Według danych Instytutu Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie na nowotwory krwi choruje w Polsce około 150 tys. osób*, w tym rocznie diagnozowanych jest ponad 6 tys. nowych przypadków. Mimo postępujących metod diagnostyki i leczenia, w ciągu ostatnich 30 lat zachorowalność wzrosła dwukrotnie, a na czele chorujących są osoby w przedziale wiekowym 50-79 lat. 28 maja obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Nowotworami Krwi.
Czym jest nowotwór hematologiczny?
Nowotwór hematologiczny to zaburzenia komórek krwi przyczyniające się do zatrzymania prawidłowych procesów ich dojrzewania i śmierci. Komórki te nazywane są komórkami nowotworowymi. Włączając się do krwioobiegu, mnożą się i wypierając zdrowe komórki uniemożliwiają im pełnienie wielu ważnych funkcji, jak zwalczanie infekcji, transport tlenu czy przeciwdziałanie krwotokom.
Rak krwi dzieli się na nowotwory układu krwiotwórczego oraz nowotwory układu chłonnego i zalicza się do nich:
- ostra białaczka szpikowa,
- przewlekła białaczka szpikowa,
- szpiczak plazmocytowy,
- ostra białaczka limfoblastyczna,
- przewlekła białaczka limfocytowa (najczęściej występujący typ białaczki),
- chłoniaki nie-Hodgkina,
- chłoniak Hodgkina.
Objawy
Do najczęstszych objawów zakwalifikować można m.in.:
- chroniczne osłabienie,
- depresję i chęć izolacji od ludzi,
- gorączkę,
- niedokrwistość,
- nocne poty,
- obniżoną odporność na infekcje,
- nieuzasadnione krwawienia,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- skłonność do powstawania siniaków i wybroczyn,
- utratę masy ciała,
- zaburzenia o podłożu hormonalnym,
- zaburzenia neurologiczne.
Warto jednak podkreślić, iż są to symptomy będące charakterystyczne dla wielu innych chorób, często bagatelizowane, dlatego koniecznym jest wnikliwa obserwacja swojego stanu zdrowia oraz regularne badanie się.
Przyczyny rozwinięcia się choroby nie są do końca znane. Specjaliści wyszczególniają cztery czynniki mogące w większym stopniu wpływać na możliwość zachorowania. Są to predyspozycje genetyczne, czynniki o naturze zakaźnej (wirusy), czynniki fizyczne oraz upośledzenie układu immunologicznego.
Diagnozowanie i terapia
Nowotwory krwi wykrywane są przede wszystkim na podstawie morfologii. W sytuacji, gdy lekarz nie ma pewności co do diagnozy, pacjent może zostać skierowany m.in. na RTG klatki piersiowej czy USG jamy brzusznej.
Leczenie jest procesem złożonym i uzależnionym od wielu czynników takich jak: rodzaj, stadium choroby czy wiek pacjenta. Wyróżnia się trzy standardowe metody – chemioterapia, przeszczep komórek macierzystych i radioterapia oraz metody bardziej innowacyjne jak terapie personalizowane, genowe oraz komórkowe.
Rokowania długości życia chorego zależne są od przebiegu choroby. W przypadku łagodnie przebiegającej białaczki pacjent może przeżyć nawet 20-30 lat (dotyczy to ok. 30% przypadków), natomiast przy agresywnym rozwoju średni czas przeżycia wynosi 3 lata.
Światowy Dzień Walki z Nowotworami Krwi
Światowy Dzień Walki z Nowotworami Krwi zainicjowany został w 2014 r. przez Fundację DKMS w celu uczczenia naszego – jako ludzi zobowiązania do zapewnienia odpowiedniego dawcy dla każdego pacjenta z rakiem krwi. Ponadto inicjatywa ta pomaga zwiększyć świadomość na temat nowotworu krwi, zachęca do regularnych badań, a także daje możliwość okazania solidarności i wsparcia osobom dotkniętym chorobą. Oficjalnym symbolem święta jest czerwony znak &.
* https://hematoonkologia.pl/informacje-dla-chorych/news/id/4125-ihit-morfologia-pozwala-wykryc-nowotwory-krwi-we-wczesnym-stadium