Ważne badanie dla mężczyzn finansowane przez NFZ

Według raportu WHO z 2023 r.* ok. 17,5% dorosłej populacji, czyli mniej więcej 1 na 6 osób na całym świecie, zmaga się z niepłodnością – donosi Narodowy Fundusz Zdrowia. W Polsce ten problem dotyka między 1 a 1,5 mln par, co stanowi aż 20% społeczeństwa w wieku rozrodczym. W diagnostyce męskiej niepłodności kluczowe znaczenie ma seminogram, czyli badanie nasienia. Od stycznia 2024 r. NFZ zwiększył finansowanie tego badania.

Badanie w kierunku męskiej niepłodności

Problem z płodnością może zostać zdiagnozowany zarówno po stronie mężczyzny, jak i kobiety, lub u obojga partnerów. Dlatego niezbędne są równe szanse w dostępie do diagnostyki niepłodności kobiet i mężczyzn. Narodowy Fundusz Zdrowia od 1 stycznia 2024 r. zmienił sposób finansowania jednego z podstawowych badań w kierunku męskiej niepłodności – seminogramu.

Na badanie kieruje lekarz specjalista (szczegóły poniżej). NFZ zapłaci za każdy seminogram wykonany na podstawie skierowania.

Co obejmuje badanie nasienia na NFZ?

Seminogram jest podstawowym oraz nieinwazyjnym badaniem wykonywanym w diagnostyce męskiej niepłodności. W trakcie badania analizowane są ogólne parametry nasienia, takie jak:

• objętość,
• lepkość ejakulatu,
• czas upłynnienia,
• pH,
• wygląd nasienia,
• ogólna liczba plemników w nasieniu,
• liczba plemników w 1 ml ejakulatu,
• odsetek żywych i poruszających się plemników,
• a także ewentualna aglutynacja (zgrupowanie) plemników i stopień jej zaawansowania.

„Seminogram jest podstawowym badaniem wykorzystywanym w diagnostyce niepłodności męskiej, która powinna się rozpocząć równolegle z diagnostyką kobiety. Dotychczas badanie nasienia (seminogram) realizowane było w ramach procedury „Badanie mikroskopowe materiału biologicznego – preparat bezpośredni”. Z uwagi na rosnące koszty badania, zostało ono w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej wyodrębnione z grupy badań mikroskopowych, jako oddzielna pozycja i wycenione przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT)” – zwraca uwagę lek. Maciej Karaszewski, zastępca dyrektora Departamentu Świadczeń Opieki Zdrowotnej w Centrali NFZ.

Kto może skorzystać z bezpłatnego badania nasienia?

Badanie wykonuje się u pełnoletnich mężczyzn:

• którzy przez co najmniej 12 miesięcy bezskutecznie starali się ze swoją partnerką o ciążę w sytuacji, gdy partnerka ma poniżej 35 lat lub
• którzy przez co najmniej 6 miesięcy bezskutecznie starali się ze swoją partnerką o ciążę w sytuacji, gdy partnerka ma powyżej 35 lat lub
• z rozpoznaniem według klasyfikacji ICD-10: „N46 Niepłodność męska” których partnerka została zakwalifikowana do inseminacji domacicznej.

Kto zleca wykonanie badania nasienia?

Lekarz, w ramach konsultacji specjalistycznej, w poradni:

• położniczo-ginekologicznej,
• urologicznej,
• endokrynologicznej,
• andrologicznej,
• leczenia niepłodności,
• planowania rodziny i rozrodczości,
• zleca wykonanie badania, ocenia jego wynik i planuje dalsze postępowanie diagnostycznoterapeutyczne.

Jak się przygotować do badania nasienia?

Od 3 do 5 dni przed badaniem:

• zachowaj wstrzemięźliwość seksualną,
• nie pij alkoholu,
• ogranicz palenie papierosów,
• unikaj nadmiernego wysiłku.

Te czynniki mają wpływ na wynik, mogą go zafałszować.

Poinformuj również lekarza o przyjmowanych lekach w okresie ostatnich 3 miesięcy oraz niedawno przebytych chorobach.

***

* Raport Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), „Szacunki dotyczące częstości występowania niepłodności”, 2023.