Od 1 listopada br. seniorzy 65+ mogą bezpłatnie zaszczepić się przeciw pneumokokom bezpośrednio w aptekach – przypomina serwis Pulsmedycyny.pl. Jak donoszą eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych, zmiana ta ułatwia dostęp do profilaktycznej ochrony przed chorobami układu oddechowego. Jednak nadal nie wiadomo, czy pozostali dorośli mogą zaszczepić się w aptece komercyjnie.
Szczepienie przeciw pneumokokom
Szczepienie przeciw pneumokokom jest jednodawkowe i można je przyjąć w sposób skojarzony ze szczepionką przeciw grypie. Ze względu na wysoką skuteczność i stosunkowo niski odsetek zdarzeń niepożądanych, szczepienia ochronne są preferowaną formą profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród dorosłych.
Pneumokoki są jedną z najczęstszych przyczyn pozaszpitalnych, bakteryjnych zakażeń układu oddechowego, takich jak zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok oraz zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli. Są też najczęstszą przyczyną pozaszpitalnego zapalenia płuc u dorosłych. Inwazyjne, najbardziej niebezpieczne postacie choroby pneumokokowej to zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sepsa czy inwazyjne zapalenie płuc. Zakażenie pneumokokami występuje we wszystkich grupach wiekowych, ale szczególnie narażone są małe dzieci poniżej 2. roku życia i osoby dorosłe powyżej 65 lat. Pneumokoki są odpowiedzialne za najwyższą śmiertelność w grupie zakażeń bakteryjnych.
W komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na 2024 r. szczepienia przeciw pneumokokom zaleca się osobom dorosłym powyżej 50. roku życia oraz pacjentom:
- w wieku 65+, niezależnie od obecności innych czynników,
- z niedoborami odporności,
- z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego i implantem ślimakowym,
- z przewlekłą chorobą serca, płuc lub wątroby,
- chorym na cukrzycę,
- z chorobą alkoholową,
- palącym papierosy.
Bezpłatne świadczenie dla seniorów po 65. r.ż.
13-walentna skoniugowana szczepionka przeciw pneumokokom znajduje się na liście bezpłatnych leków, które mogą otrzymać dorośli po 65. roku życia. Eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób przyznają, że wprowadzenie szczepionek na listę bezpłatnych leków dla seniorów to bezsprzecznie krok w stronę zwiększenia wyszczepialności tej populacji, jednak zniesienie bariery finansowej w dostępie do szczepionki dla seniorów jest dopiero początkiem działań na rzecz ułatwienia pacjentom dostępu do szczepienia. Rozważenia wymaga poszerzenie dostępu do refundacji oraz kontynuacja działań na rzecz skrócenia ścieżki pacjenta do zaszczepienia. Dziś, aby pacjent mógł zaszczepić się w aptece, potrzebuje recepty od lekarza, po którą musi udać się do placówki medycznej. Podobnie, gdy pacjent chce zaszczepić się w placówce, musi udać się z receptą po szczepionkę do apteki i wrócić ponownie do przychodni, aby wykonać iniekcję. Zarówno szczepienie w aptece, jak i w przychodni powinno odbywać się w ramach jednej wizyty.
Czy reszta dorosłych będzie mogła zaszczepić się komercyjnie przeciwko pneumokokom?
Obwieszczenie ministra zdrowia dotyczące szczepień w aptekach wskazuje, że populacja seniorów 65+ może skorzystać z finansowanych ze środków publicznych badania kwalifikacyjnego do szczepienia oraz usługi zaszczepienia przeciwko pneumokokom. Brakuje natomiast informacji, czy reszta dorosłych będzie mogła zaszczepić się w aptece komercyjnie. Tak, jak mogą to zrobić dziś dorośli pacjenci w przypadku szczepień przeciw grypie.