Interdyscyplinarność – lepsze wykorzystanie kompetencji medyków w ochronie zdrowia

„Musimy przeorganizować system tak, aby w pełni wykorzystać kompetencje wszystkich zawodów medycznych. Kadry zawodów medycznych mogą działać zdecydowanie skuteczniej. Wymaga to interdyscyplinarności i kompleksowości” – powiedziała Wiceminister Zdrowia, Katarzyna Kęcka, prezentując założenia zmian w zakresie interdyscyplinarnego zarządzania kompetencjami medyków.

Zespół ds. kompetencji zawodów medycznych

W październiku Minister Zdrowia powołała zespół ds. kompetencji zawodów medycznych. Zespół ma przyjrzeć się obszarom, gdzie zadania różnych grup zawodów medycznych nakładają się na siebie, a także wypracować zmiany optymalnie wykorzystujące kompetencje wszystkich regulowanych zawodów medycznych. Zadaniem zespołu będzie też analiza mapy koszyka świadczeń oraz przygotowanie zmian legislacyjnych. Prace te mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa medyków, jak też przyspieszenie dostępu do świadczeń zdrowotnych.

W prace zaangażowane będą departamenty: Rozwoju Kadr Medycznych, Analiz i Strategii, Prawny, Dialogu Społecznego, Edukacji i Promocji Zdrowia, Lecznictwa oraz Zdrowia Publicznego, które będą współpracować z przedstawicielami samorządów zawodów medycznych.

Zależy nam na bezpieczeństwie medyków

„Są zadania wspólne dla różnych zawodów, możemy podzielić się opieką nad pacjentem i przenieść części zadań do innych grup zawodowych z odpowiednimi kompetencjami, na przykład pielęgniarki mogą przepisywać recepty” – przekonywała wiceminister Kęcka. „Musimy nawzajem poznać swoje role. Lepsza współpraca i komunikacja to mniejsza liczba zdarzeń niepożądanych. Zależy nam na bezpieczeństwie medyków, ale też na bezpieczeństwie prawnym. Jeśli komunikacja będzie właściwa, to i pacjent będzie bezpieczny. Zależy nam też na większej efektywności finansowej” – dodała.

Niewykorzystany potencjał

Obecnie wyzwaniem jest niedostatecznie wykorzystany potencjał medyków, jak też trendy demograficzne w niektórych zawodach. Część kompetencji medyków jest wspólna i zadania te można lepiej podzielić. Dlatego niektóre zadania można przenieść do innych grup z odpowiednimi kwalifikacjami. Kompetencje poszczególnych zawodów wymagają redefinicji. W ramach interdyscyplinarności akcentowane jest też usprawnienie systemu szkolenia i rozwój kadr medycznych, zarówno w kształceniu dyplomowym jak i podyplomowym.

Według Doroty Kozieł, wicedyrektor Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego „Centrum Medycznego Kształcenia robi wszystko, by  kształcenie podyplomowe było na bardzo wysokim poziomie. Potrzebujemy specjalistów, których kompetencje mogą być w pełni wykorzystywane”.

Korzyści, jakie płyną z racjonalnego wykorzystania potencjału kadr medycznych to między innymi: odciążenie personelu w codziennych obowiązkach, większe możliwości rozwojowe i satysfakcja z pracy, lepsza współpraca i uzupełnianie się ról. Pacjent zaś zyska szybszy dostęp do świadczeń, bardziej spersonalizowaną opiekę oraz szybszą diagnozę.

Głos przedstawicieli samorządów zawodów medycznych

Zaproponowany kierunek działań spotkał się z uznaniem przedstawicieli samorządów zawodów medycznych.    

Mariola Łodzińska, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych: „Działa już zespół zajmujący się ustaleniem obszarów zaawansowanej praktyki pielęgniarskiej oraz zakresów ich czynności. Jeśli pielęgniarka będzie poszerzała kompetencje i wchodziła w obszar działań lekarzy, ale oczywiście we współpracy z lekarzami, to będzie się zwiększała również odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek”.

Z kolei Klaudiusz Komor, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej, podkreślał: „Wykorzystanie kompetencji zawodowych jest dla nas bardzo ważne. Mieści się w tym właściwe korzystanie z wiedzy farmaceuty, rehabilitanta czy pielęgniarki. Myślę, że zespoły terapeutyczne muszą być przyszłością dobrej opieki nad pacjentem”

Monika Pintal-Ślimak, prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, zwracała uwagę, że to niezwykły moment, że wszystkie samorządy zawodowe mówią o interdyscyplinarności jednym głosem: „Wykorzystanie naszych kompetencji i ich rozszerzenie, wprowadzenie laboratoryjnej porady diagnostycznej, przyczyni się do tego, żeby pacjent był lepiej zaopiekowany, a dodatkowo zwiększy to efektywność kosztową w systemie ochrony zdrowia”.

„Dobrze, że zaczynamy od analizy kompetencji różnych zawodów i tego, gdzie jesteśmy w stanie wykorzystać nasze umiejętności" – mówił Mateusz Komza, prezes Krajowej Rady Ratowników Medycznych.

Natomiast Marian Witkowski, Wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, zaznaczał: „My, czterdziestotysięczna grupa specjalistów medycznych i bardzo dobrze przygotowanych specjalistów, liczymy na to, że ta inicjatywa, ten zespól interdyscyplinarny, pozwoli nam na to, żebyśmy odpowiednio lokowali poszczególne grupy zawodowe w systemie ochrony zdrowia”.

Agnieszka Stępień, prezes Krajowej Izby Fizjoterapeutów, dodała: „Reprezentuję trzecią co do wielkości, młodą i bardzo aktywną grupę zawodową – fizjoterapeutów. Hasło „interdyscyplinarność” jest szczególnie istotne dla naszego zawodu - pracujemy w wielu dziedzinach medycyny i współpracujemy z przedstawicielami innych profesji: ortopedii, kardiologii, pediatrii, reumatologii czy stomatologii. Chcemy stale rozwijać nasze kwalifikacje zawodowe”.