potowego,


• sucha, swędząca skóra,


• włosy oraz skóra zniszczona chemicznie i mechanicznie.