Badania: terapia biologiczna może być skuteczna w leczeniu choroby Alzheimera

Pojawiła się nadzieja, że terapia biologiczna, nakierowana na znajdujące się w mózgu złogi beta amyloidu, może być skuteczna w leczeniu choroby Alzheimera, przynajmniej u niektórych pacjentów. Sugerują to najnowsze badania opublikowane przez „Lancet Neurology”.

Postępy w leczeniu choroby Alzheimera

Od wielu lat testowane są różnego typu leki, w tym ostatnio leki biologiczne, jednak ich rezultaty w leczeniu choroby Alzheimera są na ogół rozczarowujące. W każdym razie nie ma jednoznacznych dowodów naukowych, że są skuteczne. Pojawiła się jednak nadzieja, że to może się zmienić, część specjalistów jest bardziej optymistyczna.

W najnowszych badaniach prowadzonych w ramach Dominantly Inherited Alzheimer Network (DIAN), po raz pierwszy wykazano, że u 22 pacjentów z wrodzoną skłonnością do choroby Alzheimera, po zastosowaniu leku o nazwie gantenerumab ryzyko pojawienia się objawów tego schorzenia zmniejszyło się o połowę.

Wszystkie te osoby nie miały jeszcze pełnych objawów choroby, takich jak kłopoty z pamięcią oraz zaburzenia poznawcze, a lek zażywały przez osiem lat.

„Wyniki tych badań są obiecujące” – stwierdza w informacji prasowej dyrektor Centre for Discovery Brain Sciences w University of Edinburgh prof. Tara Spires-Jones, która nie uczestniczyła w nich. Specjalistka przyznaje jednak, że nie wykazano faktycznego opóźnienia objawów choroby Alzheimera. Poza tym użyto trudno dostępnego leku.

Opóźnienie wystąpienia początkowych objawów choroby

Autorzy badania twierdzą jednak, że jeśli lek ten (lub inny o podobnym działaniu) zostanie użyty odpowiednio wcześnie, a terapia będzie kontynuowana przez długi okres, może opóźnić rozwój choroby. „To pierwsze wyniki sugerujące, że jest możliwość znaczącego opóźnienia rozwoju objawów tego schorzenia” – stwierdza główny autor badania prof. Eric McDade, neurolog z Washington University.

Specjalista w wypowiedzi dla CNN zaznacza, że zaletą tego badania jest długi okres obserwacji. „Uważamy, że nawet o kilka lat można w ten sposób opóźnić wystąpienie początkowych objawów choroby” – przekonuje. W przypadku niektórych pacjentów, głównie tych z łagodnymi objawami, tempo progresji choroby można zmniejszyć o połowę – dodaje.

Gantenerumab był już testowany w chorobie Alzheimera na grupie ponad 1,8 tys. pacjentów, o czym w listopadzie 2023 r. informował „New England Journal of Medicine”. Wykazano, że lek ten co prawda opóźnia progresję choroby, jednak w niedostatecznym stopniu, by uznać to za statystycznie znaczące. Wyniki tego badania mogły być zatem w jakimś stopniu przypadkowe.

Aktualne wytyczne

Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) do leczenia choroby Alzheimera dopuściła do użycia dwa leki: lecanemab oraz donanemab. Mogą być one stosowane u pacjentów z łagodnymi objawami tego schorzenia. Terapie te są jednak kosztowne i mogą powodować powikłania, takie jak obrzęki mózgu. Poza tym z obserwacji wynika, że można liczyć na opóźnienie progresji choroby o kilka miesięcy w porównaniu do placebo.

Z badań przeprowadzonych w latach 80. XX w. wynika, że chorobę Alzheimera powoduje odkładanie się w mózgu patologicznego białka beta amyloid, ale także białka tau. Wysunięto wtedy hipotezę, że usunięcie tych białek w mózgu odpowiednimi lekami, można opóźnić lub nawet zatrzymać postęp choroby, jeśli tylko terapia zostanie użyta odpowiednio wcześnie. (PAP)