„Apteka dla Aptekarza 2.0″ – nowe przepisy zaczęły obowiązywać

W czwartek 28 września br. weszły w życie zmiany w ustawie Prawo farmaceutyczne, które modyfikują zasadę „Apteka dla Aptekarza”. Przepisy wprowadzono przy okazji nowelizacji ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw – przypomina serwis Prawo.pl.

Zmiany w ustawie Prawo farmaceutyczne

Prezydent podpisał nowelizację (ustawa z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw), a zmiany w prawie farmaceutycznym, czyli „Aptekę dla Aptekarza” 2.0 w trybie kontroli następczej skierował do Trybunału Konstytucyjnego.

Przepisy uzupełniają art. 99 Prawa farmaceutycznego, który dotyczy zasad przyznawania zezwoleń na prowadzenie apteki ogólnodostępnej i uszczelniają kwestię „przejmowania kontroli” nad prowadzeniem apteki. Określa (wprowadza nowe ustępy 3aa i 3ab), że niedozwolone jest przejęcie kontroli w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów nad podmiotem prowadzącym aptekę ogólnodostępną, jeżeli, podmiotem przejmującym kontrolę jest podmiot inny niż:

• farmaceuta posiadający prawo wykonywania zawodu, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą;
• spółka jawna lub spółka partnerska, której przedmiotem działalności jest wyłącznie prowadzenie aptek, i w której wspólnikami (partnerami) są wyłącznie farmaceuci posiadający prawo wykonywania zawodu.

jeżeli podmiot (wspólnik lub partner spółki):

• jest wspólnikiem lub partnerem w spółce lub spółkach, które prowadzą łącznie co najmniej 4 apteki ogólnodostępne lub
• prowadzi co najmniej 4 apteki ogólnodostępne albo podmiot lub podmioty przez niego kontrolowane w sposób bezpośredni lub pośredni, w szczególności podmiot lub podmioty zależne w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów, prowadzą co najmniej 4 apteki ogólnodostępne lub
• jest członkiem grupy kapitałowej w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów, której członkowie prowadzą łącznie co najmniej 4 apteki ogólnodostępne lub
• wchodzi w skład organów spółki posiadającej zezwolenie na prowadzenie hurtowni farmaceutycznej lub zajmującej się pośrednictwem w obrocie produktami leczniczymi.

Niedozwolone przejęcie apteki

Niedozwolone będzie przejęcie kontroli nad apteką, jeżeli w jej wyniku członkowie grupy kapitałowej prowadziliby łącznie więcej niż 4 apteki ogólnodostępne. Przepisy nie będą obowiązywały, jeżeli przejęcie kontroli nastąpiło w wyniku nabycia spadku. Wojewódzki inspektor farmaceutyczny będzie miał prawo cofnąć zezwolenie na prowadzenie apteki, gdy jej przejęcie nie będzie zgodne z prawem. Przejmujący aptekę może być wtedy ukarany karą pieniężną od 50 tys. zł do 5 mln zł. Kary będzie nakładał wojewódzki inspektor farmaceutyczny w drodze decyzji. Przepisy nie dotyczą przejęcia apteki, które nastąpiło przed wejściem w życie nowych zasad.

Czym jest „Apteka dla Aptekarza”?

Zasada „Apteka dla aptekarza” wprowadzona do prawa farmaceutycznego w 2017 r. (art. 99 dot. zezwoleń na prowadzenie apteki ogólnodostępnej) miała zachować na rynku status quo. Obecnie jeden podmiot co do zasady może mieć do czterech aptek w całym kraju (prawo, gdy weszło w życie, dotyczyło nowych zezwoleń, więc są podmioty, które mają więcej aptek). Zgodnie z tą zasadą nową aptekę może prowadzić tylko farmaceuta (lub farmaceuci w ramach wybranych spółek osobowych).