Program badań prenatalnych – projekt noweli rozporządzenia trafił do konsultacji

Do konsultacji publicznych trafił projekt nowelizacji rozporządzenia ministra zdrowia, w którym zaproponowano zmiany warunków realizacji Programu badań prenatalnych. Zaproponowano m.in. usunięcie kryterium wieku jako kryterium kwalifikacji do udziału w programie.

Co zakłada projekt nowelizacji rozporządzenia?

Chodzi o projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych. Opublikowano go w piątek 12 kwietnia br. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji.

W projekcie zaproponowano zmiany warunków realizacji Programu badań prenatalnych polegające na: usunięciu kryterium wieku jako kryterium kwalifikacji do udziału w programie ze wszystkich etapów programu; usunięciu obecnie obowiązujących kryteriów kwalifikacji do udziału w programie z etapu Poradnictwo i badania biochemiczne oraz Poradnictwo i USG płodu w kierunku diagnostyki wad wrodzonych; doprecyzowaniu w etapie Poradnictwo i badania biochemiczne oraz Poradnictwo i USG płodu w kierunku diagnostyki wad wrodzonych terminu, w którym powinny zostać wykonane priorytetowe badania prenatalne.

Skierowanie nadal wymagane

Jak podano w uzasadnieniu do projektu nowelizacji do włączenia do programu nadal będzie wymagane skierowanie zawierające informacje o zaawansowaniu ciąży (wiek ciąży w tygodniach) wystawione przez lekarza prowadzącego ciążę. W przypadku etapu Poradnictwo i badania genetyczne oraz Pobranie materiału płodowego do badań genetycznych (amniopunkcja lub biopsja trofoblastu lub kordocenteza) wymagane będzie skierowanie, które zawiera również informacje o wskazaniach do objęcia programem wraz z opisem nieprawidłowości i dołączonymi wynikami badań potwierdzającymi zasadność skierowania do programu, wystawione przez lekarza prowadzącego ciążę lub z etapu Poradnictwo i badania biochemiczne lub Poradnictwo i USG płodu w kierunku diagnostyki wad wrodzonych.

Zwiększenie dostępu do badań prenatalnych

Podano, że wprowadzenie powyższych zmian ma na celu zwiększenie dostępu do badań prenatalnych dla wszystkich kobiet w ciąży niezależnie od wieku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami jednym z kryteriów wykonania badań prenatalnych u kobiet w ciąży był wiek – od ukończenia 35 lat.

Wyjaśniono, że usunięcie kryteriów kwalifikacji do pierwszych dwóch etapów programu znosi wszelkie ograniczenia w dostępie do priorytetowych badań prenatalnych. W sytuacji, gdy w badaniach biochemicznych oraz USG płodu lekarz wykryje nieprawidłowości u dziecka lub jeśli wystąpią pozostałe, obecnie wymienione w programie wskazania medyczne, wówczas pacjentka odbędzie poradę genetyczną wraz ze zleceniem wykonania badań genetycznych oraz w razie konieczności pobrany zostanie materiał do badań genetycznych w drodze amniopunkcji, biopsji trofoblastu lub kordocentezy pod kontrolą USG.

Zaznaczono, że wady wrodzone stanowią problem medyczny, ale również rodzinny i społeczny. Są przyczyną poronień, zgonów niemowląt i niepełnosprawności u dzieci. Stwierdza się je u 2-4 proc. żywo urodzonych noworodków, z czego około 30 proc. ma podłoże genetyczne, pozostałe wynikają z czynników środowiskowych, mieszanych lub są idiopatyczne.

Co umożliwiają badania?

Celem programu badań prenatalnych jest identyfikacja ryzyka wystąpienia wad płodu oraz ich diagnostyka we wczesnym okresie ciąży oraz, o ile to możliwe, podjęcie leczenia jeszcze w okresie płodowym. Program umożliwia opracowanie planu postępowania, który może zostać wdrożony od razu po narodzeniu dziecka obciążonego patologią.

W uzasadnieniu do projektu wskazano, że obecnie uważa się, że priorytetowe są badania biochemiczne wykonywane w pierwszym trymestrze ciąży, wspólnie z badaniem USG płodu, oceną przezierności karku, obecnością kości nosowej i pomiarem stężenia PAPP-A oraz wolnej gonadotropiny kosmówkowej.

Projektowana nowelizacja rozporządzenia ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. (PAP)