Alginian sodu w niwelowaniu objawów zgagi

Refluks żołądkowo-przełykowy jest najczęstszym schorzeniem ze strony układu pokarmowego, na który skarżą się pacjenci. Mogłoby się wydawać, że wynalezienie i zastosowanie w lecznictwie inhibitorów pompy protonowej (IPP) w znacznym stopniu zmniejszyło przykre objawy choroby. Niestety nie u każdego pacjenta leczenie tą grupą leków przynosiło zadowalające efekty. Według najnowszych rekomendacji proponuje się terapię łączoną, wykorzystując dodatkowo preparaty neutralizujące^[1]. Schemat ten daje o wiele lepsze efekty, umożliwia zmniejszenie dawki leku i skraca czas terapii^[2].

IPP z alginianami – wyniki badań

Reimer i wsp. przeprowadzili badanie którego głównym celem było przedstawienie skuteczności terapii lekami z grupy inhibitorów pompy protonowej (IPP) z alginianami u chorych, u których zastosowanie monoterapii IPP nie przyniosło zadowalających efektów. Wyniki okazały się bardzo obiecujące, alginiany w skuteczny sposób zmniejszały przykre objawy GERD^[3].

Alginian sodu (sól sodowa kwasu alginowego) to naturalny polimer polisacharydowy^[4], związek chemiczny o wzorze C6H9NaO7 otrzymywany z brunatnych alg z rodziny Phaeophyceae^[5], które porastają wybrzeża Stanów Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii^[6]. Algi te zbiera się, suszy i poddaje obróbce chemicznej.

Alginian sodu ma bardzo szerokie zastosowanie, wykorzystywany jest w przemyśle spożywczym, stomatologicznym, kosmetycznym oraz farmaceutycznym^[7]. W farmacji ze względu na swoje szybkie i efektywne działanie zobojętniające kwas solny w żołądku stosowany jest jako środek łagodzący objawy refluksu żołądkowo-przełykowego. Skutecznie niweluje zgagę oraz ból w okolicy nadbrzusza, a dodatkowo zabezpiecza śluzówkę żołądka. Działa kojąco na odcinek od przełyku do żołądka^[8].

Mechanizm działania alginianu sodu

Mechanizm działania alginianu sodu polega na tworzeniu żelowej bariery, która wchłania kwaśną treść. Bariera ta utrzymuje się na powierzchni treści żołądkowej i w efekcie uniemożliwia cofanie do przełyku. Żel alginianowy chroni błonę śluzową żołądka oraz przełyku przed niekorzystnym działaniem kwaśnej treści żołądkowej^[9].

Preparaty zawierające w swoim składzie alginian sodu z powodzeniem można polecić pacjentom skarżącym się na przykre objawy refluksu żołądkowo-przełykowego (tj. zgaga, niestrawność, odbijanie, ból w nadbrzuszu), w tym również kobietom w ciąży oraz matkom karmiącym po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

W preparatach polecanych przy refluksie obok alginianu sodu znaleźć można wodorowęglan sodu oraz węglan wapnia. Sole zobojętniające razem z alginianami charakteryzują się wyższą skutecznością w niwelowaniu objawów refluksu oraz szybkością działania. Zapewniają też lepszą ochronę śluzówki żołądka i przełyku.

Wszystkie te cechy powodują, że preparaty te można zażywać doraźnie, w sytuacji, gdy dochodzi do powstania zgagi albo gdy rozwija się ból brzucha. Co ważne, nie można tych środków stosować dłużej niż dwa tygodnie. Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z zastoinową niewydolnością serca, niewydolnością nerek, przy przewlekłych biegunkach czy zaparciach. Medykamenty, które w swoim składzie posiadają alginiany, można stosować w sposób niezależny albo łącznie z IPP, co w pozytywny sposób wpływa na niwelowanie kwaśnej treści oraz wzrost pH w przełyku^[10].