Chromanie przestankowe

 7 minut

dr n. farm. Arleta Matschay
Pracownia Farmacji Praktycznej, Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

U takich pacjentów może występować np. chromanie przestankowe (claudicatio intermittens), czyli schorzenie, które w swoim przebiegu powoduje ból kończyny dolnej o różnym natężeniu wywołany przez wysiłek fizyczny, a zmuszający chorego do zatrzymania się. Dopiero bowiem ok. 0-minutowy odpoczynek powoduje ustąpienie stanu bólowego. A przyczyną jego powstania jest zwężenie lub niedrożność tętnicy spowodowana miażdżycą zarostową. Ból, który pojawia się u chorych, ma charakter powtarzalny, czyli pojawia się po określonym, jednak zawsze po takim samym wysiłku w obszarze głównie goleni, rzadziej biodra, uda, pośladka czy stopy. U pacjentów z chromaniem przestankowym występuje prawidłowy napływ krwi do mięśni szkieletowych w czasie spoczynku, natomiast jest stosunkowo niewystarczający przy wysiłku fizycznym. Często u tych pacjentów występuje spowolniony tryb życia, ogólna słaba kondycja fizyczna i osłabiona siła mięśniowa, a w konsekwencji doprowadzająca do zaniku mięśni, co potęguje kłopoty z poruszaniem się.

Schorzenie mimo typowych objawów patologicznych wymaga właściwego zdiagnozowania, co powinno zostać przeprowadzone poprzez szczegółowy wywiad. Powinien on dostarczyć informacji nt. lokalizacji bólu i rodzaju dyskomfortu, czasu trwania dolegliwości, oceny dystansu, po jakim pojawia się ból i konieczność zatrzymania. Ponadto, czy ból utrzymuje się na stałym poziomie i czy dystans chromania się zmniejsza. Do tego, jaki czas odpoczynku pacjent potrzebuje po zatrzymaniu do ustąpienia bólu i czy pozycja ciała odgrywa rolę w ustępowaniu bólu.

Dystans chromania na poziomie 200 m świadczy o znacznych zmianach naczyniowych, natomiast zmniejszenie do 50 m świadczy o znacznym nasileniu choroby i może kwalifikować pacjenta nawet do amputacji kończyny. Jednak taki wywiad jest niewystarczający, gdyż np. objawy w chromaniu przestankowym goleni mogą przypominać objawy towarzyszące chromaniu żylnemu, w którym bóle są związane z niewydolnością żylną będącą następstwem zakrzepicy żył. W przypadku chromania żylnego ból ustępuje szybko po uniesieniu kończyny, natomiast wolniej po zaprzestaniu wysiłku, w odróżnieniu do chromania przestankowego, w którym to właśnie zaprzestanie wysiłku daje spodziewany szybki efekt zniesienia bólu. Natomiast bóle w chromaniu przestankowym w obrębie uda, biodra czy pośladków mogą być mylone ze stanami bólowymi wynikającymi np. z ucisku rdzenia kręgowego, jako skutek zwężenia kanału kręgowego w przebiegu schorzeń zwyrodnieniowych kręgosłupa czy innych stawów.

Chromanie przestankowe związane jest ze zwężeniem naczyń tętniczych wskutek rozwoju procesów miażdżycowych, stąd celowym jest ustalenie czynników ryzyka miażdżycy, m.in. palenie tytoniu, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia czy nadkrzepliwość krwi, ale także wiek czy płeć pacjenta (występuje częściej u mężczyzn niż kobiet, zwykle po 50. r.ż.). Istotne mogą być także tzw. niemiażdżycowe choroby tętnic powodujące ich zwężenie, które podczas diagnostyki należy wyeliminować (np. koarktacja aorty, choroba zakrzepowo-zatorowa tętnic, przebyte urazy tętnic, choroby nowotworowe bądź usidlenie tętnicy podkolanowej jako wynik przerośniętych mięśni, np. u sportowców).

Strony: 1 2